KIZILAĞAÇ YAPRAKLARININ TEKSTİL ENDÜSTRİSİNDE BOYARMADDE KAYNAĞI OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 1, 199 - 207, 25.04.2016

Ferda Eser

https://doi.org/10.18038/btda.84543

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, özellikle bitkisel atık maddelerin değerlendirilmesi, doğal boyamacılık için sürekli bir kaynak oluşturulması ve ülke ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlanması amacıyla kızılağaç yapraklarının tekstil sektöründe doğal boyarmadde kaynağı olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Bu bağlamda, yün ve pamuklu kumaşlar FeSO₄ ve AlK(SO₄)₂ mordanları eşliğinde ön, birlikte ve son mordanlama işlemlerine tabi tutuldu. Her kumaş türü için 2 farklı pH değerinde çalışıldı. Boyanan materyallerin renk analizleri yapılarak yıkama, sürtme ve ışık haslıkları bakımından değerlendirildi. Yapılan analizler ve test sonuçlarına göre pamuklu kumaşın yün kumaşa göre daha iyi boyandığı ve son mordanlama yönteminin daha iyi sonuç verdiği tespit edilmiştir. Pamuklu kumaşlarda, FeSO₄ mordanı ile özellikle bazik ortamda yapılan boyamalarda daha yüksek renk şiddeti elde edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Kızılağaç yaprağı, Alnus glutinosa L. gaertn; Atık; Boyama

Kaynakça

• Deo HT, Desai BK. Dyeing of cotton and jute with tea as a natural dye. J Soc Dyers Colour1999;
• : 224-227. [2] Deveoğlu O, Karadağ R. Genel bir bakış: Doğal boyarmaddeler. Fen Bil Der 2011; 23: 21-32.
• Ali S, Nisar N, Hussain T. Dyeing properties of natural dyes extracted from eucalyptus. J Text I 2007; 98: 559-562.
• Bechtold T, Turcanu A, Geissler S, Gangberger E. Process balance and product quality in the production of natural indigo from Polygonum tinctorium Ait. Applying low-technology methods. Bioresource Technol 2002; 81: 171-177.
• Karadağ R. Doğal Boyamacılık. Geleneksel El Sanatları ve Mağazalar İşletme Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 2007. [6] Benli M, Kalender H. Doğal boyalar ile sentetik boyaların karşılaştırılması. Tübitak Eğitimde Bilim Danışmanlığı Projesi, 2008.
• Önal A. Extraction of dyestuff from onion (Allium cepa L.) and its application in the dyeing of wool, feathered-leather and cotton. Turk J Chem 1996; 20: 194-203.
• Bechtold T, Mussak R, Mahmud-Ali A, Ganglberger E, Geissler S. Extraction of natural dyes for textile dyeing from coloured plant wastes released from the food and beverage industry. J Sci Food Agric 2006; 86: 233-242.
• Raja ASM, Pareek PK, Shakyawar DB, Wani SA, Nehvi FA, Sofi AH. Extraction of natural dye from saffron flower waste and its application on Pashmina fabric. Adv Appl Sci Res 2012; 3: 156-161. [10] Avinc O, Celik A, Gedik G, Yavas A. Natural dye extraction from waste barks of Turkish red pine (Pinus brutia Ten.) timber and eco-friendly natural dyeing of various textile fibers. Fiber Polym 2013; 14: 866-873. [11] Mazeyar P. An environmentally method for dyeing rug pile using fruit waste colorant. Res J Chem Environ 2009; 13: 49-53.
• Parvinzadeh M, Ashrafi MH. Using food industry wastes for producing valuable materials: Skin of eggplant for wool dyeing. Curr Res Topics Appl Microbiol Microbiol Biotechnol2009; 416-421.
• Tutak M, Benli H. Bazı bitkilerden elde edilen doğal boyar maddelerin yünü boyama özelliğinin incelenmesi. BÜ Fen Bil Der 2008; 10: 53-59.
• Oktav Bulut M, Akar E. Ecological dyeing with some plant pulps on woolen yarn and cationized cotton fabric. J Clean Prod 2012; 32: 1-9.
• Sharma A, Grover E. Colour fastness of walnut dye on cotton. Indian J Nat Prod Resour 2011; 2: 164-169.
• Chairat M, Darumas U, Bremner JB, Bangrak P. Dyeing of cotton yarn with the aqueous extract of the leaves of Eupatorium odoratum L. in Thailand and associated extract toxicity studies. Color Technol 2011; 127: 346-353.
• Ugulu I, Baslar S, Dogan Y, Aydin H. The determination of colour intensity of Rubia tinctorium and Chrozophora tinctoria distributed in Western Anatolia. Biotechnol Biotechnol Equip 2009; 23: 410-413. [18] Feiz M, Norouzi H. Dyeing studies of wool fibers with madder (Rubia tinctorium) and effect of different mordants and mordanting procedures on color characteristics of dyed samples. Fiber Polym 2014; 15: 2504-2514.
• Tutak M, Benli H. Dyeing properties of textiles by Turkish hazelnut (Corylus colurna): leaves, coat, shell and dice. Color Technol 2012; 128: 454-458.
• Tutak M, Acar G, Akman O. Natural dyeing properties of wool fabrics by pomegranate (Punica granatum) peel. Tekst Konfeksiyon 2014; 24: 81-85.
• Mushkina OV, Gurina NS, Konopleva MM, Bylka W, Matlawska I. Activity and total phenolic content of Alnus glutinosa and Alnus incana leaves. Acta Sci Pol-Holtoru 2013; 12: 3-11.
• Samanta AK, Agarwal P. Application of natural dyes on textiles. Indian J Fibre Text 2009; 34: 384-399. [23] Savvidis G, Zarkogianni M, Karanikas E, Lazaridis N, Nikolaidis N, Tsatsaroni E. Digital and conventional printing and dyeing with the natural dye annatto: optimisation and standardisation processes to meet future demands. Color Technol 2013; 129: 55-63.
• Zarkogianni M, Mikropoulou E, Varella E, Tsatsaroni E. Colour and fastness of natural dyes: revival of traditional dyeing techniques. Color Technol 2011; 127: 18-27.
• Trotman ER. Dyeing and chemical technology of textile fibres. 6th ed. Charles Griffin & Company Limited,1984. [26] Eser F, Sanal S, Temiz C, Yilmaz F, Onal A. Effect of acid pretreatment on the dyeing performance of walnut (Juglans regia) leaves on wool fibers. Fiber Polym 2015; 16: 1657-1662.