1923-1950 YILLARI ARASI CUMHURİYET HALK PARTİSİ POLİTİKALARININ DEMOKRASİ VE DİKTATÖRLÜK İLİŞKİSİ İÇERİSİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 299 - 312, 28.02.2019

Süleyman Samet Erdoğan Muhammet Nazım Taşçı Hümeyra Yıldız

Öz

Çalışmanın amacı demokrasi ve diktatörlük kavramlarının
kuramsal olarak açıklanması ve tek parti döneminde ki Cumhuriyet Halk Partisi
uygulamalarının bu çerçeve içinde yorumlanmasıdır. Çalışmada literatür taraması
ile teorik altyapı oluşturulmuştur. Ayrıca tarihsel perspektif, teorik
altyapıya uygun bir şekilde ele alınmaya çalışılmıştır. Çalışma üç bölümden
oluşmaktadır. Birinci kısımda demokratik ve diktatörlük rejimlerinin kuramsal
çerçevesi açıklanmaktadır. İkinci kısımda tek parti döneminin niteliği,
konsolidasyon süreci ve Cumhuriyetin ilanı sonrası yaşanan gelişmeler Milli Şef
dönemine kadar anlatılmıştır. Son bölümde ise Milli Şef dönemi laiklik
uygulamaları ve Demokrat Parti’nin kuruluşu demokrasi ve diktatörlük ilişkisi
içinde yorumlanmıştır. Tek parti dönemini siyasal konjonktür içerisinde
otoriter, kimi zaman totaliter; çok partili hayat sonrası ise seçimli otoriter
ve sorunlu demokrasi olarak ifade etmek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, diktatörlük, tek parti

Kaynakça

• KAYNAKÇA Atılgan, Gökhan ve Aytekin, A. (2012). Siyaset Bilimi. Yordam Kitap, İstanbul. Ahmad, Feroz (2012). Modern Türkiye’nin Oluşumu, (Yavuz Alogan, Çev.), Kaynak Yayınları, İstanbul. Bingöl, Y. (2016). Siyaset Bilimi: Çağdaş Yönetim Biçimi Olarak Demokrasi. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Çavdar, Tevfik (1999). Türkiye’nin Demokrasi Tarihi 1839-1950, İmge Kitapevi Yayınları, Ankara. Çeçen, Anıl (1977). “Siyasal Rejimlerin Sosyal Yapıları”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 34, Sayı: 1, Ocak, sayfa, 88-145. Dikici, Ali (2008). “Millî Şef İsmet İnönü Dönemi Laiklik Uygulamaları”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi Sayı 42, sayfa, 161-192. Hobsbawm, Eric (2008). Küreselleşme, Demokrasi ve Terörizm, (Osman Akınhay, Çev), Agora Kitaplığı, İstanbul. Kasaba, Reşat (2011). Modern Dünya’da Türkiye 1839-2010 (Z. Bilgin, Çev.), Kitap Yayınları, İstanbul. Kara, Serdar (2012). Tek Partiden Çok Partili Hayata Geçiş Sürecinde Türkiye’de Din Politikalarındaki Değişim Üzerine 1945-1950, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi SBE, Konya. Karpat, Kemal (2008). Kısa Türkiye Tarihi 1800-2012, Timaş Yayınları, İstanbul. Karpat, Kemal (2013). Türk Demokrasi Tarihi, Timaş Yayınları, İstanbul. Lewis, Bernard (2014). Modern Türkiye’nin Doğuşu, (B.B. Tuna, Çev.), Arkadaş Yayınları, Ankara. Lijphart, A. (2006). Demokrasi Motifleri, (Güneş Ayas, Çev). Salyangoz Yayınları, İstanbul. Örs, Birsen (2014). 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. Özbudun, E. (2011). Otoriter Rejimler, Seçimsel Demokrasiler ve Türkiye, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. Sayarı, S. ve Bilgin, H.S. (2015). Karşılaştırmalı Siyaset: Temel Konular ve Yaklaşımlar, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. Tunçay, Mete (2015). Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek-Parti Yönetimi’nin Kurulması (1923-1931), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul. Uslu, Ali Resul (2014). Demokrasi, Otoriterlik, Uluslararası Politika: Entegre Bir Yaklaşım Arayışı, T.C Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi, Sam Papers, No: 10, Aralık, Ankara. Yayla, Atilla (2014). Siyaset Teorisine Giriş, Kesit Yayınları, İstanbul . Yıldırım, Yavuz (2018). “Demokrasilerde Otoriterleşme ve Hibrid Rejim Tartışmaları ve Türkiye’ye Dair Çıkarımlar”. Politik Ekonomik Kuram, 2 (2), 1-26. DOI: 10.30586/pek.471152. Zürcher, Erik J. (2015). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi (Y.Saner Çev.), İletişim Yayınları, İstanbul. Zürcher, Erik J. (2005). Savaş, Devrim Ve Uluslaşma Türkiye Tarihinde Geçiş Dönemi: 1908-1928, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.