SA‘DÎ-İ ŞÎRÂZÎ’DEN BİR GAZEL / One of The Poem’s Sa‘dî-i Şîrâzî

Yıl 2016, Sayı: 56, 105 - 115, 01.01.2016

Nurdan Kaban

Öz

Öz

İran edebiyatının büyük

şairlerinden Sa‘dî-i Şîrâzî, edebî ve dinî

bilgilerin ışığında kaleme aldığı eserleriyle

ölümsüz şahsiyetler arasında yer

almaktadır. Eserlerindeki sadelik ve

akıcılık şiirin ahengini artırırken nesrine

şiir tadını vermiştir. Aşk, sarhoşluk, adalet,

cömertlik, tevazu, terbiye, sağlık, şükür,

doğru yol, tövbe ve irfan, eserlerinde ele

aldığı konuların başında gelmektedir.

Düşünce ufkunu genişletmek, değerli

şahsiyetlerle görüşmek için

gerçekleştirdiği uzun yolculuklarla dolu

hayatı, doğduğu yerde yani Şiraz’da

nihayet bulmuştur. Bu çalışmada şairin

divanında yer alan bir gazel, Türkçeye

çevrilip nazım şekli, vezin, kafiye, edebî

sanatlar ve dilbilgisi açısından incelendi.

Anahtar Kelimeler: Sa‘dî-i Şîrâzî, aşk, gazel, Farsça şiir.

Abstract

Sadi-i Shirazi, one of greatest poets

of Persian literature, is among the immortal

personalities with his works written in the

light of literary and religious information.

While the simplicity and fluency in his

works increase the harmony of his poetry,

this gives a poem-like reading to his prose.

Love, drunkenness, justice, generosity,

humility, nurture, health, gratitude, the

straightway and mysticism are the main

topics in his works. His life, which is full of

long trips carried out for meeting the

precious personalities and widening his

mystical vision, ended up in Shiraz where

he was born. In this study, an ode present

in the poet’s divan poem was examined in

terms of verse form, meter, rhyme, literary

arts and grammer by being translated into

Turkish.

Key words: Sadi-i Shirazi, love, ode, Persian poetry.

Anahtar Kelimeler

Sa‘dî-i Şîrâzî, aşk, gazel

Kaynakça

• COŞKUN, Menderes, Sözün Büyüsü Edebî Sanatlar, İstanbul 2012.
• DEĞİRMENÇAY, Veyis, Arûz ve Kâfiye, Erzurum 2005.
• -------, Fünûn-i Belâgat ve Sınâât-ı Edebî, Erzurum 2014.
• -------, Farsça Edatlar ve Bağlaçlar Sözlüğü, Erzurum 2010.
• DİHHUDÂ, Ali Ekber, LugatnâmeI-L, Tahran 1346 hş.
• HÂLIKÎ, Muhammed RezaBerzger-Tûrec-i ‘Ekdâyi, Şerh-i Gazelhâ-yiSa‘dîI- II, Tahran 1392 hş.
• KANAR, Mehmet, Farsça- Türkçe Sözlük, İstanbul 2010.
• Mustafa Çiçekler, “Sa‘dî-i Şîrâzî”, DİA, İstanbul 2008, XXXV, 405-407.
• NİYÂZKÂR, Ferâh, Şerh-i Gazeliyât-i Sa‘dî, Tahran 1390 hş.
• REHBER, HalîlHatîb, Gazelyât-i Sa‘dî, Tahran 1369 hş.
• SAFÂ, Zebîhullah, Târîh-i Edebiyyât der Îrân, I-V/1-2, Tahran 1371 hş.
• YILDIRIM, Nimet, Farsça Cümle Bilgisi, Erzurum 2008.