Bir İnsan Hakkı Olarak Güvenli Kürtaja Erişim

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 2, 79 - 112, 22.08.2016

Funda Çoban

Öz

Beden siyaseti özelinde kadın bedeni çeşitli iktidar / bilgi merkezlerinin çekişme alanında farklı iktidar prosedürlerine konu olmaktadır. Kadın bedeni ile ilgili bir mesele olarak kürtaj ise felsefi, hukuki, siyasi ve ahlaki bakış açılarından çeşitli şekillerde değerlendirilmektedir. Bu kapsamda özellikle ceninin yaşam hakkı ile kadının kürtaj tercihi arasındaki söylemsel çatışmanın odak noktasında güvenli kürtaja erişimdeki eksiklikler, kürtaj hakkındaki yasaklar ve kürtajın kriminalizasyonu kadın / anne açısından olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Bu olumsuz sonuçların ortadan kaldırılması içinse, çeşitli insan hakları komisyonları ve metinleri çeşitli tanımlar ve eylem planları önermektedirler. Çalışma, işte bu girişimlerin biyopolitik bir sorunsal olarak kürtajı ele alışını kürtajla ilgili dünya genelindeki tabloyu gözeterek eleştirel bir dille değerlendirmekte ve bir insan hakkı olarak güvenli kürtaja erişim hakkının önemine vurgu yapmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Biyopolitika, Kürtaj, Yaşam Hakkı, Kadın Hakları

Kaynakça

• Aristoteles (2000), Politika, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Arat, N. (2014), Assessments on Legal Frame Work of Reproductive
• Rights: The Case of Abortion under International Standards andTurkish Legal System. http://www.jus.uio.no/english/research/
• news-and-events/events/conferences/2014/wccl cmdc/wccl
• /papers/ws7/w7-arat.pdf,
• Bora, A. (2012), “Birlik ve Beraberliğe En Çok Muhtaç Olduğumuz
• Şu Günlerde Kürtaj Yasağı”,
• http://www.amargidergi.com/yeni/?p=726#more-726
• Bozbeyolu, Çavlin, A. (2011), “Doğurganlık Kontrolünde Rasyonelliğin
• Sınırları: Türkiye Kürtaj ve Gebeliği Önleyici Yöntem Kullanımı”,
• Fe Dergisi, (3) 1: 24-37.
• Burkstrand-Reid, B. (2011), “The More Things Change… Abortion
• Politics: The Regulation of Assisted Reproductive Technology”,
• UMKC Law Review, (79) 2: 361-372.
• Cook, R. (2006), “Abortion, Human Rights and The International
• Conference on Population and Development”, in (eds.) K. Warriner
• and I. Shah (2006), Preventing Unsafe Abortion and Its
• Consequences, New York: Guttmacher Institute, pp.15-34.
• Çoban, A. (2007), “İnsan Hakları Bağlamında Embriyonun Moral
• Statüsü”, Toplum ve Bilim, 109: 258-295.
• Çokar, M. (2006), Dünyada ve Türkiye’de İsteyerek Düşüğün
• Yasal Boyutunun Etik Açıdan Değerlendirilmesi (Yayımlanmamış
• Doktora Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri
• Enstitüsü.
• David, H.P. (1992), “Abortion in Europe, 1920-91: A Public Health
• Perspective”, Studies in Family Planning, (23) 1: 1-22.
• Demir, E. (2012), “Kürtaj Hak Olursa Karar Kadınlara Kalır mı”,
• Amargi Dergisi, 26: 8-11.
• Fenwick, D.P. (2011), Recognition of Violations of Women’s
• Human Rights Under the European Convention on Human
• Rights in The Context of Restrictive Abortion Regimes (Thesis
• MA), Durham University.
• Foucault, M. (2000), Özne ve İktidar, İstanbul: Ayrıntı. Foucault, M. (2001), Hapishanenin Doğuşu, Ankara: İmge.
• Foucault, M. (2003), Cinselliğin Tarihi, İstanbul: Ayrıntı.
• Ganatra, B. (2006), “Unsafe Abortion in South and South-East
• Asia: a Review of The Evidence”, in (eds.) K. Warriner and I.
• Shah (2006), Preventing Unsafe Abortion and Its Consequences,
• New York: Guttmacher Institute, pp.151-186.
• Grimes, D. (2006), “Reducing the Complications of Unsafe Abortion:
• the Role of Medical Technology”, in (eds.) K. Warriner and I.
• Shah (2006), Preventing Unsafe Abortion and Its Consequences,
• New York: Guttmacher Institute, pp.73-92.
• Hord, C. vd. (2006), “Unsafe Abortion in Africa: An Overview and
• Recommendations for Action”, in (eds.) K. Warriner and I. Shah
• (2006), Preventing Unsafe Abortion and Its Consequences,
• New York: Guttmacher Institute, pp.115-150.
• Kaleci, A. vd. (2013), “1983 Tarihli Rahim Tahliyesi ve Sterilizasyon
• Hizmetlerinin Yürütülmesi ve Denetlenmesine İlişkin Tü-
• zük”ün Hazırlanmasındaki Tarihsel Süreç”, Ankara: Başkent Üniversitesi
• nci Öğrenci Çalışma Grubu Raporları.
• Kaya, F. (2014), Peter Singer’ın Faydacı Etik Görüşü Çerçevesinde
• Kürtajın Değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans
• Tezi), Ankara Üniversitesi: Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• (eds.) Kane, G., B. Galli and P. Skuster (2013), When Abortion Is
• a Crime: The Threat to Vulnerable Women in Latin America,
• Chapel Hill, New York: Ipas.
• Keskin, İ. (2015), “Feminizm ve Kürtaj Tartışmaları”, Fe Dergisi,
• (7) 1: 86-95.
• Komut, S. (2009), A Discourse Analysis of the Abortion Debate in
• Turkey and the United States (Yayımlanmamış Yüksek Lisans
• Tezi), İstanbul: Kadir Has Üniversitesi.
• Kubilay, Ç. (….), “İslami Muhafazakar Kadın Yazarların PersPolitika, (6) 3: 387-421.
• Kutlu, A. (2015), “Uluslararası İnsan Hakları ve Kadınların İnsan
• Hakları”, Bilge Strateji Dergisi
• http://www.bilgesam.org/incele/1783/-uluslararasi-insan-haklarihukuku-ve-kadinlarin-insan-haklari/#.Vf7CNN_tmko
• Lomelin, J. (2013), Reproductive Autonomy and Choice: A Reality
• for Women in South Africa (Thesis, MA), Cape Town University.
• Markowitz, S. (1990), “Abortion and Feminism”, Social Theory
• and Practice, 19: 1-17.
• Mundigo, A. (2006), “Determinants of Unsafe Induced Abortion in
• Developing Countries”, in (eds.) K. Warriner and I. Shah (2006),
• Preventing Unsafe Abortion and Its Consequences, New York:
• Guttmacher Institute, pp.51-72.
• Ngwena, C. (2014), Using Human Rights to Realize Access to
• Safe, Legal Abortion in Uganda, http://www.cehurd.org/wpcontent/uploads/downloads/2014/02/abortion-and-human-rightsDP-No1.pdf.
• Norberg, B. (2013), The Right to Abortion in the Council of Europe
• System (Thesis, MA), Lund University.
• Özel, Ç. (2002), “Medeni Hukuk Açısından Ölüm Anının Belirlenmesi
• ve Ceset Üzerindeki Hakka İlişkin Bazı Düşünceler”, Ankara
• Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (51) 1: 43-77.
• Palma, Y. vd. (2006), “Unsafe abortion in Latin America and the
• Caribbean: Priorities for Research and Action”, in (eds.) K.
• Warriner and I. Shah (2006), Preventing Unsafe Abortion and
• Its Consequences, New York: Guttmacher Institute, pp.187-208.
• Paulk, L. B. (2014), “Embryonic Personhood: Implications for Assisted
• Reproductive Technology in International Human Rights
• Law”, Journal of Gender, Social Policy & the Law, (22) 4)
• : pektifinden
• Kürtaj Tartışması: Eleştirel Bir Değerlendirme”, Alternatif782-806.
• Peterson, A. M. (2012), “From Commonplace to Controversial: The
• Different Histories of Abortion in Europe and the United States”,
• http://origins.osu.edu/article/commonplace-controversial-differenthistories-
• abortion-europe-and-united-states/page/0/0
• Shah, I. (2009), “Unsafe Abortion: Global and Regional Incidence,
• Trends, Consequences, and Challenges”, JOGC, (31) 12: 1149-
• Singh, S. (2006), “The Incidence of Unsafe Abortion: A Global Review”,
• in (eds.) K. Warriner and I. Shah (2006), Preventing Unsafe
• Abortion and Its Consequences, New York: Guttmacher Institute,
• pp.35-50.
• Shrage, L. (2003), Abortion and Social Responsibility: Depolarizing
• the Debate, New York: Oxford University Press.
• Smyth, L. (2002), “Feminism and Abortion Politics: Choice, Rights,
• and Reproductive Freedom”, Women’s Studies International
• Forum, 25: 335-345.
• Tacir, H. (2013), “Yaşam Hakkı Kapsamında Yaşamın Başlangıcı”,
• Marmara Üniversitesi Hukuk Araştırmaları Dergisi: Prof. Dr.
• Nur Centel’e Armağan Özel Sayısı, s.1301-1319.
• Thomson, J. J. (1971), “A Defense of Abortion”, Philosophy and
• Public Affairs, 1: 47-66.
• Torres, I. F. (2012), EU Development Aid: Coercive Abortion &
• Sterilisation White Paper, Brussels: World Youth Alliance Europe.
• Tozzi, R. (2010), International Law and the Right to Abortion,
• New York: Catholic Family and Human Rights Institute.
• Velez, A. C. G. vd. (2004), “Case Study on Colombia: Judicial
• Standards on Abortion to Advance the Agenda of the Cairo Programme
• of Action”, International Journal on Human Rights,
• (1) 1: 193-207.
• Warriner, K. (2006), “Unsafe Abortion: An Overview of Priorities And Needs”, in (eds.) K. Warriner and I. Shah (2006), Preventing
• Unsafe Abortion and Its Consequences, New York: Guttmacher
• Institute, pp.1-14.
• Yılmaz Dereli, S. vd. (2010), “15-49 Yaş Kadınların Kürtaj Nedenleri
• ve Kontraseptif Tercihleri”, İstanbul Üniversitesi Hem. Dergisi,
• (18) 3: 156-163.
• Zimmerman, C. vd. (2003), The Health Risks and Consequences
• of Trafficking in Women and Adolescents: Findings from a
• European Study, London: London School of Hygiene & Tropical
• Medicine (LSHTM). Barriers to Accessing Abortion Services,
• Amnesty International Report: Oxford.
• http://www.amnesty.org.uk/sites/default/files/eur_45_0157_2015_
• northern_ireland-barriers_to_accessing_abortion_services_pdf.pdf,
• Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Tematik Bilgi Notu (2014), Üreme
• Hakları İle İlgili Açılan Davalardan Örnek Kararlar,
• http://www.inhak.adalet.gov.tr/inhak_bilgi_bankasi/tematik_bilgin
• otu/cocuklar/ureme_haklari.pdf,
• It is In Our Hands: Stop Violence against Women (2004), Amnesty
• International Report, Oxford. http://pathssk.org/wpcontent/uploads/2011/06/AI-Its-in-Our-hands.pdf,
• NWCI Policy Position Paper on Abortion (2013), National Women’s
• Council of Ireland, Ireland
• http://www.nwci.ie/download/pdf/nwci_policy_position_paper_on
• _abortion_final.pdf, Erişim Tarihi: 01.09.2015.
• Safe and Legal Abortion is a Woman’s Human Right (2011), Center
• for Reproductive Rights: NewYork
• http://www.reproductiverights.org/sites/crr.civicactions.net/files/d
• ocuments/pub_fac_safeab_10.11.pdf
• The Right to Life (2011), Human Rights& Discrimination Commissioner,
• ACT Human Rights Commission, Fact Sheet: Australia.
• http://hrc.act.gov.au/res/Right%20to%20life%20281011.pdf