İki Farklı Üniversitede Eğitim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kilofobi Ve Fiziksel Aktivite Düzeyleri

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 2, 77 - 86, 15.08.2015

Bircan Ulaş Kadıoğlu Fatoş Uncu Feyza Nazik Mehtap Sönmez

Öz

GiriĢ: Kilo fazlalığı ya da şişmanlık özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde en önemli
halk sağlığı problemlerinden biridir. Kilo fazlalığı olan ya da şişman olan kişilere karşı
sergilenen olumsuz önyargılı tutum „Kilofobi‟ olarak ifade edilmektedir. Kilofobi üniversite
öğrencilerinde yaygın olarak görülür. Fiziksel olarak aktif bir yaşam tarzının şişmanlığın
önlenmesinde yararları olduğunu gösteren birçok çalışma vardır. Bu çalışmanın amacı iki
farklı üniversitede eğitim gören hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin kilofobi ve fiziksel
aktivite düzeylerinin belirlenmesidir.
Yöntem: Kesitsel tipte olan araştırma Aralık 2014 tarihinde 524 (429 kadın ve 95 erkek)
üniversite öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Bu çalışmaya Fırat Üniversitesi ve
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Yüksekokulunda öğrenim gören birinci,
ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf hemşirelik ve ebelik öğrencileri dâhil edilmiştir. Veri
toplama aracı olarak Kilofobi ölçeğinin (Fat Phobia Scale-FPS) kısa formu ve Uluslararası
Fiziksel Aktivite Anketi (International Physical Activity Questionnaire-IPAQ) kullanılmıştır.
Kilofobi ölçeğinden alınan ortalama puan obeziteye yönelik önyargının ortalama değerini
gösterir. Toplam fiziksel aktivite skoruna göre öğrencilerin fiziksel aktivite düzeyleri „düşük‟,
„orta‟ ve „yüksek‟ olarak sınıflandırıldı. Değişkenlerin karşılaştırılmasında tek yönlü varyans
analizi ve bağımsız örneklemler için t-testi kullanılmıştır.
Bulgular: Yaş ortalaması 21,16±2,03 yıl olan öğrencilerin çoğunluğu (%81,9) kadındır. Tüm
katılımcıların kilofobi ölçeğinden aldıkları ortalama değer 3,02±0,59 idi. Erkeklerin
(3,05±0,59) kilofobi düzeyi kadınlardan (3,01±0,59) yüksektir ancak istatistiksel olarak
anlamlı bir farklılık yoktur (p > 0,05). Hemşirelik öğrencilerinin kilofobi ölçeğinden aldıkları
ortalama puan 2,97±0,59 ve ebelik öğrencilerinin kilofobi ölçeğinden aldıkları ortalama puan
3,11±0,59‟dur. Hemşirelik ve Ebelik öğrencilerinin kilofobi tutumları arasında anlamlı bir
farklılık vardır (p < 0,05). Öğrencilerin okudukları sınıflara göre ortalama kilofobi puanları
istatistiksel olarak farklı bulundu (p < 0,05). Toplam fiziksel aktivite skoruna göre
öğrencilerin %17,2‟sinin fiziksel aktivitesi düşük, %62,4‟ünün orta, %20,4‟ünün yüksek
düzeyde idi. Kilofobi ölçeğinden alınan ortalama puanlar açısından, fiziksel aktivite düzeyi
düşük, orta ya da yüksek olan öğrenciler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktur
(p > 0,05).
Sonuç: Araştırma sonucunda hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin kilo fazlalığı olan veya obez
olan bireylere yönelik orta seviyede olumsuz tutumlarının olduğu görüldü. Kilofobi, obezite
ve fiziksel aktivite konusunda eğitim programları ve seminerler verilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Üniversite öğrencileri, Kilofobi, Fiziksel aktivite

Kaynakça

• Robinson BE, Bacon J G, O'Reilly J. “Fat phobia: measuring, understanding, and changing anti-fat attitudes”, Int J Eat Disord, 1993; 14:467-480.
• Bacon JG,Scheltema KE,Robinson BE. Fat phobia scale revisited: The short form. Int J Obes Relat Metab Disord. 2001; 25(2): 252–257.
• Koçak S, Saraç L, Hürmeriç I. Determining the relationships among body mass index, body composition and attitudes toward fat people”, The ICHPER-SD Annivarsary World Congress, İstanbul, November 9-13, 2005.
• Craig CL, Marshall AL, Sjostrom M, Bauman AE, Booth ML, Ainsworth BE, et al. International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Med Sci Sports Exerc 2003; 35:1381-95.
• Öztürk M. Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. [Bilim Uzmanlığı Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2005.
• Wolf C. Physician Assistants‟ Attitudes about Obesity and Obese Individuals. J Allied Health 2012; 41(2): 45–48.
• Poon MY, Tarrant M. Obesity: attitudes of undergraduate student nurses and registered nurses. J Clin Nurs. 2009;18(16):2355–2365.
• Sarıkaya R, Oztürk H, Afyon YA, Türegün E. Examining university students‟ attitudes towards fat phobia. Turkish Journal of Sport and Exercise 2013: 15(2); 70-74.
• Yılmaz CY, Dinç ZF. Comparing Fatphobic Attitudes of Male and Female Students Studying at School of Physical Education and Sport. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2010: 8(1); 29-34.
• Wise, Frances M.; Harris, Darren W.; Olver, John H. (2014). Attitudes to Obesity Among Rehabilitation Health Professionals in Australia. Journal of Allied Health, Volume 43, Number 3, Fall 2014, pp. 162-168(7)
• Hayran O, Akan H, Özkan AD, Kocaoglu B. Fat Phobia of University Students: Attitudes Toward Obesity. J Allied Health. 2013; 42(3):147-50.
• Pantenburg B, Sikorski C, Luppa M, Schomerus G, Helmut Konig H, Werner P, Riedel-Heller SG. Medical Students‟ Attitudes towards Overweight and Obesity. PLOS ONE 2012; 7(11):e48113. doi:10.1371/journal.pone.0048113.
• Genç A, Şener Ü, Karabacak H, Üçok K. Investigation of Physical Activity and Quality of Life Differences between Male and Female Young Adults. The Medical Journal of Kocatepe 2011; 12: 145- 150.