Taşımacılık Faaliyetlerinin Rekabet Üstünlüğü Oluşturmada İşletmecilikte Yeri ve Önemi: Türkiye Örneği ve Türkiye’de Taşımacılığın Gelişimi

Yıl 2017, Sayı: ICOMEP 2017 ÖZEL SAYISI, 74 - 86, 31.12.2017

Hakan Kılcı

Öz

Küreselleşme
dünya ticaretindeki gelişmelere bağlı olarak son yıllarda hızlanmış uluslararası
ticaretin artış hızına bağlı olarak gelişmeye devam etmektedir. Kıtalararası
ülkelerin ticaretlerinin gelişmesi küreselleşme sürecini hızlandırırken bu
sürecin hızlanmasına katkıda bulunan önemli araçlardan birisi de tıpkı
iletişim, internet, medya gibi taşımacılık olmuştur. Yani taşımacılık uluslararası
ticareti geliştirirken bu da küreselleşmeyi hızlandırmaktadır. Hızla büyüyen
küreselleşmenin olduğu bu makroekonomik çevrede işletmeler artık yerel ve
ulusal pazarları hedef olarak görerek ayakta kalabilme şansını yavaş yavaş
yitirmektedirler. Bu dar kapsamda kalan işletmeler ihracat yaparak elde
edebilecekleri ek gelirlerden mahrum kalırken dış ülkelerdeki rakip
işletmelerin pazarlarını kapmalarına da seyirci kalmaktadırlar. Pek tabi ki
işletmelerin dış pazarlara açılabilmelerinde kendi oluşturacakları taşımacılık
filoları yetersiz kalacaktır. Bu yüzden ülke yönetimleri işletmelerin ihtiyaç
duyduğu bu taşıma hizmetini kendilerine en ucuz ve kaliteli bir şekilde sunacak
taşımacılık şirketlerini ve taşımacılık alt yapılarını oluşturmada kendilerine
düşen görevin farkına varmış ve gerekli yatırımları yapmaktadırlar. Ülkemizde
de özellikle son yıllarda ulaştırma sistemlerine yapılan yatırımlar
işletmelerimizin taşımacılık maliyetleri bakımından dış ülke rakipleriyle
rekabet edebilmesine yardımcı olacak ulaştırma politikaları ile
desteklenmektedir. Son yıllarda özellikle hızlı tren projelerine yapılan
yatırımlar, oluşturulmaya çalışılan lojistik üsler bu destek programların en
bariz örnekleridir. Özellikle lojistik üsler kendilerine birçok taşımacılık
şirketini çekerek orada büyük bir rekabetin oluşmasına bu sayede üretim
işletmelerinin ürettikleri ürünleri en ucuz ve kaliteli bir şekilde taşıyacak birçok
nakliye şirketinin tekliflerini değerlendirmelerine ve bu sayede maliyet tasarruflarına
gidebilecekleri bir piyasa ortamına ulaştıkları rahatlıkla
gözlemlenebilmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de taşımacılığın tarihi gelişimi,
hali hazırdaki durumu ve taşımacılığın geliştirilip Türkiye İşletmeciliğine
nasıl katkıda bulunulabileceği kuramsal olarak incelenip önerilerde bulunulmaya
çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Taşımacılık, Taşımacılık Modları, Lojistik İşletmeler, Türkiye’de Taşımacılık

Kaynakça

• AKIN, F., (2003), “Türkiye'nin gelişimi için demiryolları”, Demir yol-İş / Türk-İş Yayınevi, Ankara.
• AKTEN, N., ve ALBAYRAK, M.A., (1998), “Deniz Taşımacılığı Kılavuzu”, Ekim Matbaası, İstanbul.
• BARAN, P., (1982), “Dünyada ve Türkiye’de Deniz Taşımacılığının Halihazır Durumu, Sorunları, Geleceği”. Türkiye’nin Milletlerarası Deniz Ulaştırma Sorunları Semineri Bildirisi, İAV Yayını, İstanbul.
• BAŞER, S. Ö., (1998), “Türk Deniz Ticaret Filosunun Makroeonomik Analizi”, Çağdaş 214 Denizcilik Stratejileri İşletme Yönetimi Yaklaşımı, Editörlü Yayın, Dokuz Eylül Yayınları, İzmir.
• BEŞLİ, S., (2004), “İhracatta Pratik Bilgiler”, Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, Ankara.
• ÇANCI, M., ve MURAT, E., (2009), “Uluslararası Taşımacılık Yönetimi”, Utikad Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
• ÇANCI, M., ve ERDAL, M., (2003), “Uluslararası Taşımacılık Yönetimi Freight Forwarder El Kitabı 2”, Utikad Yayınları, İstanbul.
• ECE, N.J., ve YILMAZ, F., (2017), “Türk Bayraklı Gemilerde Uygulana Paris Mou-PSC Denetimlerine İlişkin Değişkenler ile Denetim Sonucu Arasındaki İlişkinin Analizi”, Journal of Eta Maritime Science, Volume 5, Issue 2, İstanbul.
• GENÇ, R., (2003), “Lojistikte Güncel Konular: Kavramlar ve Uygulamalar”, Beykoz Lojistik Meslek Yüksekokulu, İstanbul.
• GENÇ, R., (2009), “Çağımızın Mesleği Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetiminin Yöntem ve Kavramları”, Detay Yayıncılık, Ankara.
• GROSCHE, T., (2009), “Computational Intelligence Integrated Airline Scheduling”, Springer (Warsaw, Poland).
• HOLLOWAY, S., (2008), “Straight and Level Practical Airline Economics”, Ashgate, (Cornwall,Great Britain)
• KANE, R. M., (2007), “Air Trasportation”, Fifteen Edition, Kendall/Hunt Publishing Company (Iowa, USA).
• KARACAN, S., ve KAYA, M., (2011), “Lojistik Faaliyetlerde Maliyetleme”, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• KARAKADILAR, İ. S., (2007), “Lojistik Müşteri Hizmetleri Performansının Ölçülmesi: Otomotiv Bayi ve Yetkili Servislerinde Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• KAYABAŞI, A., (2007), “İşletmelerin Rekabet Gücünün Geliştirilmesinde Lojistik Faaliyetlerin Performansının Artırılması: Üretim İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama”, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• KIZILTAŞ, M.,Ç., (2016), “Ülkemiz Ulaştırma Sistemi Üzerine Değerlendirmeler” Akıl Fikir Yayınları, İstanbul.
• KÜÇÜK, O., (2012), “Uluslararası Lojistik”, Detay Yayıncılık, Ankara.
• ÖZDEMİR, S.F., (2007), “Lojistik Maliyet Yönetiminde Sağlanan Etkinlik Artışının İşletmelerin Finansal Yapısı Üzerindeki Etkisini Taşıma Maliyetlerinin İncelenmesi” İktisadi Araştırmalar Vakfı, İstanbul.
• SAATÇİOĞLU, C., (2011), “Ulaştırma Ekonomisi Teori ve Politika” Gazi Kitabevi, Ankara.
• ŞENGÜR, Y., (2004), “Havayolu Taşımacılığında Düşük Maliyetli Taşıyıcılar ve Türkiye’deki Uygulamaların Araştırılması”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• TANYAŞ, M., ve HAZIR, K., (2011), “Lojistik Temel Kavramlar” Çağ Üniversitesi Yayınları, Mersin.
• TAŞKIN, E., ve DURMAZ, Y., (2015), “Lojistik Faaliyetler Hizmet Kalitesi ve Müşteri Değeri”, Detay Yayıncılık, Ankara.
• TEK, Ö., B., (1999), “Pazarlama İlkeleri Global ve Yönetsel Yaklaşım Türkiye Uygulamaları”, 8. Baskı, İstanbul.
• TEKER, S., ve CAMCI, A., (2011), “Hızlı Trenler ve Türkiye’deki Geleceği Sempozyumu”, 18 Şubat 2011, 1.Baskı, Es Yayınları, İstanbul.
• YÜKSELEN, C., (2001), “Pazarlama, İlkeler-Yöntemler”, Detay Yayıncılık, Ankara.
• http://www.kgm.gov.tr/SiteCollectionImages/KGMimages/Otoyollar/otoyollarharitasi.jpg
• http://www.hurriyet.com.tr/karayollari-uzunlugunda-dunya-13-uncusu-olduk-233338
• Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Demiryolu Sektörü Ulaşan Erişen Türkiye 2014, www.udhb.gov.tr/images/faaliyet/c19d85352980eaf.pdf, (Erişim Tarihi: 24.06.2014), s., 128
• http://www.dhmi.gov.tr/
• www.shgm.gov.tr
• www.parismou.org, Paris MoU 2015 Annual Report (15)
• http://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Dogal-Gaz-Boru-Hatlari-ve-Projeleri