Modern Türk Kimliğinin Oluşumunda "Türk Kimdir" Tartışmaları ve Türk Ocağı Kurultayı (1924)

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 2, 339 - 360, 01.07.2017

Hidayet Kara Bahattin Çatma

https://doi.org/10.18506/anemon.298229

Cited By: 1

Öz

Fransız Devriminden sonra ortaya çıkan ulusçuluk akımı, çok uluslu devletleri derinden sarsmıştır. Osmanlı Devleti de bu siyasal durumdan en çok etkilenen devletlerden biri olmuştur. Osmanlı tebaası içerisinde ulusal kimliklerin inşası ilk olarak gayrimüslimler arasında başlamıştır. Her ne kadar Tanzimat devri Osmanlı aydınları gayrimüslim tebaanın ayrılıkçı politikaları karşısında, bütün tebaayı bir arada tutmaya yönelik politikalar geliştirmeye çalışmış olsalar da başarılı olamamışlardır. Gayrimüslim tebaanın bir bir Osmanlı Devleti’nden ayrılması, Osmanlı bürokrasisini ve aydınlarını yeni arayışlara itmiştir. Bu bağlamda ilk etapta edebi alanda başlayan kültürel Türkçülük ve Türk kimliğine yapılan vurgu, zamanla siyasi alana da taşınmıştır. Bu sınırlı çalışmada siyasi Türkçülüğün inşası ve 1924 yılında gerçekleştirilen Türk Ocakları Birinci Kurultayında ‘Türk kimdir?’ ile ilgili tartışmalar ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Türk, Türkçülük, Milliyet, Milliyetçilik, Türk kimdir, 1924 Kurultayı

The Discussion about "Who is Turkish" in the Formation of Modern Turkish Identity and 1924 Assembly of Turkish Nationalist Club

Öz

The trend of nationalism that emerged after the French Revolution has deeply shaken multinational states. The Ottoman State was one of the most affected states in this political situation. The construction of national identities within the Ottoman subjects first began among the non-Muslims. Although, Ottoman intellectuals of the Tanzimat era tried to develop policies aimed at keeping all the subjects together against the separatist politics of non-Muslim subjects, they could not succeeded. The separation of a non-Muslim subject from an Ottoman State one by one has pushed the Ottoman bureaucracy and intellectuals into new quests. In this context, the cultural Turkism and Turkish identity that initially started in the literary field was moved to the political arena.

Anahtar Kelimeler

Mathematics Teaching, Probability, Views of Middle School Mathematics Teachers, Difficulty

Kaynakça

• Afyoncu, E. (2003). Sorularla Osmanlı Devleti III. İstanbul: Yeditepe Yayınları.
• Ahmet Ağaoğlu. (1331). Milli Cereyan. Türk Yurdu. Yıl 4, 8 (80), 2529-2531.
• Ahmed Agayef. (1327). Türk Alemi-1. Türk Yurdu. Yıl 1, (1), 12-17.
• Ahmed Agayef. (1327). Türk Alemi-3. Türk Yurdu. Yıl 1, (3), İstanbul, 20-24.
• Ahmed Agayef. (1327). Türk Alemi-4. Türk Yurdu. Yıl 1, (5), İstanbul, 135-139.
• Ahmed Agayef. (1327). Türk Alemi-5. Türk Yurdu. Yıl 1, (7), 195-201.
• Ahmed Agayef. (1327). Türk Alemi-6. Türk Yurdu. Yıl 1, (10), 292-297.
• Akçuraoğlu Yusuf. (2014). Türklük. Modern Türk Düşüncesinde Milliyetçilik. Haz. Mehmet Kaat Çalen-Haluk Kayıcı. İstanbul: Bilgeoğuz.
• Akçura, Y. (2015). Türkçülük; Türkçülüğün Tarihi Gelişimi. İstanbul: İlgi Kültür Sanat.
• Ayın, F., & Göksu, E. (2003) Şıpka Kahramanı Süleyman Paşa’nın Eğitim ve Kültür Alanındaki Faaliyetleri. Askerî Araştırılmalar Dergisi, Yıl 1, (2).
• Ferit Celal. (1928). Milliyet Meselesi. Türk Yurdu, 2-22 ( 8-202), 9-10.
• Çağlayan, E. (2016). Türk Ocakları’nın Vilayat-ı Şarkiye’de Teşkilatlanması ve Kurultaylarda Şark ile İlgili Tartışmalar (1924-1928). e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, VIII, (2/ 16), 785-799.
• Çalen, M. K., & Kayıcı, H. (2014). Meşrutiyet’ten Cumhuriyete Modern Türk Düşüncesinde Milliyetçilik. İstanbul: Bilgeoğuz.
• Demir, Ö., & Acar, M. (2005). Sosyal Bilimler Sözlüğü. Ankara: Adres Yayınları.
• Fındıkoğlu, Z. F. (1340). Milliyet Meselesi. Anadolu Mecmuası, 1 (5), 178-188.
• Georgeon, F. (2006). Osmanlı-Türk Modernleşmesi (1900-1930). (Çev. Ali Berktay). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Göçek, F. M. (2009). Osmanlı Devleti’nde Türk Milliyetçiliğinin Oluşumu: Sosyolojik Bir Yaklaşım. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce; Milliyetçilik, IV, İstanbul, İletişim, 63-76.
• Gökalp, Z. (1327). Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak. Türk Yurdu, Yıl 2, (11), 331-337.
• Gökalp, Z. (2014). Türkçülüğün Tarihi. Meşrutiyetten Cumhuriyete, Modern Türk Düşüncesinde Milliyetçilik. Haz. Mehmet Kaan Çalen-Haluk Kayıcı. Bilgeoğuz.
• Gökalp, Z. (1999). Türkçülüğün Esasları. İstanbul: MEB Yayınları.
• Hamdullah Suphi. (2014). Irk ve Millet. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Modern Türk Düşüncesinde Milliyetçilik. (çev. Mehmet Kaan Çalen-Haluk Kayıcı). İstanbul: Bilgeoğuz.
• Karaer, İ. (1992). Türk Ocakları ve İnkılaplar (1912-1931). Ankara: Türk Yurdu Neşriyatı.
• Karakaş, M. (2006). Türkçülük ve Türk Milliyetçiliği. Doğu-Batı, (38), 57-76.
• Karal, E. Z. (1988). Büyük Osmanlı Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1(XIII).
• Karpat, K. (2010). Osmanlı’dan Günümüze Etnik Yapılanma ve Göçler. İstanbul: Timaş.
• Karpat, K. (2009). Osmanlı’dan Günümüze Kimlik ve İdeoloji. İstanbul: Timaş.
• Karpat, K. (2006). Osmanlıda Değişim, Modernleşme ve Uluslaşma. (çev. Dilek Özdemir). Ankara: İmge,
• Kenanoğlu, M. M. (2007). Osmanlı Millet Sistemi/Mit ve Gerçek. İstanbul: Klasik Yayınları.
• Kılıçbay, M. A. (2003). Kimlikler Okyanusu. Doğu-Batı Dergisi, (23), 155-159.
• Koçsoy, Ş. (1999). Türk Milli Uyanışının Teşkilatlanma Safhası Türk Derneği ve Mecmuası (1909-1913). Osmanlı. Ankara:Yeni Türkiye Yayınları.
• Kösoğlu N. (2009), Türk Milliyetçiliği İdeolojisinin Doğuşu ve Özellikleri. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik. IV. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kuran, E. (2013). Türkiye’nin Batılılaşması ve Milli Meseleler. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Mardin, Ş. (1985). 19. Yüzyıl Düşünce Akımları ve Osmanlı Devleti. Tanzimat’tan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi. XII. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mardin, Ş. (2015). Jön Türklerin Siyasi Fikirleri 1985-1908. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Pakalın, M. Z. (2004). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. I. İstanbul: MEB Yayınları.
• Sadoğlu, H. (2010). Türkiye’de Ulusçuluk ve Dil Politikaları. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Sarınay, Y. (2004). Türk Milliyetçiliğinin Tarihi Gelişimi ve Türk Ocakları. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Sciolla, L. (2001). Kimlik. Sosyolojik Düşünce Sözlüğü. Haz. Massimo Borlandi, Ramond Boudon, Mohammed Cherkaouii, Bernard Valade. (çev. Bülent Arıbaş). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sertoğlu, M. (2011). Mufassal Osmanlı Tarihi, V. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları,
• Sertoğlu, M. (2011), Mufassal Osmanlı Tarihi, VI. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Sırat-i Müstakim. (1324) 1(21), 331.
• Smith, A. D. (2004). Milli Kimlik, Milli Kimlik. (çev. Bahadır Sina Şener). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Tanrıöver, H. S. (1954). Müessesemizin Mazisine Bir Bakış. Türk Yurdu, (238), 329.
• Tansü, Y. E. (1999). Türk Milliyetçiliğinin Teşekkülünde İki Tesir: Balkanlar ve Rusya. Osmanlı, 7. Yeni Ankara: Türkiye Yayınları.
• Tunaya, T. Z. (2010). Türkiye’nin Siyasi Hayatında Batılılaşma Hareketleri. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Türk Ocağı Esas Nizamı. (1334). İstanbul: Orhaniye Matbaası.
• Türk Ocağı Nizamname-i Esas ve Dâhiliyesi. (1328). İstanbul.
• Türk Ocakları Umumi Kongresi Zabıtları, (1340) .
• Türk Ocakları Yasası. (1340). Ankara: Yeni Gün Matbaası.
• Uzun, T. (2003). Ulus, Milliyetçilik ve Kimlik Üzerine Bir Değerlendirme. Doğu-Batı Dergisi, (23), 131-154.
• Ülken, H. Z. (2015). Türkiye’de Çağdaş Düşüncenin Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Yıldırım, E. (2014). Türkiye’de Millikyetçilik ve Milli Kimlik: Türkçülüğün Keşfi ve Ulus-Devletleşme Sürecinde Türk Kimliği. JASSS, (28), 73-95.