Plansız Alanlarda Taşınmaz Malların Bölünmesi

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 2, 592 - 604, 31.08.2018

Okan Yıldız Yakup Emre Çoruhlu

Öz

Türkiye’de taşınmaz malların bölünmesi koşulları, taşınmaz malın bulunduğu alanın planlı alan ya da plansız alan olmasına göre değişmektedir. Plansız alanlarda bu koşullar uzun yıllar boyunca sadece imar tekniği açısından ele alınmıştır. Diğer taraftan Medeni Kanunun ortaya koyduğu miras paylaşım sistemi taşınmazların bölünmesinde ve hisselendirilmesinde önemli rol oynamıştır. Bu durum tarım arazilerinin de verimi düşürecek oranda parçalanmalara sebep olmuştur. Bu sebeple, 2005 yılında yürürlüğe giren Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu ile taşınmaz malların plansız sahalarda bölünmesi koşullarına yeni kısıtlamalar eklenmiştir. Böylece uygulama açısından konu daha karmaşık hale gelmiştir. Günümüzde plansız alanda bulunan bir taşınmaz malın bölünmesine karar verilirken sırasıyla; taşınmazın üzerinde –içme suyu havzası gibi- herhangi bir özel kamusal kısıtlamanın var olup olmadığı, tarım arazisi olup olmadığı ve yerleşim durumu değerlendirilmektedir. Her bir durumda farklı bölünme koşulları uygulanmaktadır. Bu koşullar mülkiyet hakları üzerinde önemli kısıtlamalar getirmektedir. Tapu Sicilinde temsil edilmeyen bu kısıtlamalar, uluslararası standartlarda kamusal kısıtlamalar olarak bilinmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de taşınmaz malların plansız alanlarda bölünme koşulları hukuki ve teknik yönleriyle ele alınmıştır. Örnek uygulamalar geliştirilerek konuya açıklık getirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arazi Yönetimi, Kamusal Kısıtlamalar, Plansız Alanlar, Taşınmaz Malların Bölünmesi, Tarım Arazileri

Kaynakça

• Aksoy, S., Gün S. Ve Gülçubuk B. (1995), Tarım Topraklarının Parçalanması ve Miras Hukuku, Türkiye Ziraat Mühendisliği IV. Teknik Kongresi, 9-13 Ocak 1995, Ankara.
• Aydınoğlu, A., Ç. (2009), Türkiye İçin Coğrafi Veri Değişim Modelinin Geliştirilmesi, Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü (CBSGM), (2012a), TRKBİSS - KBS Standartlarının Geliştirilmesi: Kurumsal Analiz Raporu. TRKBİSS-KA / V1.1 - GIS@ITU / 01.2012, "Kent Bilgi Sistemleri Standartlarının Belirlenmesi Projesi: İp-3(2): İş Süreci Analizi, http://www.csb.gov.tr /db/kbs/webmenu/ webmenu9783.pdf.
• Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü (CBSGM), (2012b), Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Standartlarının Belirlenmesi Projesi: TUCBS.TK Tapu Kadastro Veri Teması Uygulama Şeması, http://www.csb.gov.tr/db/cbs/editordosya/ Tapu_Kadastro.pdf.
• Çete, M., Yomralıoğlu, T., 2011. Türkiye İçin Yeni Bir Arazi İdare Sistemi:TAİS,TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası,13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı,Nisan 18 – 22, Ankara
• Coruhlu, Y. E., & Yildiz, O. 2017. Geographical database for object-oriented land division modelling in Turkey. Land use policy, 68, 212-221.
• EU 2004 EU, 2004. European Union Land Policy Guidelines, Guidelines for Support to Land Policy Design and Land Policy Reform Processes in Developing Countries, EU Task Force on Land Tenure FIG 1995 FIG, 1995.
• FIG Statement on Cadastre, Fédération Internationale des Géomètres, Publication No. 11.
• Ercan, F. (1970), Arazi Toplulaştırması, Ongun Kardeşler Matbaası, S.76, Ankara.
• İnan H.İ. (2010), Arazi İdare Sisteminin Tarım Bileşeni Olarak Konumsal Veri Modeli Geliştirilmesi, Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Kalkınma Bakanlığı, 2012. 10. Kalkınma Planı, http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/12/Onuncu%20Kalk%C4%B1nma%20Plan%C4%B1.pdf, (accesed 22.11.2016).
• Kaufmann J., ve Steudler D., (1998), Kadastro 2014 Gelecekteki Kadastral Sistem İçin Bir Vizyon, Çeviri: Tahsin Yomralıoğlu, Bayram Uzun, Osman Demir, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Yayını, Ankara.
• Miran, B., 2005. Türkiye’de Tarım Kitabı 2. Bölüm:Tarımsal Yapı ve Üretim, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yayını, Sayfa 9, http://www.tarim.gov.tr/SGB/Belgeler/yayinlar/turkiyede_tarim.pdf, (accessed 22.11.2016).
• Öztan B., 2002. Medeni Hukukun Temel Kavramları, Turhan Kitabevi Yayınları, 8. Baskı, Ankara.
• PCCEU, 2003. Common Principles on Cadastre in the European Union, Permanent Committee on Cadastre in the European Union (PCCEU), Rome.
• Resmi Gazete, (1983), Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu (2863), Sayı: 18113.
• Resmi Gazete, (1984), Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu (3083), Sayı:18592.
• Resmi Gazete, (1985/a), Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği, Sayı.18916.
• Resmi Gazete, (1985/b), İmar Kanunu (3194), Sayı.18749.
• Resmi Gazete, (2004), Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Sayı: 25687
• . Resmi Gazete, (2005). Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu (5403), Sayı.25880.
• Resmi Gazete, 2011. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname (648), Başbakanlık Basımevi 28028.
• Resmi Gazete, (2012). On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi ilçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6360), Sayı:28489.
• Resmi Gazete, (2014), Tarımsal Arazilerin Mülkiyetinin Devrine İlişkin Yönetmelik.
• TKGM, 2014. Tapu Sicili Uygulamaları, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
• Türker, M., (2017) 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu Gereği Gayrimenkül Değerleme Sistemi İhtiyacı, Pilot Projeler ve Sistem Önerileri, TKGM Gayrimenkul Değerleme Çalıştayı, 27 Şubat - 3 Mart 2017, İzmir
• UN, 1996. The Bogor Declaration, United Nations Interregional Meeting of Experts on the Cadastre, Bogor, Indonesia
• . UNECE, 1996. Land Administration Guidelines, United Nations Publication, ISBN 92–1–1166446, New York and Geneva.
• UN ve FIG, 1999. Report of the Workshop on Land Tenure and Cadastral Infrastructures for Sustainable Development, Final Edition, Bathurst, Australia.
• Yıldız, O., 2013. Türkiye Kadastrosunun Mevcut Durumu ve Çok Amaçlı Kadastroya Yönelik Yeni Yaklaşımlar, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Trabzon.
• Yıldız, O., Uzun, B., Çoruhlu, Y., E., 2018a. Tarım Arazilerinin Miras Yoluyla İntikali ve Sağlar arası İşlemlerle Devrine İlişkin Kısıtlamalar, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Sayı.33, Ankara.
• Yildiz, O., Coruhlu, Y. E., & Biyik, C. 2018b. Registration of agricultural areas towards the development of a future Turkish cadastral system. Land Use Policy, 78, 207-218.