GELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ VE ERKEN TANIDA EBENİN ROLÜ

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 3, 160 - 170, 31.12.2016

Bihter Akın Rabia Ekti Genç

Öz

Gelişimsel Kalça Displazisi (GKD), femur başı oynak kapsulü, bu kapsülün yerleştiği asetebulum çukuru ve diğer yumuşak dokularla birlikte tüm kalça ekleminin anormal gelişimini ifade etmektedir. GKD doğumsal olabildiği gibi bebeklik ya da çocukluk döneminde de gelişebilmektedir. Zamanla daha dar bir spektrumu ifade eden ve sadece doğuştan olan kalça çıkıklarını kapsayan Doğuştan Kalça Çıkığı (DKÇ) terimi yerine GKD terimi kullanılmaya başlanmıştır. GKD özellikle kız bebeklerde, ilk gebeliklerde, makat gelişlerde, kundak yapılan ve herhangi başka bir ortopedik sorunu olan bebeklerde daha sık görülmektedir. Bu risk faktörlerinin bilinmesi GKD’nin erken dönemde tanılanması açısından çok önemlidir. Ülkemizde Gelişimsel Kalça Displazisi Tarama Programı ile risk faktörü taşıyan bebeklere kalça ultrasonografisi uygulanmakta ve GKD tanısı alan bebeklere hastalığın tipi ve bebeğin ayına/yaşına göre tedavi uygulanmaktadır. Ancak erken dönemde tanı konulduğunda cerrahi girişim oranı azalmaktadır. Bu nedenle hastalığın mümkün olan en kısa sürede tanılanması ve tedaviye başlanması önemlidir. Erken tanıda bebekle en çok karşılaşan meslek gruplarından biri olan ebelerin önemli sorumlulukları vardır. Ebeler özellikle GKD’nin risk faktörleri konusunda bilgi sahibi olmalı ve risk faktörü taşıyan bebekleri erken dönemde tespit ederek tanı ve tedavi için yönlendirmelidir.

Anahtar Kelimeler

Gelişimsel kalça displazisi, ebe, erken tanı

DEVELOPMENTAL DYSPLAZIA OF THE HIP AND THE ROLE OF MIDWIVES IN EARLY DIAGNOSIS

Öz

Developmental Dysplasia of the Hip (DDH) is refers to abnormal development of spherical femoral head capsule and asetebulum pit in which this capsule locates and the whole hip joint beside other soft tissues. DDH as it maybe congenital or may develop during babyhood or childhood. In time, it began to be used instead of Congenital Hip Dislocation which is signifying a narrower spectrum and only implying the congenital dislocations. Developmental Dysplasia of the Hip is more often diagnosed in baby girls, the first pregnancies, breech presentations and the babies who are swaddled or have any other orthopedic problem. Knowing these risk factors is significant for early diagnosis of Developmental Dysplasia of the Hip. In our country, hip ultrasonography is applied to the babies at risk by Screening Program and the babies who are diagnosed with having Developmental Dysplasia of the Hip are treated per the type of the disease and the age of the baby. The earlier the disease is diagnosed, the less surgical operations are needed. That is why it is important to diagnose it and start to the treatment as early as possible. Midwifes coming across the babies most often because of their occupation have important responsibilities in early diagnosis. They should have knowledge especially about the risk factors of Developmental Dysplasia of the Hip and by recognizing the babies having risk factors they should direct them for diagnosis and treatment.

Anahtar Kelimeler

Developmental dysplasia of the hip, midwife, early diagnosis

Kaynakça

• 1. Dağoğlu T, Görak G. (2008). Temel Neonatoloji ve Hemşirelik İlkeleri. İstanbul: Nobel Kitabevi.
• 2. Klisic P, Pasic D. Progress in the preventive approach to developmental dysplasia of the hip. J Pediatr Ortho" Part B 2: 108- 111,1993.
• 3. Bilgen B, Sarısözen S. Gelişimsel Kalça Displazisi-Derleme. Güncel Pediatri 2005; 2: 18-21
• 4. Yıldız K, Ezirmik N. Multifaktöriyel Bir Hastalık Olarak Gelişimsel Kalça Displazisi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 40 (1) 41-47, 2014
• 5. Bialik V, Bialik GM, Blazer S, Sujov P, Wiener F, Berant M. (1999). Developmental dysplasia of the hip: a new approach to incidence. Pediatrics,103(1), 93-99.
• 6. Dezateux C, Rosendahl K. Developmental dysplasia of the hip.Lancet. 2007 May 5;369(9572):1541-52.
• 7. Doğruel, H, Atalar H, Yavuz OY, Uraş İ, Günay C, Şaylı, U. (2008). Türkiye'de Gelişimsel Kalça Displazisi Sıklığının ve Tarama Programlarının Değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 28(3), 357-360.
• 8. Zehir S., Işıkan UE, Sipahioğlu ST, Koruk İ. (2013). Dört Hafta-Alti Ay Arası Bebeklerde Gelişimsel Kalça Displazisi Taramaslnda Ultrasonografîk Çalışma Sonuçları. Firat Tip Dergisi, 18(2).
• 9. Akpınar E, Polat G, Akgül T, Ergin ÖN, Korkmaz M, Erdil İ, Erdil ME. Gelişimsel Kalça Displazisi İçin Yapılan Ultrasonografik Tarama Sonuçları ve Risk Faktörlerinin Karşılaştırılması. İKSST Derg 6(3):133-136, 2014
• 10. Dağoğlu, T. Ovalıoğlu, F. (2008). Neonatoloji. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
• 11. Köse N, Ömeroğlu H, Ozyurt B, Akçar N, Özçelik A, İnan U, Seber S. Uc-dort haftalık bebeklerde yurutulen ultrasonografik kalca taraması programında üç yıllık deneyimimiz, Acta Orthop Traumatol Turc 2006;40(4):285-290
• 12. Karapınar L, Sürenkök F, Öztürk H, Yurdakul L, (2002). Gelişimsel kalça displazisi tanısında bilinen risk faktörlerinin önemi: Seçici ultrasonografik tarama. Acta Orthop Traumatol Turc, 36, 106-110.
• 13. De Hundt M, Vlemmix F, Bais JMJ, Hutton EK, De Groot CJ, Mol BW J, Kok M. (2012). Risk factors for developmental dysplasia of the hip: a meta-analysis. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 165(1), 8-17.
• 14. Lowry CA, Donoghue VB, O'Herlihy C, Murphy JF. Elective Caesarean section is associated with a reduction in developmental dysplasia of the hip in term breech infants. J Bone Joint Surg Br. 2005; 87(7): 984-5.
• 15. Hamidreza A, Mehdinasab SA, Arti S. Comparing results of clinical versus ultrasonographic examination in developmental dysplasia of hip. J Res Med Sci Dec 2013;18(12):1051-5
• 16. Erdem, M. Bulut, G.Gülabi ,D. Çakar,G.Gelişimsel Kalça Displazisi Tanısında Ultrasonografinin Önemi , Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi, CİLT XIll : 1,2002
• 17. Copuroglu C, Özcan M. Triangle Theorem For Developmental Dysplasia Of HipJ.Orthopedics 2009;6(2)e2
• 18. Yavuz O, Uras İ. Taşbaş B, Özdemir MH, Kaya M, Kömürcü MA. New Measurement Method in Graf Technique: Prediction of Future Acetabular Development is Possible in Physiologically Immature Hips., Journal of Pediatric Orthopedics 03/2014;
• 19. Köse N, Ömeroğlu H, Dağlar B. Gelişimsel Kalça Displazisi Ulusal Erken Tanı Ve Tedavi Programı, 2010
• 20. Tosun HB, Bulut M, Karakurt L, Belhan O, Serbest S. (2010). Gelişimsel Kalça Displazisi Taraması İçin Yapılan Kalça Ultrasonografisi Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi, 15(4), 178-183.
• 21. Castelein RM. Physical diagnosis--Ortolani's manoeuvre Ned Tijdschr Geneeskd. 2002 Jun 8;146(23):1077-80.
• 22. Mahan, ST, Katz JN, Kim, YJ. To Screen or Not to Screen? A Decision Analysis of the Utility of Screening for Developmental Dysplasia of the Hip J Bone Joint Surg Am. 2009; 91:1705-1719.
• 23. Shipman SA, Helfand M, Moyer VA, Yawn BP.Screening for developmental dysplasia of the hip: a systematic literature review for the US Preventive Services Task Force.Pediatrics. 2006 Mar;117(3): e557-76. Review.
• 24. Judd J, Clarke NM. Treatment and prevention of hip dysplasia in infants and young children. Early Hum Dev. 2014 Nov;90(11):731-4. doi: 10.1016/j.earlhumdev. 2014.08.011. Epub 2014 Sep 11.
• 25. Avcı S. Şaylı U. Gelişimsel Kalça Displazisini Önlemede Abdüksiyon Bezi Kullanımının Etkinliği.tevak.org
• 26. Pavlik A. Stirrups as an aid in the treatment of congenital dysplasias of the hip in children. By Arnold Pavlik, 1950. J Pediatr Orthop 1989; 9:157-9.
• 27. Wahlen R, Zambelli PY. Treatment of the Developmental Dysplasia of the Hip with an Abduction Brace in Children up to 6 Months Old..Adv Orthop. 2015; 2015:103580. doi: 10.1155/2015/103580. Epub 2015 Feb 26.
• 28. Lewsirirat S, Piyapromdee U, Sathompanich SJ. Effectiveness of Mom-made Pavlik harness for maintaining reduction of the hip in DDH. Med Assoc Thai. 2015 Jan;98(1):53-8.
• 29. Wenger DR, Surgical treatment of developmental dysplasia of the hip. Instr Course Lect. 2014;63:313-23.
• 30. Price CT, Ramo BA. Prevention of hip dysplasia in children and adults. Orthop Clin North Am. 2012 Jul;43(3):269-79. doi: 10.1016/j.ocl.2012.05.001.
• 31. Dorn U, Neumann D. Ultrasound for screening developmental dysplasia of the hip: a European perspective. Curr Opin Pediatr. 2005 Feb;17(1):30-3.
• 32. Jackson JC, Runge MM, Nye NS. Common questions about developmental dysplasia of the hip. Am Fam Physician. 2014 Dec 15;90(12):843-50.
• 33. http://cocukergen.thsk.saglik.gov.tr/daire-faaliyetleri/taramalar/756-gelişimsel-kalça-displazisi-erken-tanı-ve-tedavi-programı.html Erişim tarihi: Mayıs 2015
• 34. http://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/bebek-cocukgozlemprotokolleri.pdf Erişim tarihi: Mayıs 2015
• 35. Kutlu R, Çivi S. (2008). Aile Hekimliği Uygulamalarında Gelişimsel Kalça Displazisi Tanısının Önemi: Olgu Sunumu. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 11(3), 140-142.