Erken Çocukluk Döneminde Hafif İşitme Engelli Çocuklarla Çalışan Eğitmenlerin İletişim Niteliklerinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 1, 97 - 106, 01.03.2017

Gözde Karahaliloğlu Gökhan Duman

https://doi.org/10.30703/cije.321442

Öz

Bu araştırma Ankara’da bulunan bir işitme engelliler özel eğitim kurumunda çalışan eğitmenlerin niteliklerinin iletişim boyutunun incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nitel bir araştırma yöntemi olan örnek olay incelemesi kullanılmıştır. Araştırma verileri Öğretmen İletişim Nitelikleri Gözlem Formu, yarı-yapılandırılmış görüşmeler ve doküman analizleri kullanılarak toplanmıştır. Öğretmen iletişim nitelikleri gözlem formunda dört alt boyut ve yirmi madde vardır. Bu alt boyutlar ‘öğretmenin bireysel özellikleri’, ‘gelişen dil becerilerini destekleme’, ‘dil kullanımı için fırsatlar sunma’ ve ‘yeni kelime ve kavramlar sunma’ dır. Gözlemlenen davranışlar bu alt boyut ve maddeler aracılığı ile kodlanmıştır. Eğitmenlerin iletişim niteliklerine yönelik bilgi ve görüşleri yarı-yapılandırılmış görüşmeler ile elde edilmiştir. Verilerin desteklenmesi amacı ile eğitmenlerin etkinlik planlarına başvurulmuştur. Eğitmenlerden elde edilen veriler öncelikle tek tek ele alınarak betimlenmiştir. Daha sonra eğitmenlerin iletişim nitelikleri alt boyutlarında toplam yüzde frekans değerleri hesaplanmıştır. Eğitmenlerin iletişim nitelikleri alt boyutlarında yer alan gözlem maddeleri puanlanarak, aritmetik ortalamalarına göre bu değerler betimsel olarak sunulmuştur. Analiz sonuçlarına göre eğitmenlerin iletişim niteliği olarak en çok davranışa sahip oldukları alt boyutun ‘öğretmenin bireysel özellikleri’ olduğu bulunmuştur. Eğitmenlerin en çok desteklenmesi gereken alt boyutun ise ‘dil kullanımı için fırsatlar sunma’ olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

öğretmen nitelikleri, iletişim, işitme engeli

Analysis of Educators’ Communicational Qualifications Working With Slight Hearing Loss Children in Early Years

Öz

This research was aimed to investigate educators’ communicational qualifications working
with children with slight hearing loss. One of the qualitative research methods, case study,
was applied as a research methodology. Research data was collected using ‘Teacher’s
Communicational Qualifications Observation Form’, semi-structured interviews and
document analysis. Teacher’s communicational qualifications observation form has four subdimensions
and twenty items. These dimensions were determined as ‘teacher’s
characteristics’, ‘supporting emerging language skills’, ‘creating opportunities for language
use’ and ‘exposure to new vocabulary words and concepts’. Observed behaviors were
encoded with these dimensions and related items. Educators’ knowledge and opinions about
communicational qualifications were collected through semi-structured interviews.
Educators’ activity plans were also used to analyze pre-planned communicational
opportunities for children. Results were presented for each educator. Then, educators’
communicational qualifications were presented in frequencies and percentages for each
dimension. Educators had better skills in ‘Teacher’s characteristics’ dimension and had lower
skills for ‘creating opportunities for language use’ dimension. Results indicated that
educators need to be supported for conversational skills

Anahtar Kelimeler

teacher qualifications, communication, hearing loss

Kaynakça

• Baird, C. M. (2010). An examination of preschool teachers' knowledge, skills, and dispositions related to academic language for preschool students. Doctoral Dissertation, California State University, Fullerton.
• Beck, I. L, McKeown, M. G., & Kucan, L. (2003). Bringing words to life: Robust vocabulary instruction. New York: Guilford Press.
• Bencuya, C. (2003). Öğretmenlerin iletişim becerisi eğitimi almasının öğrenciler üzerindeki etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bond, M. A., & Wasik, M. A. (2009). Conversation stations: Promoting language development in young children. Early Childhood Education Journal, 36, 467-473.
• Collins, M. F. (2005). ESL preschoolers' English vocabulary acquisition from Storybook reading. Reading Research Quarterly, 40(4), 406-408.
• Dağlıoğlu, E. (2010). Üstün yetenekli çocukların eğitiminde öğretmen yeterlikleri ve özellikleri. Milli Eğitim, 186, 72-84.
• Duman, G. (2009). Implementing circle time activities into Turkish national preschool program. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1(1), 1730-1733.
• Duman, G. (2015). Okul öncesi eğitimde beden eğitimi ve oyun. Ankara: Eğiten Kitap. Hart, B., & Risley, T. R. (1995). Meaningful differences in the everyday experiences of young American children. Baltimore: Brookes.
• Landry, S. H., Swank, P., Smith, K. E., Assel, M. A., & Gunnewig, S. B. (2006). Enhancing early literacy skills for preschool children: Bringing a professional development model to scale. Journal of Learning Disabilities, 39(4), 306-324.
• Mays, N., Pope, C. & Popay, J. (2005). Systematically reviewing qualitative and quantitative evidence to inform management and policy making in the health field. Journal of Health Services Research and Policy, 10(1), 6-20.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı.
• Morrow, L. M. (2007). Developing literacy in preschool. New York: Guilford Press.
• Roberts, T. A. (2008). No limits to literacy for preschool English learners. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
• Robson, C. (1993). Real world research: a resource for social scientists and practitioners-researchers, Oxford: Blackwell.
• Temel Z. F. (2012). Erken çocukluk eğitim programları: Niteliksel bileşenler. Çağdaş Eğitim Dergisi, 1(2), 78-84. T epeli, K.,& Arı, R. (2011). Okul öncesi eğitim öğretmeni ve öğretmen adaylarının iletişim ve sosyal becerilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 385-394.
• Vygotsky, L. S. (1998). Düşünce ve dil (S. Koray, Çev.). İstanbul: Toplumsal Değişim Yayınları.