Hadiste Telfik: Metin Eksenli Bir Araştırma

Yıl 2016, Cilt: 2016 Sayı: 1, 27 - 50, 24.03.2016

Süleyman Doğanay

Öz

Temel anlamı birleştirmek ve eklemek olan telfik sözcüğü, Usûl-i Fıkıh ve Furû-i Fıkıh ilminde farklı bir anlama sahip olmakla birlikte, Hadis ilminde de terim anlamında kullanıma sahiptir. Hadis ilminde telfik, aynı konudaki farklı hadislerin birleştirilerek tek hadismiş gibi rivayeti şeklinde kullanıma ilave olarak, farklı isnad ve lafızlarla rivayet edilen bir hadisin isnad ve metinlerinin birleştirilmesi anlamına da gelmektedir. Tanımlardan da anlaşılacağı üzere, telfikin hem sened hem de metinle ilgili boyutları mevcuttur.

Telfik sözcüğüne dair zikretmiş olduğumuz bu anlam alanlarını telfikin uygulanış şekilleri başlığı altında ayrıca ele aldık. Telfik’in aynı konudaki farklı hadislerin birleştirilerek tek hadismiş gibi rivayeti şeklindeki anlamını merkeze alarak, makalemizin konusunu sınırlandırmış olduk. Sınırlandırma dâhilinde, telfikin senedle ilgili boyutlarını çalışmamızın dışında tutup, birbirinden farklı hadislerin metinlerinin birleştirilmesi ve rivayetini dikkate alıp araştırmamızı sürdürdük. Bu bağlamda, âlimlerin hadiste telfike ilişkin görüş ve değerlendirmelerini aktardıktan sonra, hadis literatürü içerisinde yaptığımız taramalardan elde edilen metin eksenli telfik örneklerine ve bunların tenkidine yer verdik.

Anahtar Kelimeler

İsnad, Metin Tenkidi, Rivayet Lafızları, Telfik, Tahric Kitapları

Kaynakça

• AHMED B. HANBEL, Müsned (thk. Şuayb el-Arnaût ve Âdil Mürşid), Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 2001, I-L.