Denizli Kenti ve İlinde Yönetsel Ölçek Arayışları 9-4: Dört Bütünşehir Belediyesi Söylemi / Tasavvuru (2001-2014) ve Büyükşehir Belediyesi Statüsü -2014)

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 5, 30 - 53, 01.10.2014

Hüseyin Özgür

https://doi.org/10.30803/adusobed.188828

Cited By: 2

Öz

Merkez İlçedeki 34 köy 1976 yılında Denizli Belediyesine mücavir alandaki köy olarak bağlanmıştı. Mücavir alan uygulaması gevşek bir bütünleştirme süreci olup köylerin belediyeleşmesiyle tersine çevrilebilir. 1989-1999 döneminde Denizli Belediyesinin mücavirindeki köylerin çoğu belediyeleşmiştir. Genelde birkaç köy birleşerek Merkez İlçede 17 yeni belediye kurulmasıyla idari parçalanma olmuştu. 2000 döneminde yoğunlaşan ve 2012 sonuna kadar devam eden büyükşehir belediyesi kurma çabalarında 2000 yılı sonunda umut iyice azalmıştı. 2001 yılında 14 belediyenin gönüllü katılımı ve kısa ömürlü bir üst meclis denemesine geçilmişti. Dönemin Belediye Başkanı Ali Aygören’in bu tasavvuru ve çabasıyla bütünşehir terimi Türkiye’de de ilk kez kullanıldı. 2001-2014 öneminde, Denizli’de dört, 5216 ve 5390 sayılı Kanunlarla özellikle 2004-2005 d yıllarında Denizli dışında bir, toplamda beş farklı bütünşehir belediyesi tasavvuru ve söylemi bulunmaktadır. Bu çalışmada genelde Türkiye özelde ve özellikle Denizli için bütünşehir (belediyesi) söylemleri ve tasavvurları hikâye ve analiz edilmektedir. Denizli dışındaki bütünşehir ve benzeri söylemler ve düzenlemelerin ele alınışının amacı Denizli’deki bütünşehir tasavvurlarını daha iyi anlamak ve analizlerde bütünlük sağlamaktır

Anahtar Kelimeler

Bütünşehir, (5026, 5216, 5393, 5747, 6360, sayılı) Kanunlar, büyükşehir belediyesi statüsü, kentsel alan yönetimi, yerel yönetim ölçeği, kent ölçeği, yerel kamu hizmeti, ilçe, Pamukkale, Denizli

Kaynakça

• ARIKBOĞA, Erbay (2007) “Yerel Yönetimlerde Ölçek Sorunu Ve Belediye Reformu”, V. KAYFOR(Kamu Yönetimi Forumu), 2007, 18-20 Ekim, Kocaeli. http://mimoza.marmara.edu.tr/~earikboga/yayin/olcek.pdf
• ARIKBOĞA, Erbay (2008a) “Türkiye’de Belediyelerin Büyüklüğü ve Kentin Bütünlüğü Sorunu: Reform ve Uygulama Analizi”, F.N. Genç, A. Yılmaz, H. Özgür, Dönüşen Kentler ve Değişen Yerel Yönetimler, Gazi Kitabevi, Ankara, ss. 299–330.
• ARIKBOĞA, Erbay (2008b) “5393/11: Devam Eden/Edemeyen Reform”, 1. Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Erkam Matbaası, İstanbul, ss. 17–34.
• AYGÖREN, Ali (2001) “Ali Aygören Konuşması”, Büyükşehir Deneyimleri Işığında Denizli Panel ve Forumu, Denizli, 30.03.2001, Mimarlar Odası Genel Merkezi ve Denizli Şubesi, Ankara, ss. 5-6, 15-17.
• CİĞEROĞLU, Mısra (2007) Denizli Kentsel Alanının Yönetimi Alternatifleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• ÇINAR, Tayfun, Bülent DURU, Can Umut ÇİNER, Ozan ZENGİN (2013) Belediyelerin Sınırları, TODAİE, Ankara. ÇINAR, Tayfun, Can Umut ÇİNER, Ozan ZENGİN (2009) Büyükşehir Yönetimi Bütünleştirme Süreci, TODAİE, Ankara. EKE, Ali Erkan (1982) Anakent Yönetimi ve Yönetimlerarası İlişkiler, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara.
• GÜLER, Birgül (1987) “Büyük Kentler İçin Yönetim Arayışları”, Türk İdare Dergisi, Sayı 374, Mart, ss. 112-143.
• GÜNGÖR, Hayrettin (2012) “Yeni Büyükşehir Yönetimi ve Geçiş Nedenleri", İller ve Belediyeler Dergisi, 774-775, ss. 19-31. HÜRRİYET GAZETESİ (2003) Sezer'den 'Seçim Yatırımı' Yasasına Veto, 30 Aralık 2003, http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=192897
• KELEŞ, Ruşen (2012a) Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, İstanbul.
• KELEŞ, Ruşen (2012b) “Anakentlerin Dünü, Bugünü ve Yarını”, Kentsel ve Bölgesel Araştırma Sempozyumu -3, 6-7 Aralık, 2012, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• ÖZGÜR, Hüseyin (2007) “Orta Ölçekli Kentsel Alanların Yönetimine İlişkin Alternatifler”, Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik (Editörler), Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar –II: Uygulama, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, ss. 100–142.
• ÖZGÜR, Hüseyin (2008a) “Yerel Siyaset Perspektifinden Bakışla Büyükşehir Belediyelerinde Kentsel Alan Yönetimi Uygulamaları”, Yerel Siyaset, 1. Baskı, Okutan Yayıncılık, İstanbul, 125-166
• ÖZGÜR, Hüseyin (2008b) “Denizli Kentsel Alanının Yönetiminde Söylemden Eyleme Bütünşehir Belediyesi Tasavvurları: Ali Aygören Teklifi (2001), Denizli’ye Özel Kanun Teklifi (2003), Belediye Kanununun 11. Maddesi (2006)”, F. Neval Genç, Abdullah Yılmaz, Hüseyin Özgür, (Editörler), Dönüşen Kentler ve Değişen Yerel Yönetimler, Ankara, Gazi Kitabevi, 239-298.
• ÖZGÜR, Hüseyin (2009) “Denizli’nin Büyükşehir Belediyesi Statüsü Elde Etme Mücadelesi: 1993–2005”, Kentsel Ekonomik Araştırmalar Sempozyumu–II (KEAS’05), Bildiriler Kitabı, Ankara, DPT ve PAÜ, 328- 348.
• ÖZGÜR, Hüseyin (2012) “Metropolitenleşme Sürecindeki Denizli Kentsel Alanlarının Yönetiminde Dört Dönem: Kapsamlı Mücavir Alan, İdari Parçalanma, Bütünşehir, Büyükşehir Belediyesine Geçiş”, Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar 3. Sempozyumu (KBAM 2012) Kent Bölgeler, Metropoliten Alanlar ve Büyükşehirler Değişen Dinamikler ve Sorunlar, 6-7 Aralık 2012, ODTÜ, Bildiriler Kitabı, ss. 313-326.
• ÖZGÜR, Hüseyin ve Muhammet KÖSECİK (2006) “Management Problems of Denizli Urban Field and Other Middle-Sized City Regions in Turkey: Assessing Alternative Administrative Models”, First Bi-Annual EURA (European Urban Research Association) Conference: Cities in City Regions, 11-14.5.2006, Warsaw, Poland.
• ÖZGÜR, Hüseyin, Muhammet KÖSECİK ve Mısra CİĞEROĞLU (2007) “Denizli Kentsel Alanı İçin Geçmiş ve Güncel Yönetim Alternatifleri”, Kamu Yönetimi Sempozyumu (KAYSEM) –III; Planlama ve Bölgesel Gelişme: Deneyimler ve Yeni Arayışlar, Denizli Valiliği, Denizli Belediyesi, Pamukkale Üniversitesi, 15-17.11.2007, Denizli.
• ÖZGÜR, Hüseyin; Pınar SAVAŞ YAVUZÇEHRE ve Mısra CİĞEROĞLU (2007a) “Türkiye’de Kentsel Alanların Yönetimi Sorunu”, Atilla Göktürk vd. (Editörler), Kamu Yönetimi Forumu (KAYFOR IV): Kuramdan Uygulamaya (Yönetim ve Reform) Bildiriler Kitabı, 8-10 Kasım 2006, Muğla Üniversitesi, Muğla Belediyesi, 245-262.
• ÖZGÜR, Hüseyin; Pınar SAVAŞ YAVUZÇEHRE ve Mısra CİĞEROĞLU (2007b) “Türkiye’de Orta Ölçekli ve Metropoliten Kentsel Alanların Yönetimi”, Bilal Eryılmaz, Musa Eken, Mustafa Lütfi Şen (Editörler), Kamu Yönetimi Yazıları: Teoride Değişim, Yeniden Yapılanma, Sorunlar ve Tartışmalar, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, ss. 475–513.
• SAVAŞ YAVUZÇEHRE, Pınar (2011) Kentsel Mekanda Değişim: Denizli, (Gözden Geçirilmiş) Basılı Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Denizli Belediyesi Kültür Yayınları, Denizli.
• TORLAK, S. Evinç ve Yasin SEZER (2005) “Büyükşehir Belediye Reformu Üzerine Bir Değerlendirme”, Hüseyin Özgür ve Muhammet Kösecik (Editörler), Yerel Yönetimlerde Güncel Konular –I: Reform, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• TUZCUOĞLU, Ferruh (2003) Metropoliten Yönetim, Sakarya Kitabevi, Adapazarı.
• YILMAZ, Abdullah ve Yavuz BOZKURT (2008) “Kütahya’da Mücavir Alan Sorunları: Üçler Belediyesi Örneği”, F. Neval Genç, Abdullah Yılmaz, Hüseyin Özgür, (Editörler), Dönüşen Kentler ve Değişen Yerel Yönetimler, Ankara, Gazi Kitabevi, 379-391.