KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERDE BAŞARI KRİTERLERİ VE FİNANSAL OLMAYAN PERFORMANS ÖLÇÜMÜ

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 12, 720 - 727, 30.12.2018

Serpil Altınırmak Basil Okoth

Öz

Performans bir işletmenin başarısını
başka bir ifadeyle, işletmenin amaçlarına ulaşma düzeyini belirleyen çok yönlü
bir kavramdır. İşletmelerin başarısı ve sürekliliği performans ölçümü ile
değerlendirilir. Geleneksel bakış açıları, girişimciyi işe girmek için motive
eden faktörleri ve elde etmeye çalıştığı hedefleri göz ardı ederek kar, ciro
gibi finansal performans ölçütleri kullanmaktadır. Bu yöntemler, kar ve ciro
gibi finansal rakamların artışını yeterli başarı ölçüsü olarak kabul etmiştir.
Bu ölçütler, kolayca ölçülebildiği ve büyüme düzeyini yeterince
gösterebildikleri için tercih edilmiştir. Ancak büyüme tüm işletmelerin temel
amacı olmayabilir. Bu işletmelerin başarısının ölçütü finansal ölçütler
olmayabilir. Finansal olmayan faktörler çoğunlukla, bireyi işe başlatmaya
yönlendiren faktörlere bağlıdır. Bir işletme finansal olarak başarılı
olmayabilir, ancak oluşturulduğu hedeflere ulaştığı sürece, sahibi yine de
başarılı olduğunu düşünebilir. Bu faktörlerden bazıları kişisel özgürlüğü,
kişinin kendi patronu olmasından elde edilen bağımsızlığı, kişisel memnuniyeti,
daha az katı, daha esnek bir yaşam tarzı ve daha yüksek iş tatmini içerebilir.
Bu nedenler dikkate alınarak, çalışmada özellikle küçük ve orta ölçekli
işletmelerde finansal olmayan ölçütlere göre performans değerleme konusu
irdelenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Küçük Ve Orta Ölçekli İşletmeler, Finansal Olmayan Ölçütler, Performans Ölçümü

Kaynakça

• AĞCA, V. ve TUNÇER, E. (2006). Çok Boyutlu Performans Değerleme Modelleri ve Bir Balanced Scorecard Uygulaması, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, C. VIII., S.1, s.173-184.
• AKAL, Z. (2003). Performans Kavramları ve Performans Yönetimi, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu, Milli Prodüktivite Merkezi, Ankara.
• ARIKAN, C., L. ve ENGİNOĞLU, D. (2016). Kurumsal Karnenin Bir Stratejik Yönetim aracı Olarak İncelenmesi, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), s.123-138.
• BAYNAL, K. ve KARASAKAL O. (2005). İşletmelerde Performans Ölçümlerinin Balanced Scorecard ile Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama, Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisleri 28. Ulusal Kongresi.
• ÇOŞKUN, A. (2005). İşletmelerde Performans Yönetimi: Bir Yönetim Muhasebesi Aracı Olarak Performans Karnesi, İ.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Bölümü Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• ELİTAŞ, C. ve AĞCA, V. (2006). Firmalarda Çok Boyutlu Performans Değerleme Yaklaşımları: Kavramsal Bir Çerçeve, Sosyal Bilimler Dergisi, C.8, S.2, s.343-370.
• GÜNER, F., M., (2008). Bir Stratejik Yönetim Aracı Olarak Balanced Scorecard, Gazi Üniversitesi İİBF. Dergisi, 10/1, s.247-265.
• GÜNER, M. F. ve MEMİŞ M. Ü (2007). Kurumsal Performans Değerlendirme Yöntemlerinin Gelişim Süreci: 1850’lerden 2000’lere Bir İnceleme, ÇÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.16, S.2, s.299-310.
• GÜROL, Y. (2004). Balanced Scorecard Yönteminin Stratejik Bilginin Sağlanması Sürecindeki Yeri. 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Eskişehir, s. 315-322.
• KAPLAN, R.S. ve NORTON, D.P. (2003). Balanced Scorecard, (Çev. S. EGELİ), İstanbul: Sistem Yayıncılık
• KUĞU, T., D. ve KARLI, M. (2013). İşletme Performansının Değerlendirilmesinde Bir Yenilikçi Yönetim Muhasebesi Aracı Olarak Balanced Scorecard Uygulaması, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF. Dergisi, C.18, S.2, s.301-318.
• ÖZGÜR, E. ve AKTÜRK, A. (2012). Otel İşletmelerinde Kullanılabilecek Çok Boyutlu Performans Ölçüm Sistemleri ve Lisansüstü Turizm Eğitimine Bir ders Önerisi, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 1, s. 1-9.
• UYGUR, A. (2009) Çok Boyutlu Performans Değerleme Modeli Olarak Dengeli Başarı Göstergesi Uygulaması, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10 (1), s.148-159.
• WALKER, G. ve MACDONALD, R.. (2001), Designing and Implementing an HR Scorecard”, Human Resource Management,Vol. 40, No:4, s. 365-377.
• YÜREĞİR, O. ve NAKIBOĞLU, G. (2007). Performans Ölçümü ve Ölçüm Sistemleri: Genel Bir Bakış, ÇÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.16, S.2, s. 545-562.