KARDEMİR A.Ş. ÇALIŞANLARININ ÖRGÜT SAĞLIĞI ALGILARINI BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 14, 60 - 79, 30.07.2018

Ozan Büyükyılmaz Engin Yurdasever Kamil Horuzoğlu

Öz

Örgüt sağlığı; örgütsel etkinlik,
örgüt kültürü, örgütsel bağlılık, örgüt iklimi gibi kavramları içine alan ve
bunlardan daha geniş anlamlar içeren bir kavramdır. Sağlıklı örgütler
çalışanların yönetime katıldığı, karşılaşılan problemlerin işbirliği yoluyla
çözüldüğü, çalışanların uzmanlıklarından istifade edildiği kurumlardır. Örgüt
sağlığı 1950 ve 1960’lı yılların merkeziyetçi yaklaşımının ardından gelen ve
çalışanı merkeze alan yaklaşımların bir ürünüdür. İlk olarak okulların
etkinliğini ölçmek için yapılan analizlerde kullanılmış olan bu kavram, zamanla
tüm örgütlerde etkinlik, rekabet ve değişim için önem arzeden bir kavrama
dönüşmüştür. Bu çalışmanın amacı, demir çelik sektöründe faaliyet gösteren
Kardemir A.Ş.’nin örgüt sağlığı düzeyini belirlemek ve örgüt sağlığının
demografik değişkenlerle ilişkisini ortaya çıkarmaktır. Bu amaç kapsamında,
işletmede çalışan personelden anket yöntemi kullanılarak veriler elde
edilmiştir. Örneklem olarak seçilen 500 çalışana anket uygulanmış, bunlardan
450 tanesi geçerli sayılarak analize tabi tutulmuştur. Araştırmada hipotezleri
test etmek için t-testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) testlerinden
yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, çalışanların örgüt sağlığı algısının,
cinsiyete, yaşa, öğrenim durumuna, mesleki deneyime ve kademeye göre anlamlı
farklılıklar göstermesine karşın, medeni durumuna ve işletmede çalışma süresine
göre anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgüt Sağlığı, Sağlıklı Örgüt, Sağlıksız Örgüt, Kardemir A.Ş

Kaynakça

• Akbaba, S. (1997). Ortaöğretim Okullarının Örgüt Sağlığı: Bolu İli Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Akbaba, A. S. (2001). Örgüt Sağlığı, Nobel Yayınları, Ankara. Ardıç, K., Polatçı, S. & Kaya, A. (2008). “Akademik Kurumlarda Örgüt Sağlığı ve Örgüt Sağlığını Etkileyen Değişkenlerin Analizi”. Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15/2, 146-151. Aşıkoğlu, M. (1986). İşgören Yönetiminde İletişim ve Şişe Cam Endüstrisinde Bir Uygulama Örneği, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir. Başaran, İ.E. (1992). Eğitime Giriş, 12. Baskı, Gül Yayınları, Ankara. Başaran, İ. E. (1996). Eğitim Yönetimi, Yargıcı Matbaası, Ankara. Bennis, W. G., Benne, K. D. & Chin, R. (1976). The Planning Change, 4th Edition, McGraw- Hill, USA. Brown, T. A. (2006). Confirmatory Factor Analysis for Applied Research, The Guilford Press, New York. Bruhn, J. G. & Chesney, A. P. (1994). “Diagnosing the Health of Organizational”. Health Care Supervisor, 13/2, 46-56. Byrne, B. M. (2010). Structural Equation Modeling with AMOS: Basic Concepts, Applications and Programming, 2nd Edition, Routledge Taylor and Francis Group, New York. Cox, T. & Cox, S. (1992). “Occupational Health: Past, Present and Future”. Work & Stress: An International Journal of Work, Health & Organisations, 6/2, 99-102. Çoban, N. (2007). İlköğretim Okulu Yönetici ve Öğretmenlerinin Örgüt Sağlığına İlişkin Algıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya. Doğan, A. & Bozkurt, S. (2008). “İstanbul İlindeki Beş Yıldızlı Otellerin Örgütsel Sağlık Durumlarının Çalışanların Algıları ile Ölçümüne Yönelik Bir Araştırma”. İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi, 19/60, 61-73. Emhan, A. (2005). Organizasyon Sağlığı ve İş Örgütlerinde Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Ghorbani, M., Afrassiabi, R. & Rezvani, Z. (2012). “A Study of the Relationship Between Organizational Health and Efficacy”. World Applied Sciences Journal 17/6, 694-703. Göksel, A. B. (1990). Halkla İlişkiler, Tanık Matbaacılık, İzmir. Güçlü, N. & Şehitoğlu, E. (2006). “Örgütsel Değişim Yönetimi”. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 1/13, 23-37. Gül, H. (2007). “İş Stresi, Örgütsel Sağlık ve Performans Arasındaki İlişkiler: Bir Alan Araştırması”. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11/12, 210-220. Hair, J. F., Anderson, R. E., Tatham, R. L. & Black, W. C. (1998). Multivariate Data Analysis, 5th Edition, Prentice-Hall Inc., New Jersey. Hoy, W. K. & Feldman, J. A. (1987). “Organizational Health: The Concept and Its Measure”. Journal of Research and Development in Education, 20/4, 30-37. Hoy, W. K., Tarter, C. J., & Kottkamp, R. B. (1990). “School Health and Organizational Commitment”. Journal of Research and Development in Education, 23/4, 236-241. Kline, R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling, 3rd Edition, The Guilford Press, New York. Koçel, T. (1995). İşletme Yöneticiliği, 5. Basım, Beta Basım Dağıtım, İstanbul. Köseoğlu, M. A. & Karayormuk, K. (2009). “Örgüt Sağlığı Nedir, Yöneticiler Arasında Görüş Farklılığı Var Mıdır?”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 23/2, 175-193. Meydan, C. H. & Şeşen, H. (2011). Yapısal Eşitlik Modellemesi: AMOS Uygulamaları, Detay Yayıncılık, Ankara. Miles, M. B. (1969). “Planned Change and Organizational Health: Figure and Ground”, Organizations and Human Behavior: Focus on Schools. (Ed: F. D. Carver & T. J. Sergiovanni), McGraw Hill, New York, ss. 375-391. Mirzeoğlu, N. (2005). “Örgütsel Çatışma ve Yönetimi, Spor Eğitimi Veren Yüksek Öğretim Kurumlarında Bir Uygulama”, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3/2, 51-56. Mohammad, M., Seyyedali, S. & Azizollah, A. (2012). “Relationship between Managers' Performance and Organizational Health”. International Education Studies, 5/3, 228-234. Newell, S. (1995). The Healthy Organizations: Fairness, Ethics and Effective Management, Routledge, London. Nunnally, J. C. & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric Theory, 3rd Edition, McGraw-Hill Inc., New York. Ordu, A. & Tanrıöğen, A. (2013). “İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33/1, 93-106. Owens, R. G. (2004). Organizational Behavior in Education: Adaptive Leadership and School Reform, 8th Edition, Pearson Education Inc., USA. Polatcı, S., Ardıç, K. & Kaya, A. (2008). “Akademik Kurumlarda Örgüt Sağlığı ve Örgüt Sağlığını Etkileyen Değişkenlerin Analizi”. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15/2, 145-161 Polatcı, S. & Ardıç, K. (2007). “İşgören Refahı ve Örgütsel Etkinlik Kavramlarına Bütüncül Bir Bakış: Örgüt Sağlığı”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21/1, 137-154. Rue, L. W. ve Bayars, L. L. (1995). Management: Skills and Application, McGraw-Hill/Irwin., Chicago. Sabuncuoğlu Z. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi, Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa. Schumacker, R. E. & Lomax, R. G. (2004). A Beginner's Guide to Structural Equation Modelling, 2nd Edition, Lawrence Erlbaum Associates, New Jersey. Sekaran, U. (2013). Research Methods for Business: A Skill Building Approach, 4th Edition, John Wiley & Sons Inc., New York. Uras, M. (1998). Lise Öğretmenlerinin Örgüt Sağlığına İlişkin Algıları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya. Ünlü, M. (2011). Örgüt Sağlığı Algısının Çalışma Yasamı Kalitesi Üzerine Etkisi: İzmir İli Gaziemir İlçesindeki Ortaöğretim Kurumları Uygulaması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Vural, T. (2013). Otel İşletmelerinde Dönüştürücü Liderlik Davranışlarının Örgüt Sağlığı Üzerine Etkisi: Afyonkarahisar İlinde Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar. Ziapour, A., Sharafi, K., Sharafi, H., Kianipour, N. & Moradi, S. (2015). “The Study of Organizational Health and Social Factors Associated with (Case Study: Among the Staff Kermanshah University of Medical Sciences and Health Services in 2013) (One Study Cross)”. Technical Journal of Engineering and Applied Sciences, 5/2, 43-52.