ANNELERİN ÇOCUKLARINDA YÜRÜTEÇ KULLANMA DURUMLARI VE YÜRÜTECE BAĞLI KAZALARIN İNCELENMESİ: DOĞU VE BATI ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 21 Sayı: 3, 189 - 195, 11.10.2018

Aynur Aytekin Özdemir Fatma Yılmaz Kurt Semra Köse Tanju Oğul

Öz

Amaç: Araştırma,
Türkiye’nin doğu ve batısında iki ilde yaşayan annelerin çocuklarında yürüteç
kullanma durumları ve yürüteçle ilişkili olarak ortaya çıkan kazaları
belirlemek amacıyla yapılmıştır.

Yöntem: Araştırma,
Çanakkale ve Erzurum illerinde farklı sosyoekonomik düzeye sahip ailelerin
ikamet ettiği birer Aile Sağlığı Merkezinde, 01 Şubat-30 Haziran 2015 tarihleri
arasında tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Evreni, araştırmanın yapıldığı
tarihler arasında ilgili Aile Sağlığı Merkezi bölgesinde ikamet eden 18–24
aylık bebeği olan anneler oluşturmuştur. Örneklem seçimine gidilmemiş, 423 anne
ile çalışma tamamlanmıştır. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan “Soru
Formu” aracılığıyla yüz yüze görüşme yöntemi ile elde edilmiştir.

Bulgular: Çanakkale’deki
annelerin %54’ünün 18–24 aylık bebeklerinde yürüteç kullandığı, %75’inin
yürüteç kullanmaya bebeğin yaşı 7–9 ay olduğunda başladığı ve %50’sinin 3–4 ay
süre ile yürüteç kullandığı belirlenmiştir. Erzurum’daki annelerin %71.3’ünün
18–24 aylık bebeklerinde yürüteç kullandığı, %49.7’sinin yürüteç kullanmaya
bebeğin yaşı 7–9 ay olduğunda başladığı ve %62.3’ünün 1–2ay süre ile yürüteç
kullandığı belirlenmiştir. Çanakkale’deki bebeklerin %25’inin, Erzurum’daki bebeklerin
%28.9’unun yürüteçle ilişkili kaza geçirdiği saptanmıştır.

Sonuçlar: Anneler
tarafından kullanılan geleneksel yardımcı araçlardan biri olan bebek
yürütecinin, her iki bölgede yoğun olarak kullanıldığı belirlenmiştir. Bebek
yürüteci kullanımı konusunda, ailelerde farkındalık oluşturacak çalışmaların ve
eğitimlerin bölgesel farklılıklar dikkate alınarak yapılması ve
yaygınlaştırılması önerilir. 

Anahtar Kelimeler

yürüteç, anne, hemşirelik, ev kazası

Kaynakça

• Referans 1. Al-Nouri L, Al-Isami S. Baby walker injuries. Annals of Tropical Paediatrics 2006; 26(1): 67–71.
• Referans 2. Alessa M, Humoud M, Qabandi W. Parental attitudes toward the use of baby walkers. International Journal of Health Sciences 2015; 3(4):109–13.
• Referans 3.American Academy of Pediatrics Committee on Injury an Poison Prevention. Injuries associated with infant walkers. Pediatrics 2001;108(3):790–2.
• Referans 4.Aydoğdu S, Özcebe H. Yürüteçlere bağlı yaralanmalar ve alınması gereken önlemler. Sted 2007; 16(12):187–90.
• Referans 5. Barss P, Grivna M, Al-Hanaee A, Al-Dhahab A, Al-Kaabi F, Al-Muhairi S. Baby walker injury, disability, and death in a high-income middle eastern country, as reported by siblings. Injury Epidemiology 2016; 3: 17.
• Referans 6. Chagas PS, Mancini MC, Tirado MG, Megale L, Sampaio RF. Beliefs about the use of baby walkers. Rev Bras Fisioter 2011; 15(4): 303–9.
• Referans 7. Conners GP, Veenema TG, Kavanagh CA, Ricci J, Callahan, C. M. Still falling: A community-wide infant walker injury prevention initiative. Patient Education and Counseling 2002; 46: 169–73.
• Referans 8. Çınar ND, Görak G. 0-6 yaş çocuklarda annenin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerini tanılama ölçeğinin geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çocuk Forumu 2003; 6(1): 22-7.
• Referans 9. Dogan DG, Bilici M, Yilmaz AE, Catal F, Keles N. Baby walkers: A perspective from Turkey. Acta Paediatrica 2009; 98: 1656–60.
• Referans 10. Güven S, Cerit G. Yaşlıların evde karşılaştıkları kazalar ve önlenmesi. Sağlık ve Toplum 2002; 2: 66-71.
• Referans 11. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013. Ankara. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA_2013_ana_rapor.pdf Erişim Tarihi: 20.04.2018
• Referans 12. Kendrick D, Illingworth R, Woods A, Watts K, Collier J, Dewey M, Hapgood R, Chen CM. Promoting child safety in primary care: a cluster randomised controlled trial to reduce baby walker use. The British Journal of General Practice 2005; 55:582–8.
• Referans 13. Morrison L, Chalmers DJ, Parry ML, Wright CS. Infant-furniture-related injuries among preschool children in New Zealand, 1987-1996. Journal of Paediatrics and Child Health 2002; 38: 587–92.
• Referans 14. Mulvaney CA, Watson MC, Smith S, Coupland C, Kendrick D. Child injury prevention in the home: A national survey of safety practices and use of safety equipment in deprived families. Health Education Journal 2014; 73(1): 62–71.
• Referans 15. Özcebe H. Yaralanma kontrol ve korunma programları ve güvenli toplumlar. İçinde: Güler Ç, Akın L, editörler. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları; 2006. p. 686-98.
• Referans 16. Schopf PP, Santos CC. The influence of baby walker usage in the sensory motor development of children at schools in early childhood education. Journal of Human Growth and Development 2015; 25(2): 156–61.
• Referans 17. Shiva F, Ghotbi F, Yavari S. The use of baby walkers in Iranian infants. Singapore Medical Journal 2010; 51(8): 645–9.
• Referans 18. Tan NC, Lim NMLH, Gu K. Effectiveness of nurse counselling in discouraging the use of the infant walkers. Asia-Pacific Journal of Public Health 2004; 16(2):104–8.
• Referans 19. Thein MM, Lee BW, Bun PY. Childhood injuries in Singapore: A community nationwide study. Singapore Medical Journal 2005; 46(3):116–21.
• Referans 20. Uskun E, Alptekin F, Öztürk M, Kişioğlu AN. Ev hanımlarının ev kazalarını önlemeye yönelik tutum ve davranışları ile ev kazalarına yönelik ilkyardım bilgi düzeyleri. Ulusal Travma Acil Cerrahi Dergisi 2008, 14: 46-52.
• Referans 21. Wong DL, Hockenberry-Eaton M, Wilson D. Health promotion of the toddler and family. Wong's Essentials of Pediatric Nursing 2005, 7: 405-15.
• Referans 22. Kurt FY, Aytekin A. 0- 6 Yaş Grubu Çocuklarda Ev Kazaları. HSP 2015; 2(1): 22–32.