TURKEY-MALAYSIA RELATIONS IN THE 21ST CENTURY

Ferhat Durmaz; Syaza Shukrı

Araştırma Makalesi

21. YÜZYILDA TÜRKİYE-MALEZYA İLİŞKİLERİ

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 115 - 148, 30.05.2019

Ferhat Durmaz Syaza Shukrı

Öz

Türkler ve Malaylar arasındaki bağlantı 1500’lere kadar gitse de ilişkiler genellikle 2000 yılına kadar durağan bir görünüm sergilemiştir. Söz konusu ilişkiler, 21. yüzyılda siyasal, ekonomik ve kültürel alanlarda çok boyutlu bir şekilde gelişmeye başlamıştır. Makale, 2000’li yıllarda Türkiye-Malezya ilişkilerinde kaydedilen ilerlemenin iki ülkenin dış politikasındaki değişikliklerle yakından ilgili olduğu sonucuna ulaşmıştır. Çalışmanın ulaştığı bir diğer sonuç ise aktörlerin ilişkileri geliştirmek için güçlü bir siyasi irade ortaya koymadıkları olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Malezya, Siyasi İlişkiler, Ekonomik Boyutlar, Kültürel Unsurlar

Kaynakça

“About”, The Center for Ottoman-Malay World Studies, Fatih Sultan Mehmet Foundation University, 2017, http://osmanlimalay.fsm.edu.tr/Osmanli-Malay-Dunyasi-Calismalari-Uygulama-ve-Arastirma-Merkezi-HAKKIMIZDA--Faaliyet-Alanlari, (Date of Accession: 28.12.2017). “ASEAN”, The Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Turkey, 2017, http://www.mfa.gov.tr/guneydogu-asya-ulkeleri-birligi.tr.mfa, (Date of Accession: 05.12.2017). “Conference: Malaysia-Turkey: Strategic Partnership in Globalized Asia”, SETA Foundation, 17 April 2014, https://www.youtube.com/watch?v=dUgBFqscVHs, (Date of Accession: 01.12.2017) “Çavuşoğlu, Malezyalı Mevkidaşıyla Telefonda Görüştü”, Anadolu Agency, http://aa.com.tr/tr/politika/-cavusoglu-malezyali-mevkidasiyla-telefonda-gorustu/901223, (Date of Accession: 20.12.2017). “Erdoğan: Dünya 5’ten Büyüktür”, Al Jazeera Turk, http://www.aljazeera.com.tr/haber/erdogan-dunya-5ten-buyuktur, (Date of Accession: 21.12.2017). “Fetö’nün Darbe Girişimine Dünyadan Tepkiler”, Haberler.com, https://www.haberler.com/feto-nun-darbe-girisimine-dunyadan-tepkiler-8640934-haberi/, (Date of Accession: 03.12.2017). “Harvard Profesörü Dani Rodrik: Türkiye’nin Demokrasiye Geri Dönebileceğinden Umudu Kestim”, T 24, http://t24.com.tr/haber/harvard-profesoru-dani-rodrik-turkiyenin-demokrasiye-geri-donebileceginden-umudu-kestim,352804, (Date of Accession: 20.12.2017). “Information Management System”, The Higher Education Council, 2017, https://istatistik.yok.gov.tr/, (Date of Accession: 25.12.2017). “July 15 Coup Attempt in Turkey and People’s Victory”, Presidency of the Republic of Turkey, 2016, https://www.tccb.gov.tr/assets/dosya/15Temmuz/15temmuz_en.pdf, (Date of Accession: 03.12.2017). “Malezya Başbakanı: Batı, Bize Yapma Dediğini Kendisi Yapıyor”, T 24, http://t24.com.tr/haber/malezya-basbakani-bati-bize-yapma-dedigini-kendisi-yapiyor,206869, (Date of Accession: 17.12.2017). “Malezya ile ‘5’i Bir Yerde Anlaşma”, Milliyet, http://www.milliyet.com.tr/malezya-ile-5-i-bir-yerde-anlasma/ekonomi/detay/1820259/default.htm, (Date of Accession: 14.12.2017). “Malezya Ülke Raporu”, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, 2014. “Malezya, 15 Temmuz Darbe Girişimiyle Bağlantıları Nedeniyle Üç Türk’ü İade Etti”, Sabah, https://www.sabah.com.tr/dunya/2017/05/12/malezya-15-temmuz-darbe-girisimiyle-baglantilari-nedeniyle-uc-turku-iade-etti, (Date of Accession: 03.12.2017). “Malezya, Palm Yağını Avrupa’ya Pazarlamak için İstanbul’da Ofis Açtı”, Hürriyet, http://www.hurriyet.com.tr/malezya-palm-yagini-avrupa-ya-pazarlamak-icin-istanbul-da-ofis-acti-12206474, (Date of Accession: 13.12.2017). “Malezya’da Türkçe Okul Müfredatı”, Sabah, https://www.sabah.com.tr/dunya/2018/04/20/malezyada-turkce-okul-mufredati, (Date of Accession: 20.05.2018). “Malezya’dan Arakanlı Müslümanlara Yardım”, Euronews, https://tr.euronews.com/2017/02/09/malezya-dan-arakanli-muslumanlara-yardim, (Date of Accession: 04.12.2017). “Malezyalı Acıbadem”, Hürriyet, http://www.hurriyet.com.tr/malezyali-acibadem-24419197, (Date of Accession: 14.12.2017). “Malezya-Türkiye: Küreselleşen Asya’da Stratejik Ortaklık”, SETA, https://www.setav.org/etkinlikler/malezya-turkiye-kuresellesen-asyada-stratejik-ortaklik/, (Date of Accession: 01.12.2017). “No:117-30 June 2008, Press Release Regarding the Former Deputy Prime Minister of Malaysia Anwar Ibrahim”, The Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Turkey, 2008, http://www.mfa.gov.tr/no_117---30-haziran-2008_-malezya_nin-eski-basbakan-yardimcisi-enver-ibrahim-hk_.tr.mfa, (Date of Accession: 03.12.2017). “Sabiha Gökçen’in Tamamı Malezyalıların Oldu!”, Milliyet, http://www.milliyet.com.tr/sabiha-gokcen-in-tamami/ekonomi/detay/1959056/default.htm, (Date of Accession: 14.12.2017). “Tek Kalemde 600 Milyon Dolarlık Satış”, Hürriyet, http://www.hurriyet.com.tr/tek-kalemde-600-milyon-dolarlik-satis-17088507, (Date of Accession: 14.12.2017). “Turkey and Malaysia Held up as Beacons of Hope”, Financial Times, https://www.ft.com/content/77a2a2c6-3f7e-11e0-a1ba-00144feabdc0, (Date of Accession: 14.12.2017). “Turkey Becomes Sectoral Dialogue Partner with ASEAN”, Daily Sabah, https://www.dailysabah.com/economy/2017/08/08/turkey-becomes-sectoral-dialogue-partner-with-asean, (Date of Accession: 04.12.2017). “Turkey’s Ibn Haldun, Malaysia’s International Al Bukhary Universities Partner Up”, Daily Sabah, https://www.dailysabah.com/education/2017/05/07/turkeys-ibn-haldun-malaysias-international-al-bukhary-universities-partner-up, (Date of Accession: 28.12.2017). “Turkey-Malaysia Free Trade Agreement Comprehensive Assessment Note”, The Ministry of Economy of the Republic of Turkey, 2015, https://www.ekonomi.gov.tr/portal/content/conn/UCM/path/Contribution%20Folders/web/D%C4%B1%C5%9F%20%C4%B0li%C5%9Fkiler/Serbest%20Ticaret%20Anla%C5%9Fmalar%C4%B1/Y%C3%BCr%C3%BCrl%C3%BCkte%20Bulunan%20STAlar/ekler/Malezya%20STA%20Analiz.pdf?lve, (Date of Accession: 12.12.2017). “Türkiye, İtalya mı Malezya mı Olacak?”, Gazete Vatan, http://www.gazetevatan.com/turkiye--italya-mi-malezya-mi-olacak--156223-siyaset/, (Date of Accession: 20.12.2017). “Türkiye-Malezya Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması...”, Milliyet, http://www.milliyet.com.tr/turkiye-malezya-cifte-vergilendirmeyi-onleme-anlasmasi--ekonomi-1200299/, (Date of Accession: 14.12.2017). ALI, Muhamad, Islam and Colonialism: Becoming Modern in Indonesia and Malaysia, Edinburgh University Press, Edinburgh 2016. ALPEREN, Ümit, “Türkiye’nin Güneydoğu Asya Politikası 2013”, Burhanettin Duran-Kemal İnat-Ali Balcı, ed., Türk Dış Politikası Yıllığı 2013, SETA Publishing, Ankara, 2015, p. 445-460. ALTUN, Ömer, The Director of Yunus Emre Institute; interviewed by author 17 December 2018. ARAS, Bülent-Sinan Ekim, Malaysia and the Arab Spring, POMEAS, İstanbul 2015. ASMADY, Idris- Ömer Kurtbağ, “Malaysia-Turkey Relations in History and Today”, Middle East Institute, 2013, http://www.mei.edu/content/malaysia-turkey-relations-history-and-today, (Date of Accession: 01.12.2017). ATLI, Altay, “Malezya”, İsmail Ermağan, ed., Dünya Siyasetinde Doğu Asya, Nobel Publishing, Ankara 2016, p. 179-200. AZRA, Azyumardi, The Origins of Islamic Reformism in Southeast Asia: Networks of Malay-Indonesian & Middle Eastern ‘Ulama’ in the Seventeenth and Eighteenth Centuries, University of Hawaii Press, Hawaii 2004. BORHAM, Abd Jalil, “Pengaruh Khilafah Othmaniyyah Turki Dalam Pentadbiran Kerajaan Johor Bagi Memartabatkan Sebuah Negara Islam Merdeka di Asia Tenggara”, in: Simposium Isu-Isu Sejarah dan Tamadun Islam (SISTI 2011) Peringkat Kebangsaaan, 8-10 April 2011, Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi (Unpublished) http://umpir.ump.edu.my/id/eprint/3355/1/JOHOR_TURKI.pdf, (Date of Accession: 24.12.2017). BRIGHI, Elisabetta-Hill Christopher, “Implementation and Behaviour”, Smith, Steve-Amelia Hadfield-Tim Dunne, ed., Foreign Policy: Theories, Actors, Cases, Third Edition, Oxford University Press, United Kingdom, 2016, p. 147-166. ÇAKIR, Ruşen, “Erbakan’ın 5 Rüyası!”, Vatan, http://www.gazetevatan.com/erbakan-in-5-ruyasi--362549-gundem/, (Date of Accession: 02.12.2017). ÇAKIR, Ruşen, “Türkiye Malezya Olur mu?”, http://rusencakir.com/TURKIYE-MALEZYA-OLUR-MU1/827, (Date of Accession: 24.12.2017). ÇOLAKOĞLU, Selçuk, “Türkiye-Malezya İlişkilerinde Yeni Bir Sayfa”, http://scolakoglu.blogspot.my/2014/01/turkiye-malezya-iliskilerinde-yeni-bir.html, (Date of Accession: 03.12.2017). DAVUTOĞLU, Ahmet, Stratejik Derinlik: Türkiye’nin Uluslararası Konumu, Küre Publishing, İstanbul 2001. DOSTER, Barış, “Erbakan’ın Dış Politika Felsefesi ve Uygulamaları”, Haydar Çakmak, ed., Liderlerin Dış Politika Felsefesi ve Uygulamaları, Doğu Publishing, İstanbul 2013, p. 93-116. EFEGİL, Ertan, Dış Politika Analizi Ders Notları, Nobel Publishing, İstanbul 2016. ERASLAN, Cezmi, II. Abdulhamid ve İslam Birliği, Ötüken Publishing, İstanbul 1992. ERASLAN, Sibel, “Asya Ülkeleri ‘15 Temmuz’ Hakkında Ne Düşünüyor?”, Star, http://www.star.com.tr/yazar/asya-ulkeleri-15-temmuz-hakkinda-ne-dusunuyor-yazi-1140090/, (Date of Accession: 03.12.2017). ERİŞEN, Cengiz, “Devletin Dış Politika Yapımı”, Murat Erdoğan, ed., Dış Politika Analizi, Anadolu Üniversitesi Publishing, Eskişehir 2013, p. 86-105. HOSSAIN, Ishtiaq, “Foreign Policy”, Rashid Moten, ed., Government and Politics in Malaysia, Malaysia: Cengage Learning, Malaysia 2013, p. 413-452. KILIÇDAROĞLU, Kerem, “Türkiye Malezya Olur mu?”, Cumhuriyet, 2017, http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/727411/Turkiye_Malezya_olur_mu_.html, (Date of Accession: 20.12.2017). MUNYAR, Vahap, “350 Milyon Dolarlık Üretime Soyundu”, Hürriyet, http://www.hurriyet.com.tr/350-milyon-dolarlik-uretime-soyundu-21646437, (Date of Accession: 15.12.2017). NAIR, Shanti, Islam in Malaysian Foreign Policy, Routledge, London 1997. ORAN, Baskın, ed., Türk Dış Politikası, Cilt 1: 1919-1980 and 1980-2001, İletişim Publishing, İstanbul 2001. ORMAN, Sabri, “Malaysia and Turkey: Comparative Experiences and Bilateral Relations”, Abdul Razak Baginda, ed., Malaysia and the Islamic World, ASEAN Academic Press, London 2004, p. 119-156. OSBORNE, Milton, Southeast Asia: An Introductory History, Allen&Unwin, Australia 2013. OTHMAN, Mohammad Redzuan, “Pan-Islamic Appeal and Political Patronage: The Malay Perspective and the Ottoman Response”, Sejarah: Journal of the Department of History, 4(4), November 2017, p. 97-108. ÖZAY, Mehmet, “Malay Dünyası ve Osmanlı Çalışmaları Merkezi’ne Doğru (I)”, Güneydoğu Asya Çalışmaları, http://guneydoguasyacalismalari.com/2015/10/28/malay-dunyasi-ve-osmanli-calismalari-merkezine-dogru-i-towards-the-center-for-malay-world-and-ottoman-studies/, (Date of Accession: 27.12.2017) ÖZAY, Mehmet, Islamic Identity and Development: Studies of the Islamic Periphery, Routledge, London 1990. SARAVANAMUTTU, Johan, Malaysia’s Foreign Policy: Alignment, Neutralism and Islamism, SIRD and ISEAS, Singapore and Malaysia 2010. SÖNMEZOĞLU, Faruk, Uluslararası Politika ve Dış Politika Analizi, Der Publishing, İstanbul 2012. TEMIZ, Kadir, “Türkiye’nin Güneydoğu Asya Politikası 2011”, Burhanettin Duran et al., ed., Türk Dış Politikası Yıllığı 2011, SETA Publishing, Ankara 2012, p. 617-637.