ERMENİLERİN TARİHİ OLAYLARA YAKLAŞIMINDAKİ NESNELLİĞİN SORGULANMASI: “KAHRAMAN”ANDRANİK OZANYAN ÖRNEĞİ
Öz
Her milletin
kendi tarih yazım geleneğini oluşturup sürdürmesi farklı koşullar içinde
gerçekleşir. Tarihin dile geldiği coğrafya, dil, kültür ve olayların geçtiği
zaman dilimi tarihi olayların gelişimini etkileyen unsurlardandır. Bu sebeple
kahramanların işlevleri ve etkisini gösterdiği insan topluluğu her millet için
farklı özellikler gösterir. Bir millet için yüzyıllarca şükran duyulan bir figür,
başka millet ya da milletler için acımasız bir çete reisine dönüşebilir.
Günümüzde, iletişimsizliğin sürdüğü Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde durum
tamamen aynı figürlere farklı işlevleri yüklemek şeklinde devam etmektedir. Türklerin
“katliamcı bir çete reisi” olarak kabul ettiği Andranik Ozanyan Ermeniler için
bir kahramandır. Bu durumda tarihte nesnellik kavramından söz etmek oldukça zorlaşır.
Çünkü Ermeniler geçmişte kalan bir ismi tekrar kurgulayarak bir manipülasyon
aracı haline getirmişlerdir. Bu çalışmada, Andranik Ozanyan örneği üzerinden
gidilerek, tarihte Ermenilerin nesnelliğin dayandığı temel prensipleri yeniden
inşa edişleri ve kahraman/kahramanlık olguları eleştirel tarih metodu
yaklaşımıyla incelenecektir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ԱՂԱՅԱՆ Ծատուր (1968), «Զորավար Անդրանիկի գործունեության մասին», Պատմաբանասիրական հանդես, Հայաստանի գիտություների ակադեմիա, Երևան։
- ՀԱՐՈՒԹՈՒՆՅԱՆ Ա. (1974), «Անդրանիկ», Վիկտոր Համբարձումյան Հայկական Սովտետական, Հանրագիտարան 1., Հայկական Հանրագիտարան Հրատարակչություն, Երևան:
- ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ Ա. Հ. (1965), «Անդրանիկը որպես մարտիկ և զորավար»: Պատմաբանասիրակն Հանդես Հայաստանի գիտությունների ակադեմիա, Երեւան: ՏՐՈՑԿՈՒ Լեոն (1980), «Անդրանիկ եւ նրա հեծելազոր թիվ 197, հուլիսի 19-1913", Նյու Յորք։ Մանադա մամուլ։
- ՍԱՐԳՍՅԱՆ Սուրեն Թ. (2015), 150-Ամյակ ,Անդրանիկ Օզանյան, Գաա Պատմության ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող:
- ՍԻԱՄԱՆԹՈ (1905), Հայորդիները (Հայերեն) ժնև։ Կենտրոնական տպարան։
- ՄԱՐՄԱՐՅԱՆ Ա.(1920), Ձորավար Անդրանիկ և իր պատերազմները, ԿՊ:
- DASNABEDIAN Hratch (1989), History of the Armenian Revolutionary Federation Dashnaksution (1890-1924), Milan.
- SARKİSYANZ Emanuel (1975), A Modern History of Transcaucasian Armenia. Social, Cultural and Political, Udyama Commercial Press.
- WALLER Christopher J. (1990), In the Life of the Armenian Nation (Revised Chapter 2). New York. St. Martin.
- SELVİ Haluk (2003), “Anadolu’dan Kafkasya’ya Bir Ermeni Çete Reisi: Antranik Ozanyan”, Sekizinci Askeri Tarih Semineri Bildirileri I, (24-26 Ekim 2001, İstanbul) 441-459.
- SERTÇELİK Seyit (2015), Rus ve Ermeni Kaynakları Işığında Ermeni Sorunu:Ortaya Çıkış Süreci 1678-1914, SRT Yayınları, Ankara 2015.
- MUSTAFAYEV Beşir (2012), “Nahçıvan Olayları ve General Andranik ozanyan’ın Nahçıvan’daki Katliamaı (Arşiv Belgelerinin İzinden)”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 47, Erzurum, 277-301.
- THOMAS Carlyle (1840), On Heroes, Hero-Worship and the Heroic in History, University of California Press, 1993.
- Internet service: http://hyeforum.com/index.php?showtopic=18153
Öz
Kaynakça
- ԱՂԱՅԱՆ Ծատուր (1968), «Զորավար Անդրանիկի գործունեության մասին», Պատմաբանասիրական հանդես, Հայաստանի գիտություների ակադեմիա, Երևան։
- ՀԱՐՈՒԹՈՒՆՅԱՆ Ա. (1974), «Անդրանիկ», Վիկտոր Համբարձումյան Հայկական Սովտետական, Հանրագիտարան 1., Հայկական Հանրագիտարան Հրատարակչություն, Երևան:
- ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ Ա. Հ. (1965), «Անդրանիկը որպես մարտիկ և զորավար»: Պատմաբանասիրակն Հանդես Հայաստանի գիտությունների ակադեմիա, Երեւան: ՏՐՈՑԿՈՒ Լեոն (1980), «Անդրանիկ եւ նրա հեծելազոր թիվ 197, հուլիսի 19-1913", Նյու Յորք։ Մանադա մամուլ։
- ՍԱՐԳՍՅԱՆ Սուրեն Թ. (2015), 150-Ամյակ ,Անդրանիկ Օզանյան, Գաա Պատմության ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող:
- ՍԻԱՄԱՆԹՈ (1905), Հայորդիները (Հայերեն) ժնև։ Կենտրոնական տպարան։
- ՄԱՐՄԱՐՅԱՆ Ա.(1920), Ձորավար Անդրանիկ և իր պատերազմները, ԿՊ:
- DASNABEDIAN Hratch (1989), History of the Armenian Revolutionary Federation Dashnaksution (1890-1924), Milan.
- SARKİSYANZ Emanuel (1975), A Modern History of Transcaucasian Armenia. Social, Cultural and Political, Udyama Commercial Press.
- WALLER Christopher J. (1990), In the Life of the Armenian Nation (Revised Chapter 2). New York. St. Martin.
- SELVİ Haluk (2003), “Anadolu’dan Kafkasya’ya Bir Ermeni Çete Reisi: Antranik Ozanyan”, Sekizinci Askeri Tarih Semineri Bildirileri I, (24-26 Ekim 2001, İstanbul) 441-459.
- SERTÇELİK Seyit (2015), Rus ve Ermeni Kaynakları Işığında Ermeni Sorunu:Ortaya Çıkış Süreci 1678-1914, SRT Yayınları, Ankara 2015.
- MUSTAFAYEV Beşir (2012), “Nahçıvan Olayları ve General Andranik ozanyan’ın Nahçıvan’daki Katliamaı (Arşiv Belgelerinin İzinden)”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 47, Erzurum, 277-301.
- THOMAS Carlyle (1840), On Heroes, Hero-Worship and the Heroic in History, University of California Press, 1993.
- Internet service: http://hyeforum.com/index.php?showtopic=18153
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 14 Aralık 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 29 Kasım 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 4 Sayı: 2 |
Çeşm-i Cihan: Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları E-Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Dergimiz aşağıdaki indeksler tarafından taranmaktadır:
