Türkiye Tarım Sigortası Sisteminde Görülen Sorunlar ve Alternatif Model Arayışı

Yıl 2018, Cilt: 15 Sayı: 1, 39 - 45, 30.06.2018

Fatma Eymen Yazgı Emine Olhan

https://doi.org/10.25308/aduziraat.341134

Cited By: 6

Öz

Tarım sektörünü tehdit eden risklerin teminat altına alınabilmesi
amacıyla 2005 yılında 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu çıkartılmıştır. Bu
kanunla bir sigorta havuzu oluşturulmuş olup, tarım sigortası yaptıran
üreticilerin desteklenmesi ve prim tutarının %50’sinin (don teminatında %66.7)
devlet tarafından karşılanması hedeflenmiştir. Bu çalışmanın temel amacı,
Türkiye’de tarım sigortasının yaygınlaştırılmasına yönelik olarak politika
önerileri geliştirmektedir. Bu kapsamda, Tekirdağ ili Hayrabolu, Malkara ve
Süleymanpaşa ilçeleri araştırma alanı olarak seçilmiştir. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan
(TOB) temin edilen veriler ışığında 16,771 işletmeden oluşan bir örnek
çerçevesi oluşturulmuştur. Oransal Örnek Hacmi formülü kullanılarak görüşülecek
üretici sayısı belirlenmiştir. 192 üretici ile yapılan anketlerden elde edilen
veriler kullanılarak tarım sigortası yaptıran üreticilerin karşılaştığı
sorunlar ve sigorta yaptırmayan üreticilerin yaptırmama nedenleri frekans dağılım
çizelgeleri ile çözümlenmiş, üreticilerin yenilikçi sigorta ürünlerine bakışı
skor testi ile ortaya konulmuştur. Yapılan analizler sonucunda araştırma
bölgesindeki üreticilerin tarım sigortası sisteminde karşılaştıkları sorunlar
eksperlerin yeterli bilgiye sahip olmaması, hasar tespitini doğru yapamamaları,
kaba davranışları ve sigorta maliyetlerinin yüksek olması olarak
sıralanmaktadır. Sonuç olarak, gelir sigortası tarım sigortasının
yaygınlaştırılması için hayata geçirilebilecek alternatif bir modeldir.
Üreticiler tarafından ifade edilen eksper kaynaklı sorunların giderilmesi,
sistemin işleyişine yönelik bazı konuların açıklığa kavuşturulması ve sigorta
prim miktarının aktüeryal çalışmalar esas alınarak üreticilerin beklentilerini
karşılayacak şekilde hesaplanması tarım sigortası yaptıran üretici sayısını
artıracak unsurların başında yer almaktadır. Sigorta primlerine verilen devlet
desteğinin en az %50 olacak şekilde devam ettirilmesi ve hatta devlet kaynakları
uygunsa devlet desteğinin artırılması sigortalı olma oranını artıracaktır.

Anahtar Kelimeler

tarım sigortası, yenilikçi tarım sigortası sistemleri, Tekirdağ ili

Problems in Agricultural Insurance System in Turkey and Seeking Alternative

Öz

The Agricultural Insurance Law (No. 5363) was enacted in 2005 to ensure
the risks threatening the agriculture sector. An insurance pool has been
established on the basis of this law which targets to support to producers who
have agricultural insurance. The government subsidies 50% of the premium rate
in general while 66.7% in frost risk. The main objective of the study is to
develop policy recommendations for the extensification of agricultural
insurance in Turkey. In this context, Hayrabolu, Malkara and Süleymanpaşa
districts of Tekirdağ province were selected as research areas. In the light of
data obtained from the Ministry of Agriculture and Forestry, a sampling frame
of 16,771 producers has been established. The Proportional Sampling method was
used to calculate the number of producers to be interviewed. The problems
encountered by producers who have agricultural insurance and the reasons why
non-insured producers have not, were analyzed with frequency distribution
charts, and the vision of producers on innovative insurance
products was revealed by scoring test through data obtained from the
questionnaires conducted with 192 producers.  Problems encountered in the
agricultural insurance system are: lack of expert capacity with sufficient
knowledge, inaccurate damage detection, rude behavior of the experts and high
cost of insurance. In conclusion, income insurance is an alternative model for
extensification of the agricultural insurance. The elimination of problems
related to the experts expressed by the producers, clarification of some issues
on the functioning of the insurance system and calculating the amount of
insurance premiums in such a way as to meet the expectations of the producers
based on actuarial studies are the main factors that will increase the number
of producers having agricultural insurance. The state subsidy provided for
insurance premiums should be maintained at minimum 50%, and even more, if the
state resources are available, increasing state support will increase the
insurance rate.

Anahtar Kelimeler

agricultural insurance, innovative agricultural insurance schemes, Tekirdag province

Kaynakça

• Anonim (2007a) Türkiye İklim Değişikliği Birinci Ulusal Bildirimi, Web Sitesi: http://www.mgm.gov.tr/FILES/iklim/ulusalbildirimtr.pdf. Erişim Tarihi:10.12.2014
• Anonim (2007b) IPCC 4.Değerlendirme Raporu, Web Sitesi: http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/contents.html. Erişim Tarihi: 10.12.2014
• Anonim (2011) Weather Index-Based Insurance in Agricultural Development A Technical Guide. Web Sitesi: http://www.ifad.org/ruralfinance/pub/WII_tech_guide.pdf. Erişim Tarihi: 11.02.2015.
• Anonim (2013) Tarım Sigortalarının Gelecek 10 Yılı Çalıştayı Raporu. Web Sitesi: www.tarsim.org.tr. Erişim Tarihi: 01.10.2014.
• Bielza M, Stroblmair J, Gallego J, Conte C, Dittmann C (2007) Agricultural Risk Management in Europe. 101st EAAE Seminar ‘Management of Climate Risks in Agriculture’, Berlin, Germany, July 5-6, 2007. Web Sitesi: http://mars.jrc.ec.europa.eu/mars/Bulletins-Publications/Agricultural-Risk-Management-in-Europe. Erişim Tarihi: 17.10.2014.
• Çetin B (2007) Tarım Sigortaları. Nobel Yayın 256, Ankara.
• Çukur F, Saner G, Çukur T, Uçar K (2008) Malatya İlinde Kayısı Üreticilerinin Riskin Transferinde Tarım Sigortasına Bakış Açılarının Değerlendirilmesi: Doğanşehir İlçesi Polatdere Köyü Örneği, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 45 (2), Izmir.
• Dellal İ (2012) Impacts of Climate Change on Agriculture and Food Security in Turkey, Ministry of Environment and Urbanization of Turkey, Turkey’s Second National Communication Project, Ankara. Web Sitesi: http://www.tr.undp.org/content/dam/turkey/docs/projectdocuments/EnvSust/UNDP-TR-SNC-Tarim%20ve%20Gida%20Guvencesi.pdf. Erişim Tarihi: 10.12.2014.
• Demir A (2003) Tarım Sigortası, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Sayı:4, Nüsha:2, Eylül. Web Sitesi:http://www.tepge.gov.tr/Dosyalar/Yayinlar/df86b2db29a74a07a5ae3783f7ec14bb.pdf. Erişim Tarihi: 01.10.2014
• Dinler T (2000) Tarımda Risk Yönetimi ve Türkiye’de Tarım Sigortaları Uygulamaları, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası V. Teknik Kongresi Bildiri Kitabı 2.Cilt: 1117-1126, Ankara.
• Kang M.G (2007) Innovative Agricultural Insurance Products and Schemes. FAO: Agricultural Management, Marketing and Finance Occasional Paper 12. Web Sitesi: ftp://ftp.fao.org/. Erişim Tarihi:18.02.2015.
• Mahul O. and Stutley, CJ (2010a) Government Support to Agricultural Insurance Challenges and Options for Developing Countries. The World Bank. Web Sitesi: https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/2432. Erişim Tarihi: 01.10.2014.
• Mahul O. and Stutley CJ (2010b) Government Support to Agricultural Insurance: Challenges and Options for Developing Countries. Annex E International Experiences with Agricultural Insurance: Findings From a World Bank Survey of 65 Countries. World Bank. Web Sitesi: http://documents.worldbank.org/curated/en/698091468163160913/pdf/538810PUB0Gove101Official0Use0Only1.pdf. Erişim Tarihi: 15.10.2014.
• Newbold P (1995) Statistics for Business and Economics, Prentice-Hall International, New Jersey.
• Skees J, and Reed, M (1986) Rate-Making for Farm-Level Crop Insurance: Implications for Adverse Selection. American Journal of Agricultural Economics 68:653-659.
• TARSİM (2013) 2007-2013 Yılları Arasında Yayımlanan Faaliyet Raporları. Erişim Adresi: https://web.tarsim.gov.tr Erişim Tarihi: 01.03.2013
• TARSİM (2015) TARSİM 2008-2014 Tanzim Yılları Arasında Türkiye Geneli İl Bazında Çiftçi Sayısı Bilgisi. TARSİM A.Ş’den talep edilen rapor.
• TOB, Tarım ve Orman Bakanlığı (2015a) Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Tarımsal Desteklemeler Daire Başkanlığı. Basılmamış 07.10.2015 Ankara.
• TOB, Tarım ve Orman Bakanlığı (2015b) Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Tarım Sigortaları ve Doğal Afetler Daire Başkanlığı. Mülakat. Basılmamış 10.12.2015 Ankara.
• Wenner N. and Arias D (2003) Agricultural Insurance in Latin America: Where are we? Presented at the International Conference: Paving the Way Forward for Rural Finance, 2-4 June, Washington, DC, USA.
• Yurtlu Y.B., Demiryürek, K., Bozoğlu, M.ve Ceyhan, V (2012) Çiftçilerin Tarım Makineleri Kullanımına İlişkin Risk Algıları. Ege Üniv. Ziraat Fak. Dergisi: 49 (1): 93-101.