AN ASSESSMENT OF STUDENTS’ PERCEPTIONS OF CONSTRUCTIVIST LEARNING-TEACHING PROCESS IN SOCIAL STUDIES COURSE IN TERMS OF SEVERAL VARIABLES

Yıl 2013, Sayı: 14, 281 - 313, 31.10.2013

Mehmet Nuri Gömleksiz Ümmühan Öner

https://doi.org/10.14520/adyusbd.579

Cited By: 1

Öz

The aim of this study is to explore 5th, 6th and 7th grade secondary school students’ views toward constructivist learning-teaching process in Social Studies course in Elazığ city center. We aimed to see whether there were any differences among secondary school students’ views toward teaching material, student-centered learning, transfer of knowledge and classroom climate related to gender, grade level and socio-economic status of the school variables. The sample consisted of 789 students selected randomly from nine secondary schools divided into three different socio-economic status. Four-point Likert style “Constructivist Social Studies Learning Teaching Process Scale” developed by Sağlam and Güngör (2012) was used as the data collection tool. Frequency, percentage, independent samples t test, one way ANOVA, LSD, MWU and KWH tests were used to analyze the data. Study results reveled that while students’ views differed significantly in teaching material subscale related to grade level and socio-economic status of the school, their views differed in student-centered subscale related to gender and socio-economic status of the school. Statistically significant differences were also observed in secondary school students’ views in transfer of knowledge based on gender and socio-economic status variables and in classroom climate subscale in terms of gender, grade level and socio-economic level variables.

Anahtar Kelimeler

Social Studies, Constructivism, Learning-teaching process, teaching material, Secondary school

SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE YAPILANDIRMACI ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Araştırmanının amacı, Elazığ il merkezindeki ortaokullarda öğrenim gören 5. 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersinde yapılandırmacı öğrenme-öğretme süreci ile ilgili görüşlerini çeşitli değişkenler açısından belirlemektir. Bu çerçevede ortaokul öğrencilerinin öğretim materyali, öğrenci merkezli öğrenme, bilginin transferi ve sınıf iklimine ilişkin görüşlerinin cinsiyet, sınıf düzeyi ve okulun sosyo-ekonomik düzeyi değişkenleri açısından farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek hedeflenmiştir. Tarama modelinde yapılandırılan bu araştırmanın evrenini, 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Elazığ il merkezinde yer alan ortaokullarda öğrenim gören, 5. 6. ve 7. Sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem olarak iyi, orta ve alt sosyo-ekonomik düzeyde dokuz ortaokuldan tesadüfi olarak 789 öğrenci alınmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Sağlam ve Güngör (2012) tarafından geliştirilen “Yapılandırmacı Sosyal Bilgiler Öğrenme Öğretme Süreci Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde yüzde ve frekans, bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi, LSD, MWU ve KWH testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin yapılandırmacı öğrenme-öğretme sürecinin öğretim materyali boyutuna ilişkin görüşlerinin sınıf düzeyi ve sosyo-ekonomik düzey değişkenlerine göre anlamlı biçimde farklılaştığı belirlenirken, öğrenci merkezli öğrenme boyutuna ilişkin öğrenci görüşlerinin cinsiyet ve sosyo-ekonomik düzey değişkelerine göre farklılaştığı ortaya çıkarılmıştır. Bilginin transferi boyutuna ilişkin öğrenci görüşleri cinsiyet, sosyo-ekonomik düzey değişkenlerine göre farklılaşırken, sınıf iklimi boyutuna ilişkin görüşleri de cinsiyet, sınıf düzeyi, sosyo-ekonomik düzey değişkenlerine göre farklılaşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, Yapılandırmacılık, Öğrenme-öğretme süreci, Öğretim materyali, Ortaokul.

Kaynakça

• Acat, B. ve Ekinci, A. (2007). “İlköğretim Kurumlarında Uygulanan Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Yapılandırmacı Yaklaşım Bağlamında Değerlendirilmesi”, XI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 5-7 Eylül, Tokat.
• Akdağ, H. ve Çoklar, A. N. (2009). İlköğretim 6. ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersi Proje ve Performans Görevlerini Hazırlarken Yararlandıkları Kaynaklar, İnternetin Yeri ve Karşılaştıkları Güçlükler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2),1-16.
• Arslan, A. (2011). İlköğretim Okullarında Farklı Öğrenme Ortamlarının Yapılandırmacı Öğrenme Kuramına Uygunluğunun Karşılaştırılması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 15 Mayıs 2013 dokuman.tsadergisi.org/dergiler_pdf/2011/2011-Nisan/2.pdf veritabanından alınmıştır.
• Ayar, R. (2006). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Hepimizin Dünyası Ünitesi İçin Yapılandırmacı Yaklaşıma Göre Öğretim Etkinliklerinin Geliştirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aydın, N. ve Yılmaz, A. (2010). Yapılandırıcı Yaklaşımın Öğrencilerin Üst Düzey Bilişsel Becerilerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 57-68.
• Aykaç, N. ve Başar, E. (2005). “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Değerlendirilmesi”, Eğitimde Yansımalar vııı: Yeni İlköğretim Programlarını değerlendirme Sempozyumu, 14-16 Kasım, Kayseri.
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma: yöntem, teknik ve ilkeler. (Gözden geçirilmiş 9. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Baş, G. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Yapılandırmacı Öğrenme Ortamına İlişkin Algılarının Farklı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 203-215.
• Brooks, M. G. ve Brooks, J. G. (1999a). The Courage to be Constructivist. Educational Leadership, 57 (3), 18-24.
• Brooks, M. G. ve Brooks, J. G. (1999b). The case for constructivist classrooms. Virginia: Ascd.
• Canerik, H. (2005). “Sosyal Bilgiler Programı ve Öğretimi. Eğitimde Yansımalar VIII”, Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, 14-16 Kasım, Kayseri.
• Çelik-Şen, Y. ve Şahin-Taşkın, Ç. (2010). Yeni İlköğretim Programının Getirdiği Değişiklikler: Sınıf Öğretmenlerinin Düşünceleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 26-51.
• Çetin, O. ve Günay, Y. (2007). Fen Öğretiminde Yapılandırmacılık Kuramının Öğrencilerin Başarılarına ve Bilgiyi Yapılandırmalarına Olan Etkisi. Eğitim ve Bilim, 32(146), 25-37.
• Çınar, O., Teyfur, E. ve Teyfur, M. (2006). İlköğretim Okulu Öğretmen ve Yöneticilerinin Yapılandırmacı Eğitim Yaklaşımı ve Programı Hakkındaki Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 47-64.
• Demirel, Ö. (2006). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. (9. Baskı). Ankara : PegemA Yayıncılık.
• Deryakulu, D. (2001). Yapıcı öğrenme: sınıfta demokrasi. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
• Dinç, E. ve Doğan, Y. (2010). İlköğretim İkinci Kademe Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ve Uygulanması Hakkında Öğretmen Görüşleri. Journal of Social Studies Education Research, 1(1),17-49.
• Doolittle, P. E. ve Camp, W.G. (1999). Constructivism: The Career and Technical Education Perspective. Journal of Vocational and Technical Education, 16(1). 15 Mayıs 2013 tarihinde http://scholar.lib.vt.edu/doolittle.html. veritabanından alınmıştır.
• Durmuş, S. (2001). Matematik Eğitimde Oluşturmacı Yaklaşımlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 91-107.
• Erdamar, G. ve Demirel, M. (2008). Yapılandırmacı Öğrenme Yaklaşımının Duyuşsal ve Bilişsel Öğrenme Ürünlerine Etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 629-661. Ersoy, A, F. ve Kaya, E. (2009). Sosyal Bilgiler Programının (2004) Uygulama Sürecine İlişkin Öğrenci Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 71-86.
• Gömleksiz, M. N. ve Bulut, İ. (2006). Yeni Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Uygulamadaki Etkililiğinin Değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12(47), 393-421.
• Jadallah, E. (2000). Constructivist Learning Experience for Social Studies Education. The Social Studies, 91(5), 221-2 15 Mayıs 2013 http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/search veritabanından alınmıştır.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi (13. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kaymakçı, S. (2009). Yeni Sosyal Bilgiler Programı Neler Getirdi?. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Reşat Genç’e Armağan Özel Sayısı. 1530–1545, 15 Mayıs 2013tarihindehttp://www.gefad.gazi.edu.tr/window/dosyapdf/2009/5/83.pdf veritabanından alınmıştır.
• MEB (2005). Sosyal bilgiler 6. ve 7. sınıf programı. 1 mart 2013 http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx/ veritabanından alınmıştır.
• Mengi, F. ve Schreglman, S. (2013). Yapılandırmacı Sınıf Öğrenme Ortamı Algısı. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 7, 160-174.
• Özel, H., Yılmaz, G., Beyaz, İ., Özer, S. ve Şenocak, E. (2009). İlköğretim Okulları Sınıf İçi Öğrenme Ortamları Üzerine Bir Araştırma. İlköğretim Online, 8(2), 493-498.
• Özgan, H. ve Turan, E. (2010). “Yapılandırmacı Yaklaşımın Uygulanmasında Karşılaşılan Sorunların Çözümüne Yönelik Öğretmenlerin Yöneticilerden Beklentileri”, 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, 20-22 Mayıs, Elazığ.
• Öztürk,C. ve Otluoğlu, R. (2005). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler ve yazılı materyaller. (3. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Perkins, D. N. (1999). The Many Faces of Constructivısm. Educational Leadership, 16 Mayıs 2013 tarihinde 11http://www.ascd.org/publications/educational Leadership/nov99/vol57/num03/The-Many-Faces-of-Constructivism.aspx. Veritabanından alınmıştır.
• Polat, S. ve Baş, G. (2012). 5E Yapılandırmacı Öğrenme Modelinin Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrencilerin Erişi Düzeyine Etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(29), 69-92.
• Sağlam, H. İ. ve Güngör, A. (2012). Yapılandırmacı Sosyal Bilgiler Öğrenme Öğretme Süreci Ölçeğinin (YSBÖSÖ) Geliştirilmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 97-112.
• Şaşan, H. (2002). Yapılandırmacı Öğrenme. Yaşadıkça Eğitim, 74-75, 49-52.
• Titiz, O. (2005). Yeni öğretim sistemi. İstanbul: Zambak Yayınları.
• Tuncel, G. ve Öztürk, C. (2013). Yapılandırmacı Öğrenme Kuramına Dayalı Öğretim Uygulamalarının 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Konularının Öğretimine Etkileri. Marmara Coğrafya Dergisi, 27, 15-40.
• Ünal, Ç. ve Çetinkaya, T. (2009). Yapılandırmacı Yaklaşımın Sosyal Bilgiler Öğretiminde Başarı, Tutum ve Kalıcılığa Etkisi (5. sınıf örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 197-212. Yaklaşımı ve Programı Hakkındaki Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 47-64.
• Yapıcı, M. ve Leblebiciler, N. (2007). Öğretmenlerin Yeni İlköğretim Programına İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online, 6(3), 480-490.
• Yaşar, Ş. (1998). Yapısalcı Kuram ve Öğrenme-Öğretme Süreci. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 68-75.
• Yurdakul, B. (2004). Yapılandırmacı Öğrenme Yaklaşımının Öğrenenlerin Problem Çözme Becerilerine, Bilişötesi Farkındalık ve Derse Yönelik Tutum Düzeylerine Etkisi ile Öğrenme Surecine Katkıları. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.