Didaktik Durumlar Teorisi Işığında Asal Sayılar Kavramının Öğretimi: Bir Eylem Araştırması

Yıl 2017, Cilt: 11 Sayı: 2, 156 - 171, 18.12.2017

Burcu Nur Baştürk Şahin Gökhan Şahin Menekşe Seden Tapan Broutın

https://doi.org/10.17522/balikesirnef.373146

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada asal
sayılar kavramının kazandırılması için didaktik durumlar teorisi ışığında
yürütülen bir uygulama yapılmış ve araştırma çıktıları öğretimin
iyileştirilmesi bakımından incelenmiştir. Bu çalışma sırasında öncelikle
yapılacak uygulamanın bir planı hazırlanmıştır. Hazırlanan uygulama Bursa
ilindeki bir ortaokulda, araştırmacılardan birinin halen dersine girmekte
olduğu öğrenciler ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma
yöntemleri kullanılmış ve araştırma deseni olarak eylem araştırması benimsenmiştir.
Araştırmacı tarafından asal sayılar konusunun kazandırılması amacıyla didaktik
durumlar teorisine uygun olarak bir öğretim uygulaması hazırlanmış, planın
gerçekleştirildiği ders video kamera ile kaydedilmiştir. Daha sonra video
kamera kayıtları transkript edilmiş ve nitel araştırmalarda yapılması
önerildiği şekilde bölümlere ayrılmış ve kodlanmıştır. Öğretimin hazırlığında
olduğu gibi verilerin analizi sürecinde de didaktik durumlar teorisinden
yararlanılmış ve veriler didaktik durumlar teorisinin aşamaları bakımından betimsel
analize tabi tutulmuştur. Bulgular didaktik durumlar teorisindeki süreçler
bağlamında incelenmiş ve sınıf içinde dikkat çeken durumlar, dersin anlatımını
gerçekleştiren araştırmacı öğretmen ile yardımcı araştırmacının görüşmeleri
sonucunda yorumlanmıştır. Sonuç olarak yapılandırmacılığın özüne uygun didaktik
durumlar teorisinin evrelerine uygun öğretim uygulamalarının sınıf ortamında
uygulanması ve bunların analizleri ile bu modelin asal sayılar kavramının
kazandırılmasına uygun bir model olduğu söylenebilir. Ayrıca öğrencilerin
dersin sonunda verdikleri tepkiler göz önünde bulundurulduğunda didaktik
durumlar teorisi ışığında a-didaktik duruma örnek teşkil edecek bir ders
işlemenin öğrenciler üzerinde olumlu etkileri olduğu söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Didaktik durumlar teorisi, asal sayı kavramı, a-didaktik durum

Teaching the Concept of Prime Numbers Regarding to the Theory of Didactical Situations: An Action Research

Öz

In this study, an implementation is conducted in
regard to the Theory of Didactical Situations in order to teach the concept of
prime numbers. The research results are analysed in order to enhance the
teaching. At first, the stages of implementation are planned. Then, the plan is
implemented in one of the researchers’ classroom with his 6th grade students,
in Bursa. In this study qualitative research methods are utilised, action
research taken as the research design. 
In this case, one of the researchers was a teacher, and other
researchers recorded his classroom implementation of the plan. After the
implementation, the video records are transcribed and the data are seperated into
categories and sub-categories. The results are analysed in regard to the
processes in the Theory of Didactical Situations. In addition, the salient
points in the implementation is discussed. In conclusion, the Theory of
Didactical Situations which is the core of constructivist theory, were found as
an appropriate model for teaching prime numbers. When students’ responds taken into
consideration, one can say that this model have positive effects on students
learning of prime numbers. 

Anahtar Kelimeler

Didactical Situations Theory, prime numbers, a-didactical situation

Kaynakça

• Altun, M. (2014). Ortaokullarda (5, 6, 7 ve 8. Sınfılarda) Matematik Öğretimi. Bursa: Alfa Aktüel Yayıncılık.
• Baştürk Şahin, B.N. (2015). İlköğretim matematik öğretmenlerinin ders dokümanı hazırlama süreçlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Brousseau, G. (1986). La théorisation des phénomènes d’enseignement des mathématiques Thèse d’état. Doktora tezi. Universit´e Sciences et Technologies, Bordeaux.
• Brousseau, G. (1997). Theory of didactical situations in mathematics (Edited and translated by N. Balacheff, M. Cooper, R. Sutherland, & V. Warfield). Dordrecht, NL: Kluwer.
• Erdoğan, A. & Özdemir Erdoğan, E. (2013). Didaktik durumlar teorisi ışığında ilköğretim öğrencilerine matematiksel süreçlerin yaşatılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 14, Sayı 1, Nisan 2013, Sayfa 17-34.
• Gök, M. & Erdoğan, A. (2017). Sınıf ortamında rutin olmayan matematik problemi çözme: Didaktik durumlar teorisine dayalı bir uygulama örneği. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal Of Education Faculty),2017,Cilt:XIV, Sayı:I,140-18.
• Küçük, A. & Demir, B. (2009). İlköğretimde 6-8. sınıflarda matematik öğretiminde karşılaşılan bazı kavram yanılgıları üzerine bir çalışma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (2009), 97-112.
• MEB (2005). İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu: 6-8. Sınıflar. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• MEB (2013). Ortaokul Matematik Dersi (5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Özdeş, H. (2013). 9. Sınıf öğrencilerinin doğal sayılar konusundaki kavram yanılgıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Reuter, Y., Cohen-Azria, C., Daunay, B., Delcambre, I. & Lahanier-Reuter, D. (2013). Contrat didactique. Dans Y. Reuter, C. Cohen-Azria, B. Daunay, I. Delcambre & D. Lahanier-Reuter (Dir), Dictionnaire des concepts fondamentaux des didactiques (pp. 55-60). Louvain-la-Neuve, Belgique: De Boeck Supérieur.
• Skemp, R. (1976). Relational and instrumental understanding. Mathematics Teaching, 77, 20–26.
• Warfield, V. M. (2006). Invitation to didactique. Şu adresten alınmıştır: http:math.washington.edu/*warfield/Didactique. Html
• Yavuz, İ., Arslan, S. & Kepçeoğlu, İ. (2011). Didaktik antlaşması ve öğretime yansıması: değerler tablosu örneği. Uluslar arası İnsan bilimleri dergisi. 8, 1, 2011, 385-409.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri.(8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.