Yerli ve yabancı yumurtacı hibrit sürülerde yumurta ağırlığının zamana bağlı değişiminin karşılaştırılması ve modellenmesi

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 169 - 176, 30.12.2017

İsmail Türker Doğan Narinç Sezai Alkan

https://doi.org/10.29278/azd.371075

Öz

Bu çalışmanın amacı yerli hibrit Atak-S ve yabancı hibrit Lohmann Brown sürülerinde 24-80 haftalar arasında dörder haftalık aralıklarla ölçülen yumurta ağırlıkları bakımından iki genotipin karşılaştırılması ve yumurta ağırlıklarının zamana bağlı değişiminin modellenmesidir. Bu amaçla genotiplerin karşılaştırılmasında çok değişkenli istatistiksel yöntemlerden profil analizi kullanılmış olup yumurta ağırlıklarının zamana bağlı değişimlerinin modellenmesi için eğri tahmin yöntemleri ve doğrusal olmayan regresyon modelleri kullanılmıştır. Profil analizi sonucunda Hotelling-Lawley Trace test istatistiğine göre Atak-S ve Lohmann Brown genotiplerinin haftalara göre yumurta ağırlık değerleri arasında fark bulunmamıştır (P>0.05). Haftalık yumurta ağırlıklarındaki varyasyon katsayıları (%) bakımından Atak-S için saptanan değerlerin daha düşük ve daha dar bir aralıkta olduğu (%5.23-%8.59), buna karşılık Lohmann Brown genotipine ait değerlerin hem daha yüksek hem de daha geniş bir aralıkta olduğu (%4.16-%9.80) belirlenmiştir. Doğrusal, Kuadratik, Kübik, Gompertz, Lojistik ve Von Bertalanffy modelleri ile gerçekleştirilen analizler sonucunda hem Atak-S hem de Lohmann Brown tavuklarının haftalık yumurta ağırlıkları için en yüksek belirleme katsayıları (sırasıyla 0.9995 ve 0.9995) ve en düşük hata kareler ortalaması değerleri (sırasıyla 2.0464 ve 2.4455) Gompertz modelinden elde edilmiştir. Sonuç olarak Atak-S ve Lohmann Brown sürülerinde 24-80 haftalar arasında dörder haftalık olarak ölçülen yumurta ağırlıkları bakımından iki genotip arasında farklılık bulunmamış olması, aynı zamanda yumurta ağırlığındaki bir örneklilik bakımından Atak-S genotipinin daha iyi sonuçlar vermiş olması ülke ekonomisi açısından önemli bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Atak-S, yumurta ağırlığı, profil analizi, bir örneklilik, eğri tahmini

Kaynakça

• Abiola, S. S., Meshioye, O. O., Oyerinde, B. O., Bamgbose, M. A., 2008. Effect of egg size on hatchability of broiler chicks. Archivos de Zootecnia, 57: 83–86.
• Anonim, 2014. https://www.oecd.org/edu/Education-at-a-Glance-2014.pdf (Erişim tarihi: 2 Ekim 2017).
• Anonim, 2016. Lohmann Brown teknik el kitabı. Hastavuk, Bursa.
• Aydın, D., Rashid, S. M., Aydın, R., 2014. Tavuk yumurtası ve kolesterol gerçeği. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 17(3): 26-29.
• Davis, C. S., 2002. Statistical methods for the analysis of repeated measurements. Vol. 4: Normal-Theory Methods: Multivariate Analysis of Variance. Springer-Verlag, New York, NY.
• Erensayın, C., 2000. Bilimsel-Teknik-Pratik Tavukçuluk (Yumurta Tavukçuluğu). Nobel Yayın Dağıtım Ltd. Şti, Ankara, Cilt:2, Yayın No:184, 472s.
• Eyduran, E., Karakus, K., Keskin, S., Cengiz, F., 2008. Determination of factors influencing birth weight using regression tree (RT) method. Journal of Applied Animal Resources, 34:109-112.
• Fathel, A. N., Elibol, O., 2006. Yerli ve Dış Kaynaklı Kahverengi Yumurtacı Hibritlerin Verim Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 12(2): 182-187.
• Förster, A., Flock, D. K. 1997. Scope for further improvement of shell color in brown-egg type layers. Lohmann Information, 20: 19-22.
• Kamanlı, S., Boğa, A. G., Durmuş, İ., 2016. Beyaz Yumurtacı Ebeveyn Hatlarında İkili Melez Kombinasyonların Bazı Verim ve Yumurta Kalite Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması. Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 13(1): 1-4.
• Karakaya E, İnci H, Söğüt, B., Şengül, T., (2014). Bingöl il merkezinde yaşayan hane halklarının yumurta tüketim durumu üzerine bir araştırma. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 1(2): 239–247.
• Mendeş, M., Dinçer, E., Arslan, E., 2007. Profile Analysis and Growth Curve for Body Mass Index of Broiler Chickens Reared Under Different Feed Restrictions in Early Age. Archıv für Tierzucht-Archives of Animal Breeding. 50(4): 403-411.
• Narinc, D., Karaman, E., Fırat, M. Z., Aksoy, T., 2010/a. Comparison of non- linear growth models to describe the growth in Japanese Quail. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9: 1961-1966.
• Narinc, D., Aksoy, T., Karaman, E., 2010/b. Genetic parameters of growth curve parameters and weekly body weights in Japanese quail. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9: 501–507.
• Narinç, D., Karaman, E., Aksoy, T., 2014/a. Effects of slaughter age and mass selection on slaughter and carcass characteristics in two lines of Japanese quail., Poultry Science, 93: 762-769.
• Narinç D., Üçkardeş, F., Aslan, E., 2014/b. Egg production curve analyses in poultry science, World´s Poultry Science Journal, 70: 817-828.
• Narinç, D., Öksüz Narinç, N., Aygün, A., 2017. Growth curve analyses in poultry science, World´s Poultry Science Journal, 73 (2): 395-408.
• Ohaegbulem, E. U., Nwobi, F. N., 2009. Poultry feed brands selection using Profile analysis. Journal of Applied Sciences, 9 (7): 1368-1372.
• Pingel, H., Jeroch, H., 1997. Egg quality as influenced by genetic, management and nutritional factors. Proceedings of VII European Symposium on the Quality of Eggs and Egg Products. September, 21- 26, Poznan-Poland, pp.13-27.
• Ricklefs, R. E., 1985. Modification of growth and development of muscles of poultry. Poultry Science, 64: 1563–1576.
• Sarıca, M., Yamak, U. S., Boz., M. A., 2010. Dış kaynaklı ve yerli yumurtacı hibritlerde yumurta kalitesinin yaşa bağlı değişimi. Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 9 (1): 11‐17.
• Wolc, A., Arango, J., Settar, P., Fulton, J. E., O’Sullivan, N. P., Preisinger, R., Habier, D., Fernando, R., Garrick, D. J., Hill, W. G., Dekkers. J. C., 2012. Genome-wide association analysis and genetic architecture of egg weight and egg uniformity in layer chickens. Animal Genetics, 43: 87–96.