Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumun Bir Yordayıcısı Olarak Mutluluk: Pedagojik Formasyon Örneği

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 3, 853 - 873, 31.10.2018

Akif Köse Abdullah Çevik

https://doi.org/10.14686/buefad.393207

Öz

Bu
çalışmada pedagojik formasyon eğitimi alan öğrencilerin mutluluk düzeyleri ile
öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
amaçlanmıştır. Araştırma nicel bir çalışma olup ilişkisel tarama modelinde
gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 2015-2016 eğitim öğretim yılında
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Fakültesinde pedagojik formasyon
eğitimi alan 338 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak
Oxford Mutluluk Ölçeği ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği
kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalama, standart sapma, t
testi, Pearson korelasyon ve Linear regresyon analizleri kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda pedagojik formasyon öğrencilerinin mutluluk düzeyleri ile öğretmenlik
mesleğine yönelik tutumları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişkinin olduğu
görülmüştür. Ayrıca öğrencilerin mutluluk düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine
yönelik tutumlarının medeni durumlarına göre anlamlı düzeyde farklılaştığı
ortaya çıkmıştır. Bekâr öğrencilerin mutluluk düzeylerinin ve öğretmenlik
mesleğine yönelik tutumlarının evli öğrencilere göre daha yüksek olduğu
görülmüştür. Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik
tutumlarına en fazla dışsal nedenlerin etki ettiği, öğretmenlik mesleğine
yönelik tutumun bir kısmının (R²=.05) öğrencilerin mutluluk durumları ile
açıklandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Pedagojik Formasyon, Mutluluk, Tutum

Happiness as a Predictor of Attitude towards Teaching Profession: Pedagogical Formation Case

Öz

This research aims to identify the relationship between prospective teachers’ happiness levels and their attitudes towards teaching profession. This is a quantitative study conducted in a relational survey model. The research sample consists of 338 students receiving pedagogical formation education at Kahramanmaraş Sütçü İmam University Faculty of Education during the spring semester of 2015 and 2016 academic year. The research has employed Oxford Happiness Questionnaire Short Form and Teacher Profession Attitude Scale. Arithmetic mean, standard deviation, r-test, Pearson correlation analysis and Linear regression analysis was used during data analysis. Research results have revealed a positive and significant relationship between pedagogical formation students' happiness levels and their attitudes towards teaching profession. There exists a significant difference between the happiness levels of the pedagogical formation students and their attitudes towards teaching profession in terms of marital status. The happiness levels of the single students and their attitudes towards teaching profession have been found to be higher compared to those who are married. The students’ attitudes towards the teaching profession are mostly influenced by external reasons, and the attitudes of the students are explained by their happiness levels (R²=.05).

Anahtar Kelimeler

Pedagogical Formation, Happiness, Attitude

Kaynakça

• Akkaya, N. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi [An investigetion of prospective teachers’ attitudes regarding teaching various in terms of variables]. Dokuz Eylul University Buca Education Faculty Review(25), 35-42.
• Akpınar, E., Yıldız, E., & Ergin, Ö. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları [Attitudes of prospective science teachers towards the teaching profession]. Dokuz Eylul University Buca Education Faculty Review(19), 56-62.
• Aksoy, A.B., Güngör Aytar, A., & Kaytez, N. (2016). Üniversite öğrencilerinin mutluluk ve alçakgönüllülük düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi [Examination of the happiness and modesty levels of university students according to some variables]. Kastamonu Educational Review, 25(3), 1119-1132.
• Akyüz, A., Yaşartürk, F., Aydın, İ., Zorba, E. & Türkmen, M. (2017). Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Examining the relationship between the quality of life and happiness levels of university students]. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), 3, 253-262.
• Alım, M., & Bekdemir, Ü. (2006). Coğrafya öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları [Attitudes of geography teacher candidates towards the teaching profession]. Milli Eğitim Review(172), 263-275.
• Atalmış, E. H. (2016). Öğretmenlik mesleği tutum ölçeği kısa formu: güvenirlik ve geçerlilik çalışması [The teaching profession attitude scale short form: reliability and validity study]. International Strategic Research Congress(s. 416-421). Celal Bayar University, Manisa, Turkey.
• Baykara Pehlivan, K. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının sosyo-kültürel özellikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma [A study on the socio-cultural characteristics of classroom teacher candidates and their attitudes towards teaching profession]. Mersin University Educational Faculty Review, 4(2), 151-168.
• Baysal, S., & Aka, Ç. İ. (2013). Bir pazarlama stratejisi olarak mutluluk temasının markalar tarafından kullanılması: mutluluk temelli pazarlama üzerine bir araştırma [The use of happiness as a marketing strategy by brands: a research on happiness-based marketing]. Journal of Social and Humanities, 5(1), 84-93.
• Bohner, G., & Wanke, M. (2002). Attitudes and attitude change. Routledge: Psychology Press.
• Bulut, İ. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi (Dicle ve Fırat Üniversitesi Örneği) [Evaluation of teacher candidates' attitudes towards teaching profession (Dicle and Fırat University Example)] . Dicle University Ziya Gökalp Educational Faculty Review, 14(1), 13-24.
• Bülbül, Ş., & Giray, S. (2011). Sosyodemografik özellikler ile mutluluk algısı arasındaki ilişki yapısının analizi [Analysis of the relationship between sociodemographic characteristics and happiness perception]. Ege Academic View Review, 11(1), 113-123.
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için istatistik (17. bs. [Statistics for social sciences (17th ed.)]. Ankara: Pegem Academy Publishing.
• Can, Ş. (2010). Tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin mesleğine yönelik tutumları [Attitudes of non-thesis students towards their profession]. Muğla University Social Sciences Institute Review(24), 12-28.
• Cevizci, A. (2003). Felsefe terimleri sözlüğü [Dictionary of philosophical terms]. İstanbul: Paradigma Publishing.
• Cihangir-Çankaya, Z. (2005). Öz belirleme modeli: Özerklik desteği, ihtiyaç doyumu ve iyi olma [Self-determination model: autonomy support, need satisfaction and goodness]. Doctorate Dissertation, Gazi University, Ankara, Turkey.
• Çapa, Y., & Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi [Investigation of teacher candidates' attitudes towards teaching profession in terms of different variables]. Hacettepe University Educational Faculty Review(16), 69-73.
• Çiçek Sağlam, A. (2008). Müzik öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları [Attitudes of students of music teacher department towards teaching profession]. Yüzüncü Yıl University Educational Faculty Review, 5(1), 56-69.
• Demir, R. (2017). Öğretmen adaylarının mutluluk, iyimserlik, yaşam anlamı ve yaşam doyumlarının incelenmesi [Examination of teacher candidates' happiness, optimism, life meaning and life satisfaction]. Master Dissertation, Gaziantep University, Institute of Educational Sciences, Gaziantep, Turkey.
• Demirtaş, H., Cömert, M. & Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları [Teacher candidates' self-efficacy beliefs and attitudes towards teaching profession]. Educational and Science, 36(159), 97-111.
• Doğan, T., & Çoban, A.E. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Investigation of the relationship between attitudes of education faculty students towards teaching profession and anxiety levels]. Educational and Science, 34(153), 158-168.
• Doğan, T., & Çötok Akıncı, N. (2011). Oxford mutluluk ölçeği kısa formunun Türkçe uyarlaması:geçerlik ve güvenirlik çalışması [Turkish adaptation of the short form of Oxford happiness scale: validity and reliability study]. Turkish Psychological Counseling and Guidance Review, 4(36), 165-172.
• Doğan, T., Sapmaz, F., & Çötok Akıncı, N. (2013). Öz eleştiri ve mutluluk [Self-criticism and happiness]. Kastamonu Educational Review, 21(1), 391-400.
• Duran, A. (2016). Okul yöneticilerinin mutluluk düzeylerinin öz yeterlilikleriyle ilişkisi (Amasya ili örneği) [Relation of the school managers' happiness levels to their self-sufficiency (Amasya province example)]. Master Dissertation, Gaziosmanpaşa University, Institute of Educational Sciences, Tokat, Turkey.
• Erdem, A., Gezer, K., & Çokadar, H. (2005). Ortaöğretim fen-matematik ve sosyal alanlar öğretmenliği tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları [Attitudes of secondary school science-mathematics and social sciences non-thesis graduate students towards teaching profession]. 14th National Educational Science Congress Book, (s. 471-477). Ataturk University, Erzurum, Turkey.
• Erden, M. (1998). Öğretmenlik mesleğine giriş [Introduction to teaching profession]. İstanbul: Alkım Publishing.
• Eryılmaz, A. (2011). Ergen öznel iyi oluşunun, öznel iyi oluşu arttırma stratejilerini kullanma ile yaşam amaçlarını belirleme açısından incelenmesi [Examination of ergative subjective well-being in terms of determining life goals by using subjective well-being enhancement strategies]. Thinking Man Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 24(1), 44-51.
• Franklin, S. S. (2010). The psychology of happiness. New York: Cambridge University Press.
• Froom, E. (1995). Mutluluk ve erdem [Happiness and virtue]. (Ayda Yörükan, trans.) Ankara: T.İ.B.P.
• Gönener, A., Öztürk, A. & Yılmaz, O. (2017). Kocaeli üniversitesi spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin mental(psikolojik) iyi olma düzeylerinin mutluluk düzeylerine etkisi [The effect of mental (psychological) well-being on the happiness levels of Kocaeli University sport science students]. Sportive Review: Sports and Educational Science Review, 4(1), 44-55.
• Gülcan, A. & Nedim Bal, P. (2014). Genç yetişkinlerde iyimserliğin mutluluk ve yaşam doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi [Examining the effect of optimism on happiness and life satisfaction in young adults]. Asian Teaching Review, 2(1), 41-52 .
• Gürbüz, H., & Kışoğlu, M. (2007). Tezsiz yüksek lisans programına devam eden fen edebiyat ve eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (Atatürk Üniversitesi örneği) [Attitudes of the students of science literacy and education faculty towards the teaching profession (Atatürk University example)]. Erzincan Educational Faculty Review, 9(2), 71-83.
• Habibzadeh,S. & Allahvirdiyani, K. (2011). Effects of economic and non economic factors on happiness on primary school teachers and Urmia University professors. Procedia Social and Behavioral Sciences, 30, 2050-2051.
• Hills, P., & Argyle, M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire: A compact scale for the measurement of psychological well-being. Personality and Individual Differences, 33, 1073-1082.
• Hybron, D. (2000). Two philosophical problems in the study of happiness. Journal of Happiness Studies, 1(1), 207-225.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi [Scientific research method]. İstanbul: Nobel Publishing.
• Kaya, A. & Büyükkasap, E. (2005). Physics student teachers’ profiles, attitudes and anxiety toward teaching profession: An Erzurum sample. Kastamonu Education Journal, 13(2), 367-380.
• Krech, D., & Grutchfield, R. (1965). Sosyal psikoloji, (nazariyeler ve problemler)[ Social psychology, (theories and problems)]. (Erol Güngör, trans.) İstanbul: Baha Press.
• Küçükahmet, L. (2003). Öğretimi planlama ve değerlendirme [Planning and evaluation of teaching]. Ankara: Nobel Publishing Distribution.
• Özder, H., Konedralı, G. & Perkan Zeki, C. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Investigation of teacher candidates' attitudes towards teaching profession in terms of various variables]. Educational Administration: Theory and Practice, 16(2), 253-275.
• Özgen, M. K. (1997). Farabi'de mutluluk ve ahlak ilişkisi [Happiness and moral relation in Farabi]. İstanbul: Human Publications.
• Russell, B. (2003). Mutluluk yolu [Happiness path]. (Nurettin Özyürek, trans.) İstanbul: Varlık Publications.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2001). On happiness and human potentials: a review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology, 52(1), 141-166.
• Semerci, N., & Semerci, Ç. (2004). Türkiye’de öğretmenlik tutumları [Teacher attitudes in Turkey]. Fırat University Social Science Review, 14(1), 137-146.
• Şahin, F. S., Zade, B. M., & Direk, H. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve yaşam doyum düzeyleri [Teacher candidates' attitudes towards the teaching profession and their level of life satisfaction]. XVIII. National Educational Sciences Congress. Ege University, İzmir, Turkey.
• Şenel, H. G., Demir, İ., Sertelin, Ç., Kılıçaslan, A., & Köksal, A. (2004). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve kişilik özellikleri arasındaki ilişki [The relationship between attitudes and personality traits of the teaching profession]. Journal of Educational Researches (15), 99-109.
• Şentürk, E. (2011). Mutluluk düzeyinin sosyo-demografik özelliklerle lojistik regrasyon analizi aracılığıyla incelenmesi ve Türkiye için bir uygulama [Through logistic regression analysis to examine the socio-demographic characteristics and level of happiness is an application for Turkey]. Master Dissertation, Marmara University, Institute of Social Sciences, İstanbul, Turkey.
• Tarhan, N. (2013). Duyguların Psikolojisi [Psychology of feelings]. İstanbul: Timaş Publishing.
• Temizkan, M. (2008). An evaluation on the attitudes of turkish teacher an evaluation on the attitudes of Turkish teacher. Journal of Turkish Educational Sciences, 6(3), 461-486.
• Tingaz, E. O. (2013). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği ile bazı öğretmen adaylarının duygusal zeka ve mutluluklarının karşılaştırılması [Comparison of physical education and sport teacher and emotional intelligence and happiness of some teacher candidates]. Master Dissertation, Gazi University, Institute of Educational Sciences, Ankara, Turkey.
• Usta, E., & Korkmaz, Ö. (2010). Öğretmen adaylarının bilgisayar yeterlikleri ve teknoloji kullanımına ilişkin algıları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları [Teacher candidates' perceptions about computer competencies and technology use and attitudes towards teaching profession]. International Journal of Human Sciences, 7(1), 1335-1348.
• Veenhoven, R. (2000). Freedom and happiness: A Comparative Study in Fourty Four Nations in The Early 1990s. Cambridge: MIT Press.
• Yalçın, R.Ü. (2016). Üniversite öğrencilerinin saldırganlık ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Investigation of the relationship between university students' aggression and happiness levels]. Master Dissertation, Atatürk University, Institute of Educational Sciences, Erzurum, Turkey.
• Yazıcı, Ö.F. (2015). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının mutluluk ve zindelik düzeylerinin incelenmesi [Examination of the happiness and fitness levels of the physical education teacher candidates]. Master Dissertation, Karadeniz Technical University, Institute of Educational Sciences, Trabzon, Turkey.