Orta Anadolu Bölgesi’nde parazitoit Trissolcus (Hym.: Scelionidae) türlerinin popülasyon değişimi ve konukçusu süne [Eurygaster spp. (Hem: Scutelleridae)] ile ilişkileri

Yıl 2016, Cilt: 56 Sayı: 1, 29 - 47, 31.03.2016

Münevver Kodan M. Oktay Gürkan

Öz

Çalışma 2004
ve 2005 yıllarında Ankara ve Konya illerindeki buğday alanlarında
yürütülmüştür. Sünenin yumurta parazitoidi Trissolcus
türlerinin popülasyon değişimi, buğday tarlası ve çevresindeki ağaçlara sarı
yapışkan tuzaklar asılarak ve buğday tarlalarındaki parazitli süne yumurtaları
değerlendirilerek belirlenmiştir. Süne popülasyonu buğday tarlasında çerçeve (50x50cm)
sayımları ile belirlenmiş ve parazitoit ile ilişkileri ortaya konulmuştur.

Orta Anadolu
Bölgesinde Trissolcus türleri
kışlaktan sıcaklık 12^oC ve üzerinde olduğunda çıkmaya başlamış ve en
son parazitoit eylül ayında görülmüştür. Kışlaktan ilk olarak dişi
parazitoitlerin çıktığı belirlenmiştir. Trissolcus
türlerinin dişi popülasyonu daha çok buğday tarlasında, erkek popülasyonu ise
ağaçlık alanda kaydedilmiştir. Ancak parazitoitin ağaçlık alan ile buğday
tarlaları arasında daima bir hareketliliğinin olduğu belirlenmiştir. Yapılan
çalışmada bu türlerin hububat alanlarında yılda 2 döl verdiği ortaya
konulmuştur.

Buğday
tarlalarında süne yumurtalarının mayıs ayının ilk haftasında görülmeye
başladığı ve haziran ayının üçüncü haftasına kadar doğada bulunduğu
saptanmıştır. Parazitli süne yumurtaları mayıs ayından başlamış, temmuz ayına
kadar doğada görülmeye devam etmiştir. Parazitli süne yumurtalarından iki
farklı Trissolcus türü elde
edilmiştir, bu türler T. rufiventris (Mayr) ve T. semistriatus Nees olarak kaydedilmiştir. Parazitli
süne yumurtalarında baskın türün T. semistriatus olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Trissolcus spp., Eurygaster spp., buğday, Orta Anadolu

Population fluctuations of parasitoid Trissolcus (Hym.: Scelionidae) species and its relations with the host is sunn pest [Eurygaster spp. (Hem:Scutelleridae)]in Central Anatolia Region

Öz

The study was carried out in
wheat field in Ankara and Konya provinces during 2004 and 2005 years.
Population fluctuations of Trissolcus species
which are egg parasitoids of sunn pest were determined by hanging
yellow sticky traps in area surrounded by trees and in
wheat field and by counting parasitized egg batches of
sunn pest. Sunn pest population and relationship with
parasitoid were determined by counting frame (50x50cm) in the wheat field.

In Central Anatolia Region, Trissolcus spp., has begun to emerge
from overwintering when the temperature was 12^oC
and above it. The last parasitoid has seen in September. It was determined that first parasitoid emerge from overwintering was female. Female
parasitoid population mostly was seen in the wheat field and male parasitoid
population has been recorded in the wooded area. However, it was determined
that parasitoids have always an activity between wheat
fields and wooded areas. This study showed that Trissolcus species have 2 generations in
per year in wheat fields.

Sunn pest eggs were determined
in wheat field starting from the first week of may until the
third week of june. Parasitized sunn eggs were recorded from may to july. Two
different Trissolcus species were obtained from
parasitized eggs; these species were T. rufiventris (Mayr) and
T. semistriatus Nees was dominant species in parasitized sunn pest eggs.

Anahtar Kelimeler

Trissolcus spp., Eurygaster spp. wheat, Central Anatolia

Kaynakça

• Anonim 2014. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim tarihi: 23.03. 2015).