Araştırma Makalesi
OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖRÜŞLERİNE GÖRE UYGULAMA OKULLARINDAKİ ETKİNLİKLERİN YARATICILIK BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
Öz
Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmen adaylarının uygulama okullarındaki
gözlemlerine göre, yaratıcılığı geliştirmeye yönelik ne tür etkinlikler
yapıldığını, bu etkinlikleri yeterli bulup-bulmadıklarını, yaratıcılığı ve
yaratıcı düşünmeyi geliştiren ve engelleyen etmenleri belirlemek ve bu konudaki
önerilerini almaktır. Araştırma, betimleyici bir durum çalışması olarak
tasarlanmıştır. Çalışma grubunu, 2015-2016 öğretim yılında Konya il merkezinin
farklı okullarında, öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında uygulamalara
katılmış Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi
Öğretmenliği programından mezun durumunda olan 46 okul öncesi öğretmen adayı
oluşturmuştur. Veriler görüşme tekniği kullanılarak toplanmış ve verilerin
analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Tüm sonuçlar birlikte
değerlendirildiğinde araştırmanın çalışma grubunda bulunan öğretmen adaylarının
çoğunluğunun, uygulama okullarında uygulanan etkinlikleri yaratıcılığı
desteklemesi bakımından yetersiz buldukları ortaya çıkmıştır. Sınıf içi
etkinliklerde sınırların dışına çıkılmasına izin verilmemesi ve yönlendiren öğretmen
tutumunun bu durumun nedenleri arasında olduğu yönünde öğretmen adayları görüş
bildirmişlerdir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akçum, E. (2005). 5- 6 Yaş Çocuklarının Yaratıcılık ve Öğrenime Hazır Oluş Düzeylerine Okulöncesi Eğitiminin Etkisinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi.
- Akdoğan, E. (1992). İlkokul İkinci Sınıfa Devam Eden Çocukların Yaratıcılık Düzeyleri İle Ailelerin Sosyo-Ekonomik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara
- Aral N., Kandır A. & Can Yaşar M. (2001) Okulöncesi Eğitim 1. Ya-Pa Yayınları ;
- Aral N., Kandır A. & Can Yaşar M. (2010) Yaratıcı Düşünme Becerilerinde Okul Öncesi Eğitimin Etkisi. Kuramsal Eğitim Bilim, 3(2), 201-209
- Aydın, A. (2000). Öğrenme Psikolojisi. (2. Baskı), Alfa Yayınları, Ankara.
- Broinowski, I. (2002). Toward Creativity in Early Childhood Education.
- Can Yaşar, M. ve Aral, N. (2010). Yaratıcı Düşünme Becerilerinde Okul Öncesi Eğitimin Etkisi. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 201-209.
- Cevher Kalburan, N. (2011). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Sanat. Eğiten Kitap Yayınları, Ankara
- Chambers, J. A. (1973). College teachers: Their effect on creativity of students. Journal of Educational Psychology, 65, 326-334.
- Craft, A., McConnon, L. & Matthews, A. (2012). Child-İnitiated Play and Professional Creativity: Enabling Four- Year- Olds’ Possibility Thinking. Thinking Skills and Creativity. 7, (1),48-61.
- Çellek, T.(2001). Yaratıcılık: Eğitim Sistemindeki Boyutu. Cumhuriyet Bilim ve Teknik Dergisi, sayı:741, 18-19.
- Çetingöz, D. (2002). Okul öncesi Eğitimi Öğretmenliği Öğrencilerinin Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Gelişiminin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, Türkiye.
- Dababneh, K., Ihmeideh, F. M. & Al-Omari, A. A. (2010). Promoting Kindergarten Children’ s Creativity in the Classroom Environment in Jordan. Early Child Development and Care. 108, (9) ,1165- 1184.
- Deveci, N. D. (2005). Özel ve Resmi Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden 5-6 Yaş Çocuklarının Yaratıcılıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı.
- Doğan, N. (2005). Yaratıcı Düşünme ve Yaratıcılık. Ö. Demirel (ed.), Eğitimde Yeni Yönelimler, Ankara. Pegem Yayıncılık
- Elibol, F.(2012). “Okul Öncesinde Yaratıcılık”. (ed.Elif Çelebi Öncü). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Gelişitirilmesi. Pegem Yayınları, Ankara
- Erdoğdu, Y. (2006). Yaratıcılık İle Öğretmen Davranışları ve Akademik Başarı Arasındaki İlişkiler. Elektronik Sosyalbilimler Dergisi, 5, 17, 95-106.
- Ergen, Z. G. & Köksal Akyol, A. (2012). An Investigation of Creativity Among Children Attending Preschools. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi. 5, (2), 156- 170.
- Fleith, D. S. (2000). Teacher and student perceptions of creativity in the classroom environment. Roeper Review, 22(3), 148-153.
- Fox, J.E. ve Schirrmacher, R. (2008). Art and Creative Development for Young Children. Usa: Delmar Cengage Learning
- Gedikoğlu, T. (2005). “Avrupa Birliği Sürecinde Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 66-80.
- Güleryüz, H. (2001). Eğitim Programlarının Dili ve Yaratıcı Öğrenme. Ankara: Pegem A Yayınları
- Gürlen E. Üstündağ T. (2014). Öğretmen Adaylarının Yaratıcılığa İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online. 13(2), 443-452
- İpşiroğlu, Z.(1993) Eğitimde Yaratıcılık, Türk Eğitim Derneği Yayınları, Ankara
- Koçak, N. ve Alakoç Pirpir, D. (2012). Okul öncesi öğretmeni. A. Avcı ve M. Toran (Ed), Okul öncesi eğitime giriş içinde, s. 77-107. Ankara: Eğiten Kitap.
- Kuru Turaşlı, N. (2012). Yaratıcıkta Temel Kavramlar ve Yaratıcılığın Doğasını Anlamak. (ed. Çelebi Öncü). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Geliştirilmesi. Pegem A Yayınları, Ankara
- MEB (2013). Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Okul Öncesi Eğitim Programı, Ankara
- Oktay, A.(2010). Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretimin Çocuğun Yaşamındaki Yeri ve Önemi. (Edt: Ayla Oktay). İlköğretime Hazırlık Ve İlköğretim Programları. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Ormrod, J. E. (2013). Human learning. M. Baloğlu (Çev. Ed.), Öğrenme Psikolojisi. Ankara: Nobel Yayınları
- Öztunç, M. (1999). Yaratıcı Düşünce Üzerinde Ailelerin Etkisi. Sakarya Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya
- Öztürk, Ş. (2004 ). Eğitimde Yaratıcı Düşünme. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, (2004) 77-84
- San, İ. (1985). Sanat ve Eğitim. İkinci Basım, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, No:151
- Senemoğlu, N. (1996). Yaratıcılık ve Öğretmen Nitelikleri. Yaratıcılık ve Eğitim Paneli. Ankara: Kara Harp Okulu. 01.05.2016 tarihinde http://yunus.hacettepe.edu.tr/~n.senem/makaleler/yaratici.htm adresinden alındı.
- Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce. Evrim Yayınevi, İstanbul Şahintürk, Ö. (2012). Montessori Yönteminin Okul Öncesi Dönemde Öğrencilerin Yaratıcı Düşünmelerine Etkisi. Yaynlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi. Zonguldak
- Tanju, E. (2012). Yaratıcı Düşünme Kuram ve Yaklaşımları. . (ed. Çelebi Öncü). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Geliştirilmesi. Pegem A Yayınları, Ankara
- Tegano, D., Moran, J., & Sawyers, J. (1991).Creativity in early childhood classrooms, Washington, D.C.: National Education Association. Torrance, E. P. (1969). Dimensions in early learning: Creativity. SD: Adaptation Press.
- Twycross, A., ve Shields, L. (2005). Validity and Reliability-what’s İt All About? Paediatric Nursing, 17(1), 36.
- Ulaş A.H., Tedik G. ve Sevim O. (2014). İlkokul 4. Sınıfta Uygulanan Yaratıcı Drama Etkinliklerinin Öğrencilerin Yaratıcılık Düzeylerine Etkisi. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 52, 331-350
- Üstündağ, T. (2003). Yaratıcılığa Yolculuk. Pegema Yayınları: Ankara Yaman, S. ve Yalçın, N. (2003). Fen bilgisi öğretiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının yaratıcı düşünme becerisine etkisi. İlköğretim-Online, 4(1), 42-52.
- Yavuzer H. (2006). Çocuk Eğitimi El Kitabı. Remzi Kitabevi, İstanbul. Yenilmez, K. ve Yolcu, B.(2007). Öğretmen Davranışlarının Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Gelişimine Katkısı. Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:18
- Yıldırım, A. Şimsek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 6.Baskı, Ankara; Seçkin Yayınevi
- Yılmaz, S. (2011). Pre-Service in-Service Preschool Teachers’ Views Regarding Creativity in Early Childhood Education. Orta Doğu Teknik Üniverstesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
EVALUATING ACTIVITIES PERFORMED IN SCHOOLS OF PRACTICE IN TERMS OF CREATIVITY ACCORDING TO THE VIEWS OF PRE-SCHOOL TEACHER CANDIDATES
Öz
The purpose of this research is to find out what kind of activities are being held to improve creativity, whether pre-school teacher candidates find these activities satisfactory or not, to identify the factors which develop and inhibit creativity and creative thinking, to evaluate existing practices and to take suggestions on this subject according to the observations of pre-school teacher candidates in the practice schools. The research is designed as a descriptive case study. The study group was established by 46 preschool teacher candidates who participated in the application of teaching practice course and graduated from Necmettin Erbakan University Faculty of Education, Department of Pre-School Teaching in different schools of Konya city center in 2015-2016 academic year. Data were collected by using interview technique and descriptive analysis method was used for the analysis of data. When all the results are evaluated together, the majority of the teacher candidates in the study group of the research stated that they found applied activities were inadequate in support of creativity, not allowed to go beyond the limits of class activities and attitude of the teacher are among the reasons of this situation.
Anahtar Kelimeler
Creativity pre-school education preschool teacher candidates
Kaynakça
- Akçum, E. (2005). 5- 6 Yaş Çocuklarının Yaratıcılık ve Öğrenime Hazır Oluş Düzeylerine Okulöncesi Eğitiminin Etkisinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi.
- Akdoğan, E. (1992). İlkokul İkinci Sınıfa Devam Eden Çocukların Yaratıcılık Düzeyleri İle Ailelerin Sosyo-Ekonomik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara
- Aral N., Kandır A. & Can Yaşar M. (2001) Okulöncesi Eğitim 1. Ya-Pa Yayınları ;
- Aral N., Kandır A. & Can Yaşar M. (2010) Yaratıcı Düşünme Becerilerinde Okul Öncesi Eğitimin Etkisi. Kuramsal Eğitim Bilim, 3(2), 201-209
- Aydın, A. (2000). Öğrenme Psikolojisi. (2. Baskı), Alfa Yayınları, Ankara.
- Broinowski, I. (2002). Toward Creativity in Early Childhood Education.
- Can Yaşar, M. ve Aral, N. (2010). Yaratıcı Düşünme Becerilerinde Okul Öncesi Eğitimin Etkisi. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 201-209.
- Cevher Kalburan, N. (2011). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Sanat. Eğiten Kitap Yayınları, Ankara
- Chambers, J. A. (1973). College teachers: Their effect on creativity of students. Journal of Educational Psychology, 65, 326-334.
- Craft, A., McConnon, L. & Matthews, A. (2012). Child-İnitiated Play and Professional Creativity: Enabling Four- Year- Olds’ Possibility Thinking. Thinking Skills and Creativity. 7, (1),48-61.
- Çellek, T.(2001). Yaratıcılık: Eğitim Sistemindeki Boyutu. Cumhuriyet Bilim ve Teknik Dergisi, sayı:741, 18-19.
- Çetingöz, D. (2002). Okul öncesi Eğitimi Öğretmenliği Öğrencilerinin Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Gelişiminin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, Türkiye.
- Dababneh, K., Ihmeideh, F. M. & Al-Omari, A. A. (2010). Promoting Kindergarten Children’ s Creativity in the Classroom Environment in Jordan. Early Child Development and Care. 108, (9) ,1165- 1184.
- Deveci, N. D. (2005). Özel ve Resmi Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden 5-6 Yaş Çocuklarının Yaratıcılıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı.
- Doğan, N. (2005). Yaratıcı Düşünme ve Yaratıcılık. Ö. Demirel (ed.), Eğitimde Yeni Yönelimler, Ankara. Pegem Yayıncılık
- Elibol, F.(2012). “Okul Öncesinde Yaratıcılık”. (ed.Elif Çelebi Öncü). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Gelişitirilmesi. Pegem Yayınları, Ankara
- Erdoğdu, Y. (2006). Yaratıcılık İle Öğretmen Davranışları ve Akademik Başarı Arasındaki İlişkiler. Elektronik Sosyalbilimler Dergisi, 5, 17, 95-106.
- Ergen, Z. G. & Köksal Akyol, A. (2012). An Investigation of Creativity Among Children Attending Preschools. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi. 5, (2), 156- 170.
- Fleith, D. S. (2000). Teacher and student perceptions of creativity in the classroom environment. Roeper Review, 22(3), 148-153.
- Fox, J.E. ve Schirrmacher, R. (2008). Art and Creative Development for Young Children. Usa: Delmar Cengage Learning
- Gedikoğlu, T. (2005). “Avrupa Birliği Sürecinde Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 66-80.
- Güleryüz, H. (2001). Eğitim Programlarının Dili ve Yaratıcı Öğrenme. Ankara: Pegem A Yayınları
- Gürlen E. Üstündağ T. (2014). Öğretmen Adaylarının Yaratıcılığa İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online. 13(2), 443-452
- İpşiroğlu, Z.(1993) Eğitimde Yaratıcılık, Türk Eğitim Derneği Yayınları, Ankara
- Koçak, N. ve Alakoç Pirpir, D. (2012). Okul öncesi öğretmeni. A. Avcı ve M. Toran (Ed), Okul öncesi eğitime giriş içinde, s. 77-107. Ankara: Eğiten Kitap.
- Kuru Turaşlı, N. (2012). Yaratıcıkta Temel Kavramlar ve Yaratıcılığın Doğasını Anlamak. (ed. Çelebi Öncü). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Geliştirilmesi. Pegem A Yayınları, Ankara
- MEB (2013). Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Okul Öncesi Eğitim Programı, Ankara
- Oktay, A.(2010). Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretimin Çocuğun Yaşamındaki Yeri ve Önemi. (Edt: Ayla Oktay). İlköğretime Hazırlık Ve İlköğretim Programları. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Ormrod, J. E. (2013). Human learning. M. Baloğlu (Çev. Ed.), Öğrenme Psikolojisi. Ankara: Nobel Yayınları
- Öztunç, M. (1999). Yaratıcı Düşünce Üzerinde Ailelerin Etkisi. Sakarya Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya
- Öztürk, Ş. (2004 ). Eğitimde Yaratıcı Düşünme. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, (2004) 77-84
- San, İ. (1985). Sanat ve Eğitim. İkinci Basım, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, No:151
- Senemoğlu, N. (1996). Yaratıcılık ve Öğretmen Nitelikleri. Yaratıcılık ve Eğitim Paneli. Ankara: Kara Harp Okulu. 01.05.2016 tarihinde http://yunus.hacettepe.edu.tr/~n.senem/makaleler/yaratici.htm adresinden alındı.
- Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce. Evrim Yayınevi, İstanbul Şahintürk, Ö. (2012). Montessori Yönteminin Okul Öncesi Dönemde Öğrencilerin Yaratıcı Düşünmelerine Etkisi. Yaynlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi. Zonguldak
- Tanju, E. (2012). Yaratıcı Düşünme Kuram ve Yaklaşımları. . (ed. Çelebi Öncü). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Geliştirilmesi. Pegem A Yayınları, Ankara
- Tegano, D., Moran, J., & Sawyers, J. (1991).Creativity in early childhood classrooms, Washington, D.C.: National Education Association. Torrance, E. P. (1969). Dimensions in early learning: Creativity. SD: Adaptation Press.
- Twycross, A., ve Shields, L. (2005). Validity and Reliability-what’s İt All About? Paediatric Nursing, 17(1), 36.
- Ulaş A.H., Tedik G. ve Sevim O. (2014). İlkokul 4. Sınıfta Uygulanan Yaratıcı Drama Etkinliklerinin Öğrencilerin Yaratıcılık Düzeylerine Etkisi. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 52, 331-350
- Üstündağ, T. (2003). Yaratıcılığa Yolculuk. Pegema Yayınları: Ankara Yaman, S. ve Yalçın, N. (2003). Fen bilgisi öğretiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının yaratıcı düşünme becerisine etkisi. İlköğretim-Online, 4(1), 42-52.
- Yavuzer H. (2006). Çocuk Eğitimi El Kitabı. Remzi Kitabevi, İstanbul. Yenilmez, K. ve Yolcu, B.(2007). Öğretmen Davranışlarının Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Gelişimine Katkısı. Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:18
- Yıldırım, A. Şimsek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 6.Baskı, Ankara; Seçkin Yayınevi
- Yılmaz, S. (2011). Pre-Service in-Service Preschool Teachers’ Views Regarding Creativity in Early Childhood Education. Orta Doğu Teknik Üniverstesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
Toplam 42 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Ağustos 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 26 |