FİNANSAL LİBERALİZASYONUN TASARRUF VE YATIRIM ÜZERİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2012, Cilt: 26 Sayı: 3-4, 345 - 363, 10.03.2012

Veysel Yılmaz Merve Tuncay

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de 1980’li yıllardan itibaren başlayan
finansal liberalizasyon uygulamalarının 1980–2010 yılları arası dönemde
tasarruf ve yatırımlar üzerine olan etkisi analiz edilmiştir. Analiz sonuçları, özel
sermaye akımları ile net rezervlerdeki değişimlerin, brüt tasarruflardaki
değişimleri, brüt tasarruflardaki değişimlerin ise net finansal akımlardaki
değişimleri etkilediğini göstermiştir. Ayrıca yabancı doğrudan yatırımlardaki
değişimler net milli gelirdeki değişimleri ve özel sermaye akımlarındaki
değişimlerle yabancı doğrudan yatırımlardaki değişmeler de birbirlerini
karşılıklı olarak etkilemekte ve son olarak da net rezervlerdeki değişimler
yabancı doğrudan yatırımları etkilemektedir. Bu sonuçlar finansal liberalizasyon
uygulamalarının planlı bir şekilde yönetilmediği takdirde ülkelerin
tasarruflarının da doğru biçimde değerlendirilemeyeceği ve yatırımların da
verimli alanlara yöneltilemeyeceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Liberalizayon, Finansal Liberizasyon, Tasarruf, Yatırım

Kaynakça

• Ağır, H. (2010), “Türkiye’de Finansal Liberalizasyon ve Finansal Gelişme İlişkisinin Ekonometrik Analizi”, BDDK Kitapları No: 8, S. 13, Ankara.
• Akyüz, Y. (2009), Sermaye Bölüşüm Büyüme, 3. Basım, Eflatun Yayınevi, Ankara.
• Alp, A. (2000), “Finansal Krizler, Çözüm Önerileri ve Türkiye açısından Bir Değerlendirme, Finansın Uluslararasılaşması”, Yapı Kredi Yayınları 1337, Cogito-92, İstanbul.
• Achy, L. (2003), “Financial Liberalization, Saving, Investment and Growth in MENA Countries”, Research in Middle East Economics, Volume 6, 67–94.
• Apak, S. ve Aytaç, A. (2009), Küresel Krizler Kronolojik Değerlendirme Analizi, Avcıol Basım Yayım, İstanbul.
• Berksoy, T. (1994), “Dış Ticarette Liberalleşme ve İthalat Eğilimleri”, İTO yayınları, Yayın No:1994–27, İstanbul.
• Büyükakın, F., Bozkurt, H. Ve Cengiz V. (2009), “Türkiye’de Parasal Aktarımın Faiz Kanalının Granger Nedensellik ve Toda-Yamamota Yöntemleri ile Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:33, Temmuz-Aralık 2009, 101-118.
• Ceylan, C. (2011), “Küreselleşmenin Sektörel Etkileri Araştırma Projesi”, Küresel Ekonomik Araştırmalar, İTO yayınları, Yayın No:2010-98, İstanbul.
• Çolak, Ö. (1996), İktisadın İlkeleri, Alkım Yayınevi, Ankara.
• Dağdelen, İ. (2004), “Liberalizasyon”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Sayı 1, No:1, 1-66.
• Emsen, Ö., Değer, M.K. ve Karaköy, Ç. (2006), “Liberalizasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkileri: Göreceli Gelişmiş ve Az Gelişmiş Geçiş Ekonomileri Deneyimleri”, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 16, 1-19.
• Eroğlu, N. (2003). Türkiye’de İktisat Politikalarının Gelişimi (1923-2003) 80. Yılında Türkiye Cumhuriyeti Sempozyumu. İstanbul, http://www.miibf.com/files/n_eroglu(2).doc (09.05.2012)
• Gujarati, D. (2009). Temel Ekonometri, Çev. Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen, Altıncı Basım, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Güloğlu, B. ve Altunoğlu, E. (2002), “Finansal Serbestleşme Politikaları ve Finansal Krizler: Latin Amerika, Meksika, Asya ve Türkiye Krizleri”, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, No:27, Ekim 2002, http://www.econturk.org/Turkiyeekonomisi/Finvekriz1.pdf (01.10.2011) İstanbul.
• Gündem, F. ve Tunç, R. (2010), “Finansal Liberalizasyon Politikaları ve Küresel Finansal Krizin Türkiye Üzerine Etkileri: S&P 500 ve İMKB Üzerinden Bir Analiz”, (A. Koçyiğit) İnönü Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi-1 Küresel Krizler ve Ekonomik Yönetişim Bildiriler Kitabı, 1325-1355.
• McKinnon, R. I. (1973) Money and Capital in Economic Development, Brookings Institution: Washington.
• Mangır, F. (2006), “Finansal Deregülasyonun (1989–2001) Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri: Kasım 2000 ve Şubat 2001 Krizleri”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16. Sayı, 459–472.
• Resmi Gazete (2001), “Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu”, 07.04.2001 tarihli ve 24366 sayılı Resmi Gazete.
• Sara, O. (2005), “Finansal Liberalizasyon ve GSMH Büyümesi Arasındaki İlişki”, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Zonguldak, 127–152.
• Seyidoğlu, H, (2002), Ekonomik Terimler Ansiklopedik Sözlük, Geliştirilmiş 3. Baskı, Kurtuluş Matbaası, İstanbul.
• Shaw, E. S. (1973), Financial Deepening in Economic Development, Oxford University Press:New York.
• Tarı, R. (2010), Ekonometri, Genişletilmiş 6. Baskı, Umuttepe yayınları, İstanbul.
• Williamson, J. ve Mahar, M. (2002), Finansal Liberalizasyon Üzerine Bir İnceleme, (G. Delice, Çev.), Liberte Yayınları, Ankara.
• WORLD BANK DATABASE, World Development Indicators & Global Development Finance, http://databank.worldbank.org/, ( 25.12.2011)
• Yetiz, F. (2008), Finansal Sistemin Yapısı, Finansal Derinleşme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Türk Finans Sistemi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.