Seçmeli Medya Okuryazarlığı Dersi Uygulamasının Öğrencilere Katkıları Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 119 - 132, 24.12.2017

Mesut Gün İlhami Kaya

Öz

Yapılan
araştırmalar sürekli gelişim gösteren medya sektörünün insan hayatına etkisinin
gün geçtikçe arttığını ortaya koymaktadır. Medya sektöründe yaşanan bu
gelişmeler Avrupa’da “Medya Okur-yazarlığı” kavramını ortaya çıkarmıştır.
2000’li yılların başında ülkemizde de gündeme gelen bu yeni kavram ile birlikte
RTÜK çeşitli çalışmalar başlatmıştır. 2007 yılında ise ortaokul düzeyindeki tüm
kurumlarda bu ders seçmeli olarak okutulmaya başlanmıştır. Çalışmada veri
toplama aracı olarak uzman görüşü alınarak geliştirilen ve açık uçlu dört
sorudan oluşan “Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” kullanılmıştır.
Araştırmanın örneklemini farklı örgün eğitim kurumlarında öğrenim gören Medya
Okur-yazarlığı dersi almış yirmi öğrenci oluşturmaktadır.
Katılımcılardan elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle
değerlendirilmiştir.Araştırmanın amacı seçmeli Medya Okur-yazarlığı dersi
uygulamasının öğrencilere katkılarını ve öğrencilerde meydana getirdiği
farkındalığı tespit ederek bir değerlendirme yapmaktır. Araştırma sonucunda
öğrencilerin seçmeli Medya Okur-yazarlığı dersi ile ilgili daha çok olumlu
görüş sahibi oldukları, dersin amacını tam olarak bilmedikleri, çoğunlukla
dersin kendilerine ve arkadaşlarına katkı sağladığını düşündükleri görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

medya, medya okuryazarlığı, öğrenci görüşleri, farkındalık

Kaynakça

• Akca, E., B., Sayımer, İ., Salı, J., B., & Başak, B., E. (2014). Okulda siber zorbalığın nedenleri, türleri ve medya okuryazarlığı eğitiminin önleyici çalışmalardaki yeri. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, Cilt 2, 17-30.
• Akşit, F. &Dönmez, B. (2011). İlköğretim öğrencilerinin medyayı kullanmaya yönelik tutumlarının belirlenmesi. Erciyer İletişim Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, 32-46.
• Altun, A. (2009). Eğitim bilim açısından seçmeli medya okuryazarlığı dersi programına eleştirel bir yaklaşım. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt10, Sayı 3, 97-109.
• Avşar, Z. (2014). Medya okuryazarlığı. İletişim ve Diplomasi. Sayı 2. http://www.iletisimvediplomasi.com/medya-okuryazarligi-prof-dr-zakir-avsar/ (Erişim Tarihi: 11.06.2017)
• Baltaş, Z. (2003). Şiddet filmlerinde çocuk reklamları, 1. uluslararası çocuk ve iletişim konferansı: milenyumda çocuk ve iletişim. 13-15 Ekim 2003, İstanbul, 88-97.
• Çakır, H., Koçer, M. & Aydın, H. (2012). Medya okuryazarlığı dersini alan ve almayan ilköğretim öğrencilerinin medya izleme davranışlarındaki farklılıkların belirlenmesi. Selçuk İletişim, 7, 3, 42-54.
• Çakmak, E.& Altun A. (2013). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programında medya okuryazarlığı eğitimi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9 (2), 152-170. Çepni, O., Palaz, T. & Ablak, S. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Turkish Studies, Volume 10/11, 431-446.
• Damlapınar, Z. (2014). Medya okuryazarlığı dersi tercihlerine göre ilköğretimdeki çocukların medya tutumları ve davranışları. Selçuk İletişim 8 (2), 177-191. Gedik, M. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının medya okuryazarlığına ilişkin görüşleri. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 54, Erzurum, 779-809.
• Gömleksiz, M. N. & Duman, B. (2013). Medya okuryazarlığı dersi kazanımlarının gerçekleşme düzeyine ilişkin, öğrenci ve okul yöneticilerinin görüşleri. Turkish Studies, Volume 8/9, 265- 278.
• Görmez, E. (2014). Ortaokul öğrencilerinin medya okuryazarlığı düzeyleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Ekim sayısı, 137-157. Gün, M. & Kaya, İ., (2016). 2015 Türkçe dersi öğretim programının (7-8. sınıflar) medya okuryazarlığı dersi eğitimine uygunluğu. International Journal of Social Science (JASSS), Sayı: 52, 285-300.
• Hasdemir, T. A. (2012). Gelenekselden yeni medya okuryazarlığına: Türkiye örneğinde bir değerlendirme. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 5, Sayı 2, 20-40.
• İnan, T. (2015). Eğitim fakültesi öğrencilerinin medya okuryazarlığına ilişkin görüşleri. Ekev Akademi Dergisi, Yıl 19, Sayı 62, 289-306. Kahyaoğlu, M. & Kenanoğlu, R. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin medya okuryazarlığı ile çevre konularıyla ilgili kitap okumaya yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies, Volume 9/2, 833-843.
• Kartal, O., Y., (2007). Ortaöğretim 10. sınıf öğrencilerinin televizyon dizilerindeki mesajları algılamalarında medya okuryazarlığının etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Kesici, A., E. & Kızılkaya, A. (2016). Medya okuryazarlığı dersine ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, Cilt 6, Sayı 2, 174-189. Kıncal, R. Y., (2009). Medya okuryazarlığı eğitimi. Milli Eğitim, 181, 318-333.
• Kurudayıoğlu, M. & Tüzel, S. (2010). 21. yüzyıl okuryazarlık türleri, değişen metin algısı ve Türkçe eğitimi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 283-298. Lemısh, D.& Koluckı, B. (2013). I. Türkiye çocuk ve medya kongresi bildiriler kitabı cilt 2 İçinde: Medya ve erken dönem çocukluk gelişimi. Çocuk Vakfı Yayınları, Ankara, 16.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2006). İlköğretim medya okuryazarlığı okuryazarlığı dersi öğretim programı ve kılavuzu.http://www.medyaokuryazarligi.org.tr/documents/program.pdf (Erişim Tarihi: 15.04.2016).
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2013). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu medya okuryazarlığı dersi öğretim programı. http://www.medyaokuryazarligi.org.tr/documents/moyprogram2014. pdf (Erişim Tarihi: 26.04.2016)
• Mora, N. (2014). Gençlerde medya bağımlılığı. İletişim ve Diplomasi. Sayı 2. http://www.iletisimvediplomasi.com/genclerde-medya-bagimliligi-prof-dr- necla-mora/ (Erişim Tarihi: 11.06.2017)
• Radyo – Televizyon Üst Kurulu [RTÜK] & Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2007). İlköğretim medya okuryazarlığı dersi öğretim programı ve kılavuzu. http://www.medyaokuryazarligi.org.tr/ ocuments/program.pdf (Erişim Tarihi: 15.04.2016)
• Som, S. & Kurt, A. A. (2012). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeyleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(1), 106.
• Şahin, Ç. (2015). Gelişimsel araştırma. M., Metin, (Ed.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (344). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• T.C. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu [RTÜK], (2007). İlköğretim medya okuryazarlığı dersi öğretmen el kitabı. (1. Baskı). Ankara: T.C. Radyo Televizyon Üst Kurulu, 34.
• Tüzel, S. (2012). Medya okuryazarlığı eğitiminin Türkçe dersleriyle ilişkilendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 12, s. 81-96.