Tarih Yaratılışla Başlar

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 17, 117 - 134, 30.10.2018

Bekir Biçer

Öz

Tarih, geçmişten günümüze kadar insanların en çok ilgilendiği
bilimdir. Tarihin başlangıcı ise farklı millet ve dinlere göre değişmektedir.
Genellikle, her millet kendi tarihleri için önemli olan bir olayı tarihlerinin
başlangıcı olarak kabul etmiştir. İslam tarihçileri için tarihin başlangıcı
insanın yaratılışıdır. Müslüman yazarlar yazdığı bütün kitaplara besmele, hamdele
ve salvele ile başlamıştır. İslam tarihçileri kitaplarına İnsanın niçin ve nasıl yaratıldığını anlatmıştır. Tarih, Hz. Adem’den sonra
peygamberler tarihi olarak devam etmiştir. Yazarlar bilginin kaynağı olarak
öncelikle Kur’an- Kerim’e müracaat etmiş, Kur’an da yeterince tarihi bilgi
bulamayınca eski Arap gelenekleri, Tevrat ve Fars mitolojisinden
yararlanmışlardır. Ancak kullandıkları bilgiler çoğu zaman tenkit edilmemiş ve
aynen rivayet edilmiştir. İslam tarihçilerinin tarihi yaratılışla başlatma
geleneği asırlarca sürmüştür.İslâm coğrafyacıları ise evrene ve dünyaya
Müslümanca yaklaşarak dünyanın merkezine Mekke’yi (Kabe) koymuşlardır.
Müslümanlar, Kâbe’nin (Beytullah) dünyanın ilk kutsal mekanı olduğuna
inanmıştır. Mekke, şehirlerin annesi, Arapların anayurdu ve İslâm’ın ilk ocağıdır.
Coğrafyacılar genellikle dünyayı yedi bölgeye ayırmış ve dünyanın merkezi
olarak Mekke’yi kabul etmiş ve Mekke merkezli bir dünya inşa etmeye
çalışmışlardır. Bu makalede İslâm tarihçilerinin yaratılışı tarihin başlangıcı
kabul eden; kitaplarına yaratılış, Âdem, kulluk ve şükürle başlayan değişik
türden eserler seçilerek konu örneklendirilmiştir. İslâm coğrafyacılarının ise
Mekke’yi dünyanın merkezi kabul eden eserlerinden örnekler seçilerek yukarıdaki
iddialar ispatlanmaya çalışılmıştır. Seçilen metinlerde yazarların yazım ve
üslubuna sadık kalınmıştır.

Anahtar Kelimeler

İslâm tarihçiliği, Yaratılış, Peygamber

History Begins With Creation

Öz

Up until now, history has always been the sort of science that
people were interested in the most. The beginning of history, though, differs
depending on the nation and the religion. Generally, every nation accepts the
beginning of history as an event that is important to them. For historians of
Islam, the beginning of history is the creation of human beings. Muslim writers
always commence their works with besmele, hamdele and salvele. Historians of
Islam explained in their books how and why human beings were created. After
prophet Adam, history continued as the history of prophets. Authors resorted
primarily to Qur’an as their main source of knowledge, and when they could not
find enough historical information they benefited from old Arab traditions, and
Torah and Persian mythology. However, the information they used has not been
criticized and has been narrated as it comes. The tradition of starting history
from the creation of human beings has been carried on for centuries.  As to the geographers of Islam, they approach
events from the perspective of a Muslim and put Mekka (Kaaba) in the center of
the world. Muslims believe that Kaaba is the very first holy place on earth.
Mekka is the mother of cities, homeland of Arabs and the birthplace of Islam.
Geographers usually divide the world into seven sections, view Mekka as the
center of the world and try to build a Mekka-based world.In this work, by
choosing excerpts from various works that start with, creation, Prophet Adam,
servitude and gratitude, and that accept the beginning of history as the
creation of humans, we exemplified the subject. The claims made above will
tried to be proven right by choosing excerpts from geographers of Islam that
view Mekka as the center of the world. The spelling and the wording in the
chosen texts have been left intact.

Anahtar Kelimeler

Islamic History, Creation, Prophet

История начинается с сотворения

Öz

История - это наука, которая всегда интересовала человека больше
всего. В зависимости от наций и религий существуют различные взгляды на начало
истории. Как правило, каждый народ берет за точку отсчета истории значимое для
него историческое событие. Для историков ислама началом истории является
сотворение человека. Мусульманские авторы начинали все свои книги с басмалы, фразы Альхамдулиллах и
салавата. Историки ислама рассказывали в своих книгах, зачем и как был сотворен
человек. После Адама история стала историей пророков. Авторы прежде всего обращались к Корану,
как источнику знаний, и, только не найдя необходимых исторических сведений,
прибегали к помощи старых арабских традиций, Торы и персидской мифологии. Но
использованные ими знания не подвергались критике и передавались из уст в уста.
Поэтому традиция историков ислама - 
начинать отсчет истории с сотворения человека - длилась на протяжении
веков. Исламские географы, в свою очередь, объясняя вселенную и мир с мусульманской
точки зрения, считали центром мира Мекку (Каабу). Мусульмане верят, что Кааба
(Бейтулла) является первым священным местом. А Мекка, “мать городов”, - родиной
арабов и колыбелью ислама. Обычно географы разделяли мир на семь частей,
центром которого считалась Мекка, и пытались выстроить “меккацентричный” мир. В
этой статье в качестве примеров приведены различные произведения историков
Ислама, начинающиеся с сотворения, Адама, признания себя рабом божьим и
восхваления Господа, то есть, с произведений, в которых отсчет истории ведется
с сотворения. Также в статье предпринята попытка найти подтверждение
вышеупомянутым утверждениям на примерах произведений исламских географов, провозглашающих
Мекку центром мира. В приведенных текстах сохранена
орфография и стиль авторов.

Anahtar Kelimeler

исламская историография, сотворение, пророк

Kaynakça

• MUHAMMED İBN İSHAK, (1998). Siyer, Haz. M. Hamidullah, Akabe Yayınları, Ankara. NİZÂMÜLMÜLK, (1941). Siyasetnâme, M. T. Ayar, İş Bankası Yayınları, İstanbul. ORUÇ BEY, (2008). Oruç Bey Tarihi, Haz. N. Öztürk, Çamlıca Yayınları, İstanbul. ÖTEMİŞ HACI, (2014). Cengiznâme, Haz. İlyas Kemaloğlu, TTK Yayınları , Ankara. PİRİ REİS, (1973). Kitab-ı Bahriye, Haz. Y. Senemoğlu, TTK Yayınları C.1, İstanbul. REŞİDÜDDİN FAZLULLAH, (2010). Câmi ü’t- Tevârih (Selçuklular Kısmı), Çev. E. Göksu- H. H. Güneş, Selenge Yayınları, İstanbul. SÖYLEMEZ, M. M., (2008). ‘’Klasik Dönem İslâm Tarihçilerinin Tarih Anlayışı’’, İslâmi İlimler Dergisi, Yıl 3. sayı 2. Güz, s.7-32. ŞÂNİZÂDE MEHMED ATÂULLAH EFENDİ, (2008). Şânizâde Tarihi, Haz. Ziya Yılmazer, Çamlıca Yayınları, İstanbul.