Kivi (Actinidia deliciosa A. Chev) tohumlarının çimlenmesi üzerine PEG-6000 uygulamaları ve değişik pH seviyelerinin etkileri

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 6, 01.06.2017

Emine Yazıcıoğlu Muharrem Özcan

Öz

Kivi tohumlarına farklı pH seviyeleri ve PEG-6000 dozları uygulanarak çimlenme yüzdelerinin arttırılması amacıyla yapılmış olan bu çalışmada, Hayward kivi çeşidine ait tohumlar materyal olarak kullanılmıştır. Tohumlar, meyve hasadından sonra 4±1°C’de soğuk hava deposunda Mayıs ayına kadar meyve içerisinde muhafaza edildikten sonra çıkarılmıştır. Tohumlara yapılan canlılık testine göre canlılık oranı %84 düzeyinde olmuştur. Çimlenme üzerine PEG-6000 dozları (0 g/L, 200 g/L, 300 g/L, 400 g/L) ve 3 farklı pH seviyelerinin etkisi araştırılmıştır. Araştırma bulgularına göre, uygulamalarda en yüksek çimlenme oranı 0 g/L (%1.33) dozundan elde edilirken 400 g/L dozunda çimlenme görülmemiştir. pH seviyesinin etkisi incelendiğinde en yüksek değer %0.9 ile pH 6’dan, en düşük değer ise %0.75 ile pH 7’den alınmıştır. Sonuç olarak, PEG-6000 dozlarının etkisi önemli bulunurken, pH uygulamaları ile pH x PEG-6000 interaksiyonunun etkileri önemsiz çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kivi, tohum, çimlenme, pH, PEG-6000

Kaynakça

• Brancalion, P.H.S., Novembre, A.D.L.C., Rodrigues, R.R., Tay, D., 2008a. Priming of Mimosa bimucronata seeds–a tropical tree species from Brazil. Acta Horticulturae, (ISHS) 782: 163-168.
• Brancalion, P.H.S., Novembre, A.D.L.C., Rodrigues, R.R., Tay, D., 2008b. Priming of guava seeds. Acta Horticulturae, (ISHS) 771: 55-59.
• Chilembwe, E.H.C, Castle, W.S., Cantliffe, D.J., 1992. Grading, hydrating, and osmotically priming seed of four citrus rootstock to increase germination rate and seedling uniformity. Journal American Society Horticultural Science, 117 (3): 368-372.
• Corbineau, F., Picard, M.A., Côme, D., 1994. Germinability of leek seeds and its improvement by osmopriming. Acta Horticulturae, (ISHS) 371: 45-52.
• Dantas, I.B., Guimarães, R.M., Pinho, É.V.R.V., Carvalho, M.L.M., 2010. Osmotic priming methodologies in relation to the physiological performance of Rangpur Lime seeds (Citrus limonia Osbeck). Revista Brasileira de Sementes, 32: 017-027.
• Demirezen Yılmaz, D., Aksoy, A., 2007. Rumex scutatus L. (Polygonaceae) tohumlarının çimlenmesi üzerine farklı çevresel şartların fizyolojik etkileri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 23 (1-2):24-29.
• Demirkaya, M., 2006. Polietilenglikol ile ozmotik koşullandırma ve hümidifikasyon uygulamalarının biber tohumlarının çimlenme hızı ve oranı üzerine etkileri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22 (1-2): 223-228.
• Duman, İ., Eşiyok, D., 1998. Ekim Öncesi PEG ve KH2PO4 uygulamalarının havuç tohumlarının çimlenme ve çıkış oranı ile verim üzerine etkileri. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22: 445-449.
• FAO, 2014. http://faostat3.fao.org/download/Q/QC/E (Erişim tarihi: 04.05.2017).
• Lawers, G.S., Anderson, D.R., 1980. Influence of temperature and gibberellic acid on kiwifruit (Actinidia chinensis) seed germination. New Zealand Journal of Experimental Agriculture, 8: 277-280.
• Li, R., Shi, F., Fukuda, K., 2010. Interactive effects of salt and alkali stresses on seed germination, germination recovery, and seedling growth of a Halophyte Spartina alterniflora (Poaceae). South African Journal of Botany, 76: 380–387.
• Marler, T.E., 2007. Papaya seed germination and seedling emergence are not influenced by solution pH. Acta Horticulturae, 740: 203-207.
• Masetto, T.E., Neves, E.M.S., Scalon, S.P.O., Dresch, D.M., 2014. Drying, storage and osmotic conditioning of Psidium guineense swartz seeds. American Journal of Plant Sciences, 5: 2591-2598.
• Okay, Y., Günöz, A., 2009. Gölbaşı’na endemik Centaurea tchihatcheffii Fisch. et Mey. tohumlarının çimlenmesi üzerine bazı uygulamaların etkisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 15 (2): 119-126.
• Ortiz, T.A., Gomes, G.R., Takahashi, L.S.A., Urbano, M.R., Strapasson, E., 2014. Water and salt stress in germinating seeds of pitaya genotypes (Hylocereus spp.). African Journal of Agricultural Research, 9 (50): 3610-3619.
• Ortiz, T.A., Gomes, G.R., Takahashi, L.S.A., Urbano, M.R., Strapasson, E., 2014. Water and salt stress in germinating seeds of pitaya genotypes (Hylocereus spp.). African Journal of Agricultural Research, 9 (50): 3610-3619.
• Ozcan, M., Erisgin, E., 2000. The effects of some applications on seed germination and seedling growth in kiwifruit. Bulletin of Pure and Applied Sciences, 19-B (1): 25-31.
• Özcan, M., 2000. Değişik uygulamaların kivi tohumlarının çimlenmesi üzerine etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15 (3): 48-52.
• Özcan, M., 2016. Subtropik Meyveler Ders Notları. O.M.Ü Ziraat Fakültesi, Samsun, 147 s.
• Özdemir, N., Kaplankıran, M., 2003. Farklı koşullarda muhafaza edilen kivi tohumlarının çimlenme durumları ve aşılama zamanlarının aşı tutma oranlarına etkileri, Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25 Ekim, Ordu, s: 91-95.
• Özdemir, Ö., 2006. Osmotik Koşullandırma (Priming) Uygulamalarının Kivi (Actinidia deliciosa) Tohumlarında Çimlenme ve Çıkış Üzerine Etkileri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 65 s.
• Öztürk, B., Özcan, M., Öztürk, A., 2011. Farklı anaç çapları ve aşılama zamanının kivi fidanı üretiminde aşı başarısı ve fidan büyümesi üzerine etkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 17 (4): 261-268.
• Öztürk, A., Yazıcıoğlu, E., 2015. Aşı zamanı ve yöntemlerinin kivide (Actinidia deliciosa, A. Chev) aşı başarısı ve fidan gelişimine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32 (1): 23-29.
• Samancı, H., 1990. Kivi (Actinidia) Yetiştiriciliği. Tarımsal Araştırma Destekleme ve Geliştirme Vakfı, Yayın No: 22, Yalova, 112 s.
• Sang, W., Liu, X., Axmacher, J.C., 2011. Germination and emergence of Ambrosia artemisiifolia L. under changing environmental conditions in China. Plant Species Biology, 26 (2): 125-133.
• Shoemaker, C.A., Carlson, W.H., 1990. pH Affects seed germination of eight bedding plant species. Hortscience, 25 (7): 762-764.
• Sivritepe, N., Tuğ, Y., 2011. Hayward ve Matua kivi çeşitlerinde mikro çoğaltım. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25 (1): 97-108.
• Şeker, M., Dardeniz, A., Yücel, Z., 2003. Değişik uygulamaların Bruno (Actinidia deliciosa) kivi tohumlarının çimlenmesi üzerine etkileri, Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25 Ekim, Ordu, s: 96-100.
• Üçler, Ö.A., Yahyaoğlu, Z., Güneş, İ., 2000. Sürgün çoğaltılması ile in vitro’da elde edilen kivi (Actinidia chinensis Planch.) sürgünlerinin farklı yöntemlerle köklendirilmesi üzerine bir çalışma. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1 (1): 10-17.
• Windauer, L., Insausti, P., Biganzol, F., Arnold, R., Izaguirre, M.M., 2016. Dormancy and germination responses of kiwifruit (Actinidia deliciosa) seeds to environmental cues. Seed Science Research, 26: 342–350.
• Yazdi, S.A.F., Rezvani, M., Mohassel, M.H.R., Ghanizadeh, H., 2013. Factors affecting seed germination and seedling emergence of sheep sorrel (Rumex acetosella). Romanian Agricultural Research, 30: 1222-4227.
• Yazıcıoğlu, E., 2011. Kivi Tohumlarında Farklı Uygulamaların Çimlenme, Çıkış ve Çöğür Gelişimi Üzerine Etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi, Samsun, 83 s.
• Yazıcıoğlu, E., Özcan, M., 2016. Farklı tohum muhafaza yöntemleri ve PEG 6000 uygulamalarının kivi tohumlarında çimlenme üzerine etkileri. Bahçe, 45 (Özel Sayı): 754-757.
• Zenginbal, H., Özcan, M., 2013. Kivide çelik alma zamanı, çelikteki göz sayısı ve IBA uygulamalarının çeliklerin köklenmesi üzerine etkileri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 29 (1): 1-11.