‘Hayward’ (Actinidia deliciosa Planch) kivi çeşidinin meyve kalitesi üzerine rakım ve yöneyin etkisi

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 1, 13 - 22, 01.03.2015

Saim Zeki Bostan Kıvanç Günay

Öz

Bu araştırma ‘Hayward’ kivi çeşidinin meyve kalite özelliklerinin rakım ve yöneye göre değişiminin belirlenmesi amacıyla 2007 ve 2008 yıllarında Ordu'da yürütülmüştür. Araştırmada meyve eni 45,65 mm ile 64,51 mm, meyve kalınlığı 50,92 mm ile 72,82 mm, meyve boyu 57,15 mm ile 83,69 mm, meyve ağırlığı 87,93 g ile 105,92 g, meyve hacmi 80,22 ml ile 95,67 ml, meyve yoğunluğu 1,03 gr/ml ile 1,18 gr/ml, meyve eti sertliği 0,47 kg ile 0,64 kg, suda çözünebilir kuru madde miktarı % 12,70 ile % 13,83, toplam kuru madde miktarı % 15,38 ile % 16,41, pH 4,00 ile 4,03, C vitamini 76,19 mg/100 ml ile 111,97 mg/100 ml ve titre edilebilir asitlik miktarı % 1,10 ile % 1,26 arasında belirlenmiştir. İstatistiksel analizlere göre, rakım arttıkça meyve ağırlığı ve meyve hacmi azalmış; meyve boyu, meyve ağırlığı ve titre edilebilir asitlik değerleri güney yöneyde daha fazla olmuş; suda çözünür kuru madde miktarı ve toplam kuru madde miktarları kuzey yöneyde daha fazla olmuştur. Çalışma sonucuna göre kivi bahçelerinin tesisinde rakım ve yöneyin birlikte dikkate alınması gerektiği ve 100 m rakıma kadar olan yerlerde ve güney yöneylerde bahçelerin tesis edilmesinin meyve kalite özellikleri açısından daha üstün sonuçlar verdiği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kivi, ‘Hayward’, Lokasyon, Meyve Özellikleri

Kaynakça

• Altuntaş, E., Cangi, R., Kaya, C., Dilmaç, M., Saraçoğlu, O., 2009. Hayward Kivi Çeşidinin Hasat ve Yeme Olumu Dönemlerindeki Bazı Fiziksel, Mekanik ve Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. III. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 293-301.
• Andiç, C, 1993. Tarımsal Ekoloji. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları, No: 106, 300 s, Erzurum.
• Anonim, 2003. http : // www. geocities. com/kivi 53
• Anonim, 2009. Ordu Meteoroloji İl Müdürlüğü kayıtları.
• Anonim, 2013. FAO. Food and Agriculture Organization of The United Nations., 2012. http: // www. fao.org
• Anonim, 2014. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul
• Basım, H., Uzun, H.İ., 2003. Kivinin Antalya Koşullarındaki Meyve Özellikleri. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu 23-25 Ekim 2003 Ordu. 40-45 s.
• Beever, D.J.,Hopkirk, G., 1990. Fruit Development and Fruit Physiology. “in: Kiwifruit: Science and Management”, Eds: I.J. Warrington and G.C. Weston Ray Richards Pub. New Zealand. Soc. Hort. Sci., 429-453 p.
• Biasi, R.,Costa, G., Manson, P.J., 2005. Light influence on kiwifruit (Actinidia deliciosa) quality. http://search.lycos.com/default.asp?loc=searchbox&tab=web&query=kiwifruit+light+intensity.
• Cangi, R., Karadeniz, T., 1999. Ordu’da Değişik Rakımlarda Yetiştirilen Hayward (Actinidia deliciosa) Kivi Çeşidinde Verim ve Meyve Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Karadeniz Bölgesi Tarım Sempozyumu 4-5 Ocak 1999. Bildiriler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi,Samsun. 425-432 s.
• Cangi, R., Karadeniz, T., 2001. Ordu Ekolojisinde Yetiştirilen Hayward Kivi Çeşidinde (A. deliciosa) Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerin Değişimi Üzerine Bir Araştırma. Journal of Qafgaz University Spring 2001, Number 7, 169-176.
• Cangi, R., İslam, A., 2003. Kivi Yetiştiriciliğinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu 23-25 Ekim 2003 Ordu. 73-79 s.
• Cangi, R., Altuntaş, E., Kaya, C., Saraçoğlu, O., 2011. Some Chemical and Physical Properties at Physiological Maturity and Ripening Period of Kiwifruit (‘Hayward’). African Journal of Biotechnology Vol. 10(27), pp. 5304-5310, 15 June, 2011.
• Ferguson , A.R., 1999. New Temperate Fruits: Actinidia chinensis and Actinidia deliciosa. p. 342–347. In: J. Janick (ed.), Perspectives on new crops and new uses. ASHS Press, Alexandria, VA.
• Hall, A.J., McPherson, H.G., Crawford, R.A., Seager, N.G., 1996. Using Early Season Measurements to Estimate Fruit Volume at Harvest in Kiwifruit. New Zealand J. Crop.Hort. Sci., 24(4): 379-391.
• Karaçalı, İ., 1993. Bahçe Ürünlerinin Muhafazası ve Pazarlanması. EÜZF Yayınları, No: 494, İzmir, 444 s.
• Kaynaş, K., Özelkök, S.G., Samancı, H., 1999. Kivide (Actinidia deliciosa var.Hayward) Meyve Gelişimi, Olgunlaşma ve Depolama Koşulları Üzerine Araştırmalar. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova, Bilimsel Araştırmalar ve Güncellemeler Yayın No: 136, 92s.
• Kevseroğlu, K., 2004. Bitki Ekolojisi, O.M.Ü. Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No: 31 (2. Baskı) 146 s., Samsun.
• Lombardi-Baccia, G.,Cappelloni, M., Lintas, C., 1986. Vitamin C Content of Kiwifruit as Affected by Maturity Stage and Length of Storage. Rivista Della Societa Italiana Di Scienze Dell Alimentazime. 15:1/2, 45-48;10ref.
• McDonald, B., 1990. Precooling, Storage and Transport of Kiwifruit. In: Kiwifruit: Science and Management. Ed: I. J.
• Warrington and G. C. Weston, Ray Richards Pub. New Zealand Soc. Hort. Sci. 429–453.
• Minchin, P.E.H.,Snelgar W.P., Blattmann, P., Hall, A.J., 2010. Competition Between Fruit and Vegetative Growth in Hayward Kiwifruit. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, Vol. 38, No. 2, June 2010, 101-112.
• Mitchell, F. G., 1988. Kiwifruit Maturity. Perishables Handling Postharvest Technology of Fresh Horticultural Crops. Coop. Ext. Univ. Cal. Issue No.63:4.
• Namdar, S., 2005. Samsun Ekolojik Koşullarında Yetiştirilen Hayward Kivi Çeşidinin Soğukta Muhafazasında Farklı Ambalaj Tiplerinin Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, O.M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı, 2005.
• Özcan, M., Özkaraman, F., 1994. Trabzon Hurmasının (Diospyros kaki L.) Olgunlaştırılması Üzerine Bir Araştırma. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Narenciye Araştırma Enstitüsü, Antalya, Derim Cilt:11, Sayı:2, 50-58s.
• Poincelot, P, R, 1979. Horticulture Principles and Practical Application, 652 p,,PrenticeHall, Inc,, Englewood Cliffs, 07632, New jersey, USA.
• Samancı, H., 1990. Kivi (Actinidia) Yetiştiriciliği, TAV Yayınları, No:22, 96,112 s, Yalova.
• Şeker, M.,Dardeniz, A., Kaynaş, K., Gacar, H., 2003. Değişik Budama Uygulamalarının Hayward Kivi Çeşidinin Fenolojik Özellikleri İle Meyve Verim Ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu 23-25 Ekim 2003 Ordu. 61-66 s.
• Tarakçıoğlu, C., Aşkın, T., Cangi, R., 2006. Organomineral Gübrenin Kivi Bitkisinin Verim ile Yapraklarının Besin Maddesi İçerikleri Üzerine Etkisi. II. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu. 14-16 Eylül 2006 Tokat. 267-272 s.
• Testolin, R.,Crivello, V., 1987. İl kiwi Suo Mondo. Fed. Reg. Colt. Dir. Veneto. İripa.
• Uslu, N. A., 2006. Kivide Budama ve Sürgün Gelişiminin Meyve Kalitesi ve Verim Üzerine Kantitatif ve Kalitatif Etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Doktora Tezi, Samsun.
• Uzun, S., 2000. Sıcaklık ve Işığın Bitki Büyüme, Gelişme ve Verimine Etkisi (III. Verim). Ondokuzmayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, Samsun. 15(1) : 105-108 s.
• Velemis, D.,Vasilakakis, M., Manolakis, E., Sfakiokatis, E., 1997. Effects of Dry Matter Content of The Kiwifruit at Harvest on Storage Performance and Quality. Acta Horticulturae 444: 637-642.