Türk Romanında II. Dünya Savaşı Dönemi Almanya’sı İmgesi

Yıl 2019, Sayı: 89, 121 - 142, 30.04.2019

Oğuz Bilge Güngördü

https://doi.org/10.12995/bilig.8906

Öz

II. Dünya Savaşı zamanını işleyen romanlarda Nazi Almanya’sı ve Adolf Hitler’e doğrudan veya dolaylı olarak sıkça değinilmiştir. Türk romanı bu bağlamda bir istisna teşkil etmemektedir. Türk romanında II. Dünya Savaşı döneminde Almanya’ya ve Hitler’e Türk halkının bakışını işleyen pek çok eser mevcuttur. Bu eserlerde Türk karakterlerinin zihninde Nazi Almanya’sına dair iki temel imgenin mevcut olduğu görülmektedir: Bunlardan biri “Türkiye’nin dostu Almanya” imgesi, diğeri ise “İslam’ın hizmetkârı Almanya” imgesidir. Her iki imge de kendine ait ciddi tarihsel köklere sahiptir ve bu tarihsel kökler doğru tahlil edildiğinde, her iki imgenin Türk romanındaki izdüşümleri daha kolay anlaşılacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Türk edebiyatı, Türk romanı, Almanya imgesi, Nazi Almanya’sı, Adolf Hitler, II. Dünya Savaşı

The Image of World War II-Era Germany in the Turkish Novel

Öz

Nazi Germany and Adolf Hitler are frequently mentioned directly or indirectly in the novels which discuss World War II-era. Turkish novel is not an exception in this context. There are a lot of works in Turkish novel which treat Turkish people’s view on Germany and Hitler during the World War II-era. It is seen that there are two main images in these works about Nazi Germany in the minds of Turkish characters: One of them is “Germany as a friend of Turkey” image and the other one is “Germany as a servant of Islam” image. Both images have their own serious historical roots and when these roots are analyzed aright, projections of both images in the Turkish novel will be understood easier.

Anahtar Kelimeler

Turkish Literature, Turkish Novel, Image of Germany, Nazi Germany, Adolf Hitler, World War II

Kaynakça

• Aaronson, Alexander (2012). Türkler Filistin’e Gelirse. Çev. Doğa Alp. İstanbul: Altın Bilek Yay.
• Ahmet Hamdi Bey (2010). İslam Âlemi ve İngiliz Misyonerler. İstanbul: Yeditepe Yay.
• Akbal, Oktay (2009). Garipler Sokağı. İstanbul: Cumhuriyet Kitapları.
• Alman İslamı (2002). İstanbul: Kaynak Yay.
• Arabul, Muzaffer (1967). Çakrazlar. İstanbul: Tuncay Yay.
• Atay, Falih Rıfkı (2008). Mustafa Kemal’in Mütareke Defteri. İstanbul: Pozitif Yay
• Atsan, Nejat (1967). “Ali Çetinkaya-Hitler Görüşmesi”. Hayat Tarih Mecmuası 35: 35-36.
• Aygen, Reşat Enis (1983). Ağlama Duvarı. İstanbul: Cem Yay.
• Bayert, Albert (2016). Dine Karşı Özgür Düşüncenin Tarihi. Çev. Orhan Erdem. İstanbul: Arya Yay.
• Baysal, Faik (1969). Rezil Dünya. İstanbul: Set Yay.
• Çılgın, Alev Sınar (2003). Türk Roman ve Hikâyesinde İkinci Dünya Savaşı. İstanbul: Dergâh Yay.
• Ebu Zeyd, Nasr Hamid (2004). İslâm’la Bir Yaşam. Çev. Celadet Moralıgil. İstanbul: İletişim Yay.
• Gözaydın, Nevzat (2002). “Türk Basınında Germanofiller”. Tarih ve Düşünce 27:18-29.
• İbn Kesir (2010). Ölüm Ötesi Tarihi. Çev. Mehmet Keskin. İstanbul: Çağrı Yay.
• Karaosmanoğlu, Yakup Kadri (2008). Panorama. İstanbul: İletişim Yay.
• Kemal Tahir (1972). Bozkırdaki Çekirdek. Ankara: Bilgi Yay.
• Kemal Tahir (1976). Namuscular. Ankara: Bilgi Yay.
• Kutlu, Ayla (1998). Emir Bey’in Kızları. Ankara: Bilgi Yay.
• Miyaoka, Takahisa (2003). “Turkish Nationalism and Germany During the Second World War: Activities of Nuri Pasha and Erkilet Pasha ”. Bulletin of the Society for Near Eastern Studies in Japan 46 (1): 144-161.
• Mumcu, Uğur (2014). 40’ların Cadı Kazanı. Ankara: um:ag yayınları.
• Müneccim (1951). “İstihraçlar: İstikbalde neler olacak?..”. Serdengeçti 13: 12.
• “Napoleon Bonaparte Müslüman mıydı?” (1976). Hayat Tarih Mecmuası 143: 8-10.
• Özakıncı, Cengiz (2012). Türkiye’nin Siyasi İntiharı Yeni-Osmanlı Tuzağı. İstanbul: Otopsi Yay.
• Soku, Ziya Şakir (2011). Türkler Karşısında Napolyon. İstanbul: Akıl Fikir Yay.
• Stalin (1975). Faşizme Karşı Savaş Konuşmaları. Çev. Yüksel Güvenç. Ankara: Çağrı Yay.
• Şahin, F. Şayan Ulusan (2001). Türk-Japon İlişkileri (1876-1908). Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
• Uğurlu, Alev Sınar (2009). “Türk Romancısının Gözüyle II. Dünya Savaşı”. Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature And History of Turkish or Turkic 4(1-II): 1739-1764.