MOBBİNG (YILDIRMA) VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞA ETKİSİ

Yıl 2012, Cilt: 26 Sayı: 1, 59 - 75, 08.02.2012

Fatih Karcıoğlu Ülke Çelik

Öz

Çalışmanın amacı, mobbingin, mağdurun bulunduğu örgüte olan
bağlılığını ne yönde etkileyeceğidir. Dolayısıyla çalışmada mobbing ve örgütsel
bağlılığa etkisi araştırılmıştır. Araştırmada iki ölçek kullanılmıştır. Bunlardan
ilki, Henz Leyman (1993) tarafından belirlenen 5 grup ve 45 ifadeden oluşan
mobbing tipolojisinden faydalanarak geliştirilen mobbing davranışları,
nedenleri, etkileri ve tepkileri belirlemeye yönelik olarak hazırlanan mobbing
ölçeği, diğeri ise Meyer ve Allen (1991) tarafından geliştirilen örgütsel bağlılık
ölçeğidir. Araştırma evrenini Erzurum merkezde görev yapan banka çalışanları
oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket tekniğinden
yaralanılmıştır. Anketler, basit tesadüfî örneklem yöntemi ile seçilen 80 çalışana
yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Verilerin analizi sonucunda
mobbing davranışları ile örgütsel bağlılık ve üç bileşeni (duygusal bağlılık,
normatif bağlılık ve devamlılık bağlılığı) arasında anlamlı bir ilişki
bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, Örgütsel Bağlılık, Duygusal Bağlılık, Normatif Bağlılık, Devamlılık Bağlılığı.

Kaynakça

• Ann, B., Patricia Mannix M. (2004), “An Investigation into Workplace Bullying and Organizational Culture in Healthcare within an Irish Hospital Setting”, The Fourth International Conference on Bullying and Harassment in the Workplace, June , 35.
• Arpacıoğlu, G. (2008), “İşyerindeki Stresin Gizli Kaynağı: Zorbalık ve Duygusal Taciz”, www.hrdergi.com/tr, Erişim Tarihi: 03.01.2009, 1.
• Aydınlı H.İ. (2005), “İş Doyumunu Etkileyen Değişkenler ve Bir Uygulama”, Üçüncü Sektör Kooperatifçilik Dergisi, Sayı:149, Temmuz-Ağustos, 67.
• Balay, R. (2000). “Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık”, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 1-3.
• B. Buchanan (1974), “Building Organizational Commitment: The Socialization of Managers in Work Organizations”, Administrative Science Quarterly, v.19, 533.
• Björkqvist; K., Osterman, K. ve Hjelt_Back M. (1994). “Aggression among university employees”, Aggressive Behavior 20: 31.
• Çetin, M. Ö. (2004), “Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık”, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 21.
• Davenport, N., R. Distler S. and G. Pursel E. (2003). “Mobbing İş Yerinde Duygusal Taciz”, (Birinci Basım). İngilizceden Çeviren: Osman Cem ÖNERTOY. İstanbul: Sistem Yayıncılık, 3:157.
• Departmant Of Labour (2005). “Occupational Health Tools”,Erisim:03.11.2006, http://www.beyondbullying.co.nz/Public_Healt_Tools_Booklet_2005- 06.pdf
• Ellis, Andy (2006). “Bullying In the Workplace An Acceptable Cost”, Ruskin Collage, Oxford, UK, Erisim:31.10.2006, http://workplacebullying. co.uk/aethesis.html
• Erdheim, J . , Wang, M . , Ve Zickar, M. (2006), “Linking the Big Five Personality Constructs to Organizational Commitment “, Personality and Individual Differences, (41), 961.
• Ertan, Hayrettin (2008). “Örgütsel Bağlılık, İş Motivasyonu ve İş Performansı Arasındaki İlişki: Antalya’da Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir İnceleme”, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 7.
• Leymann, H. (1996), “The Content and Development of Bullying at Work”, Euoropan Journal of Work and Organizational Psychology, 165:170- 173.
• Meyer, John P.; Natalie J. Allen (1984). “Testing the ‘Side-Bet Theory’ of Organizational Commitment: Some Methodological Considerations”, Journal of Applied Psychology, 373.
• Ögüt, Adem Ve M. Tahir Demirsel(2006), “ İş Dünyasında Etik Dışı Örgütsel Davranış Sarmalının Arka planı: Mobbing Süreci ve Mobbing Aktörleri”, II. Uygulamalı Etik Kongresi, 18-20 Ekim, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara, 1.
• R. J. Vandenberg, V. Scarpello (1994), “A Longitudinal Assessment of the Determinant Relationship Between Employee Commitments to the Occupation and the Organization”, Journal of Organizational Behavior, v.15, 535.
• Sabuncuoğlu, E.T. (2007), “ Eğitim, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”, Ege Akademik Bakış, c.7, S.2, 622.
• Solmuş, T. (2005). “İş yaşamında Travmalar: Cinsel Taciz ve Duygusal Zorbalık/Taciz (Mobbing)”, İş-Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, C. 7, S. 2, Haziran, 2.
• Stup, R. E. (2006). “Human Resource Management and Dairy Employee Organizational Commitment”, http://www.cnr.berkeley.edu (03.02.2007), 1.
• Tınaz, Pınar (2006). “İş Yerinde Psikolojik Taciz (Mobbing)”, İstanbul: Beta Yayınları, 13-14: 157.
• Tolay, Ebru (2003).” Eğitimin Örgütsel Bağlılığa Etkileri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tez Danışmanı: Prof.Dr. Nermin UYGUÇ, İzmir, 2.
• Tutar, Hasan (2006). “Genel Olarak İşyerinde Psikolojik Şiddet (Mobbing)”, http://www.canaktan.org/yonetim/psikolojik-siddet/web- kaynaklar.htm, Nisan-2006.
• Voroney, J. (2005), “Workplace Bulling: A Cultural Perspective”,Culture Of Peace Online Journal 1(1): 23.