FÎ ZİLÂLİ’L-KUR’ÂN’DA RİVÂYET KÜLTÜRÜ -İstatistiksel Kaynak ve Sıhhat Analizi-

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 85 - 106, 30.12.2017

Hasan Yerkazan

Öz

Seyyid Kutub tarafından kaleme alınan “Fî zilâli’l-Kur’ân”, ictimaî
tefsir ekolünün bakış açısıyla yazılmış bir tefsirdir. Bu eser, Kur’ân’ın
gölgesinde toplumun ıslahını, huzur ve mutluluğunu temin etmek amacıyla
yazılmıştır. Klasik tefsir anlayışının dışında farklı bir uslupla yazılan bu kitap,
birçok dile tercüme edilerek kısa bir sürede İslâm dünyasında yayılmıştır. Fî
zilâli’l-Kur’ân, gündelik hayata dokunması ve toplumsal sorunlara Kur’ân ve
hadîslerle doğrudan çözüm bulmaya çalışması yönüyle rağbet görmüştür. Bu
bağlamda tefsir sahasına yeni bir soluk getiren ve belli konularda referans
alınan bu tefsirde bulunan hadîslerin kaynağını ve sıhhatini bilmek büyük önem
arz etmektedir. İşte bu makalede, Fî zilâli’l-Kur’ân’da bulunan
rivâyetlerin istatistiksel kaynak ve sıhhat analizi yapılarak tablolar
içerisinde takdim edilmeye çalışılmıştır. Rivâyetlerin büyük çoğunluğunun temel
hadis kaynaklarında olduğu ve sıhhat açısından bir sorununun olmadığı görülmüştür.
 

Anahtar Kelimeler

Seyyid Kutub, Fî zilâli’l-Kur’ân, Tefsir, Sünnet, Hadîs

Kaynakça

• Abukan, İlhan, “Seyyid Kutub’un Eserlerinde Allah İnancı”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi SBE, Van 2014.
• Aras, Esra, “İslami Uyanış İdeolojisinde Batı Sorunsalı: Mevlâna Ebul Ala Mevdudi, Seyyid Kutub Ve Ayetullah Ruhullah Humeyni’den Perspektifler”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi SBE, Ankara 2008.
• Canan, İbrahim, Kütüb-i Sitte Muhtasarı Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yay., Ankara 1988.
• ed-Dihlevî, Şah Veliyullah, Huccetullahi’l-Bâliğa, tahk. es-Seyyid es-Sâbık, Dâru’l-Cîl, Beyrut 2005.
• Erdal, Mesut, “Fi Zılali’l-Kur’an Tefsiri Ve İ’caz Açısından Değeri”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Harran Üniversitesi SBE, Şanlıurfa 1997.
• Görgün, Hilal, “Seyyid Kutub”, DİA, İstanbul, 2009, XXXVII, 66-67.
• Güner, Nebiye Şeyma, “Seyyid Kutub’ta Cahiliye Kavramı ve Modernizm Eleştirisi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi SBE, Bursa 2015.
• Güzeldal, Yasin, “Fî Zilâli’l-Kur’an Çerçevesinde Seyyid Kutub’un Hıristiyanlığa Yaklaşımı”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans, Marmara Üniversitesi SBE, İstanbul 2016.
• el-Halidî, Salah Abdulfettah, Seyyid Kutub mine’l-mîlad ile’l-istişhad, Daru’l-Kalem-Daru’ş-Şamiye, Birinci Basım, Kahire 1991.
• https://islamhouse.com/ar/author/200106/, 28/08/2017.
• Kaldırım, Engin, “Seyyid Kutup’un ‘Fi Zilali’l Kuran’ Adlı Tefsirine Din Sosyolojisi Açısından Bir Yaklaşım”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi SBE, Sivas 2002.
• Karataş, Zübeyir, “Seyyid Kutub’un Fi Zilali’l Kur’an Tefsirinde Takip Ettiği Metod”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi SBE, Samsun 2016.
• Karlığa, H. Bekir “Fî Zilâli’l-Kur’ân”, DİA, İstanbul 1996, XIII, 50-51.
• Kınık, Hatice, “Teolojik Selefizmden Sosyolojik Selefizme Dönüşüm Muhammed b. Abdilvehhab ve Seyyid Kutub Örneği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi SBE, Konya 2005.
• Kutub, Muhammed Ali, Seyyid Kutub ev sevretu’l-fikri’l-İslâmî, Daru’l-Hadis, İkinci Basım, Beyrut 1395/1976.
• Kutub, Seyyid, Fî zilâli’l-Kurân, Dâru’ş-Şurûk, Kahire 2003.
• Pınar, Fatma “Seyyid Kutub’un Kelam Sistemi”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi SBE, Van 2015.
• es-Salih, Subhi Hadîs İlimleri ve Hadîs Istılahları, çev. Yaşar Kandemir, Dokuzuncu Basım, İFAV, İstanbul 2010.
• es-Sakkâf, Alevî b. Abdulkadir Tahricu ehâdîs ve âsari kitâbi fî zilâli’l-Kur’ân, İkinci Basım, Daru’l-Hicre, Riyad 1995.
• Sarmış, İbrahim, Bir Düşünür Olarak Seyyid Kutub, Fecr Yay., Birinci Basım, Ankara 1992.
• Sarmış, İbrahim, Bir Edebiyatçı Olarak Seyyid Kutub, Fecr Yay., Birinci Basım, Ankara 1993.
• es-Suyûtî, Celaleddin, Cem’u’l-cevâmi’, Ezherü’ş-Şerif, Kahire 2005.
• Taghıyev, Kovsar, “Ebu’l-A’la El-Mevdudî ve Seyyid Kutub’a Göre Siyasal İçerikli Ayetlerin Tefsiri”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, SBE, İstanbul 2010.
• Tahhan, Mahmud, Teysiru mustalahı’l-hadîs, Mektebetü’l-Mearif, Riyad 1996.
• Tuğtekin, Tuğçe Naz, “İslami Ütopyanın İnşası: Ali Şeriati Ve Seyit Kutub Eserlerinin Analizi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi SBE, İstanbul 2014.
• el-Verdilnî, Salih, Mısır’da İslami Akımlar, çev.. H. Acar- Ş. Duman, Fecr Yay., Ankara 1988.
• Yerkazan, Hasan, “Zemahşerî ve Hadîs”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Bayburt Üniversitesi SBE, Bayburt 2016.
• Yıldırım, Fethi, “Fî Zılâli’l-Kur’ân’da Tevhîd”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi SBE, Erzurum 2010.
• Yılmaz, Hasan Kâmil, Seyyid Kutub: Hayatı, Fikirleri, Eserleri, Hikmet yay. İstanbul 1980.