NÂFİ‘ VE FARSÇA ŞİİRLERİ /Nāfi And Persian Poems

Yıl 2018, Sayı: 61, 145 - 160, 25.12.2018

Veyis Değirmençay

Öz

Ayıntab (Gaziantep) âlimlerinden şair ve muallim Nâfi‘ Efendi, Ayıntab âlimlerinden Arap Tâhir Efendi’nin oğludur. Şairin Türkçe ve Fasrça şiirlerinden oluşan bir Divan’ı vardır. Divan’da Farsça olarak bir tarih manzumesi ve beş gazel bulunmaktadır. Nâfi‘ Efendi’nin Divan’ı üzerinde şu ana kadar bir Yüksek Lisans ve bir Doktora olmak üzere iki çalışma yapılmış, bu çalışmalarda Farsça şiirler ya günümüz harflerine aktarılmış ya da eski harflerle yazılmıştır. Her iki çalışmada da mevcut Farsça şiirlerde birçok yanlış yazımlar tespit edilmiştir.  Bu çalışmada şair hakkında kısaca bilgi verilmiştir; daha sonra, Divan’ın mevcut tek yazma nüshasından Farsça altı şiir eski harflerle yeniden yazılmış, Türkçeye çevrilmiş ve kısaca incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Nâfi‘, Ayıntablı (Gaziantepli) Nâfi‘, Farsça Şiirler, Farsça Şiir Söyleyen Osmanlı Şairleri. 

Abstract As a poet and professor, Nāfi Afandi is one of the scholars of Gaziantep (Ayıntab) who is the son of the scholar Arab Takher Afandi. He has a poem collection, diwan consisting of Persian and Turkish poems. In his diwan, there is a historical poem and five ghazals in Persian. Till now, there are one postgraduate thesis and a doctoral thesis on Nāfi Afandi’s diwan, in which the persian poems are either transcribed into latin characters or conveyed through the Ottoman characters. In both of the studies, many transcription mistakes and mispellings are detected.  In this study, some information about the poet is given, then from the sole manuscript, the six Persian poems are transcribed into the Persian characters, translated into Turkish and shortly examined.

Keywords: Nāfi, Nāfi from Ayıntab (Gaziantep), Persian poems, Ottoman poets saying persian poems. 

 

Anahtar Kelimeler

Nâfi‘, Ayıntablı (Gaziantepli) Nâfi‘, Farsça Şiirler

Kaynakça

• Budak, Ali, Batlılılaşma Sürecinde Çok Yönlü Bir Osmanlı Aydını: Münif Paşa, İstanbul 2012. Bursalı Mehmed Tâhir, Osmanlı Müellifleri I-III, İstanbul 1333 h. Cemil Cahit Güzelbey, “Münif Paşa’nın Babası Abdünnâfi Efendi”, Gaziantep Kültür Dergisi, Temmuz 1962, C. V, S. 55, s. 158-160. Çavuşoğlu, Halime, Nâfi Arab Tâhir Efendi-zâde'nin Hayatı, Edebî Kişiligi ve Divanı (İnceleme-Transkripsiyonlu Metin), Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Erzurum 2012. Davud Fatin, Hâtimetü’l-eş‘âr, İstanbul 1271. Değirmençay, Veyis, Farsça Arûz ve Kafiye, Erzurum 2012. -------, Farsça Şiir Söyleyen Osmanlı Şairleri, Erzurum 2013. -------, Fünûn-i Belâgat ve Sınâât-ı Edebî, Ankara 2014. Dîvân-ı Nâfi‘, Ankara Milli Kütüphane Yazmalar Kolleksiyonu 06 Mil Yz FB 305 Numaralı Yazma. İbnülemin Mahmut Kemal, Son Asır Türk Şairleri, İstanbul 1930. İpekten, Haluk v.dğr., Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Ankara 1988. İsmail Doğan, “Münif Mehmed Paşa”, DİA, İstanbul 2006, XXXII, 9-12. Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî I-IV, İstanbul 1311. Özen, Vahit, Nâfi‘ Divânı, İnceleme-Transkripsiyonlu Metin (Fırat Ü, SBE, YLT), Elazığ 2010. Özgül, M. Kayahan, Münif Paşa, Ankara 2005.