Sosyal Hizmet Çalışanlarının İş Doyumu ve Motivasyonu: İstanbul Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü (İstanbul ASPİM) ve Bağlı Kuruluşlar Örneği

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 1, 61 - 92, 30.06.2017

Leman Erdal Aykut Hamit Turan

Öz

Bu çalışma, 2014 yılında İstanbul Aile ve
Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü (İstanbul ASPİM) ve
Bağlı Kuruluşlarında çalışanların iş doyumu ve motivasyonunu etkileyen
faktörleri tespit etmek amacıyla yapılmış nicel araştırma verilerine
dayanmaktadır. Araştırma, demografik, sosyo-ekonomik, özlük hakları ve sosyal
hizmet sunumunu konu alan özgün sorularla, çalışanlarının iş doyumu ve
motivasyonunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve birbirleriyle etkileşimini
test etmeyi amaçlamaktadır.Çalışmanın ampirik bölümünde, tanımlayıcı
istatistiklerinin yanı sıra çok değişkenli doğrusal regresyon analizleri
uygulanmıştır. Çalışmanın sonuçları, değerlendirilerek, sosyal hizmetler
sunumunda kaliteyi artırmaya yönelik politika önerilerine yer verilmiştir. Genel
bulgular, iş doyumunun katılımcılar arasında eşit olmadığını göstermektedir.
Ayrıca çalışanların iş doyumu ve motivasyonunun; yaş, cinsiyet, çalışan tipi,
hane halkı yapısı gibi sosyo-demografik durum ve sağlık durumu gibi nedenlerle
etkilendiği görülmektedir. İş tatminini sağlamak karmaşık bir süreçtir ve bu
olgunun sosyal unsurlardan etkilenmesi de önem arz etmektedir. Bu bağlamda
çalışmanın sonuçlarının, çalışanların iş doyumunu artırmak ve ASPB tarafından
sağlanan sosyal hizmetlerde kaliteyi yükseltmek için yeni politikaların
geliştirilmesine katkı sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Hizmet, İş Doyumu ve Motivasyon, Sosyal Politika, Çoklu Değişken Analizi

Kaynakça

• Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB, 2015). web sitesi, http://www.aile.gov.tr/hakkimizda/misyonumuz
• Ashton T, Brown P, Sopina E, Cameron L, Tenbensel T, Windsor J.,(2013). Sources of Satisfaction and Dissatisfaction Among Specialists Within The Public and PrivateHealth Sectors, New Zealand Medical Journal, 126 (1383), 9-19.
• Balloch, S., Pahl, J., ve McLean, J., (1998). Working in The Social Services: Job Satisfaction, Stress and Violence, British Journal of Social Work, 28, 329-350.
• Coffey M., Dugdill L. ve Tattersall A. (2004). Work Stress in Social Services: Mental Wellbeing, Constraints and Job Satisfaction, British Journal of Social Work, 34(5), 735-746.
• Deeming C., (2013). Addressing The Social Determinants of Subjective Wellbeing: The Latest Challenge for Social Policy, Journal Of Social Policy, 42(July 2013), 541- 565.
• Doğan T. ve Sapmaz F., (2012). Oxford Mutluluk Ölçeği Türkçe Formunun Psikometrik Özelliklerinin Üniversite Öğrencilerinde İncelenmesi, Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 25, 297-304, doi: 10. 5350/DAJPN2012250401.
• Fiabane E, GiorgiI, Musian D, Sguazzin C, ve Argentero P., (2012). Occupational stress and job satisfaction of healthcare staff in rehabilitation units, La Medicina Del Lavoro,103(6):482-92.
• Fu J, Sun W, Wang Y, Yang X, Wang L (2013). Improving Job Satisfaction of Chinese Doctors: The Positive Effects of Perceived Organizational Support and Psychological Capital, Public Health, 127(10), 946-951. doi: 10.1016/j.puhe.2012.12.017.
• Gökçe G., Şahin A. ve Bulduklu Y., (2010). Herzberg’in Çift Faktör Kuramı ve Alt Gelir Gruplarında Bir Uygulama: Meram Tıp Fakültesi Örneği, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 20, 233-246.
• Graham J.R.ve Shier M.L.,(2014). Profession and Workplace Expectations of Social Workers: Implications for Social Worker Subjective Well-Being, Journal of Social Work Practice, 28 (1), 95–110, http://dx.doi.org/10.1080/02650533.2013.810613.
• Gürbüz S. (2009). The Effect of High Performance HR Practices on Employees’ Job Satisfaction, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 38 (2), 110-123. ISSN: 1303-1732 - www.ifdergisi.org.
• Gürbüz H. ve Karapınar M. (2014). Bankacılık Sektöründe Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerinin Maslach Kriterlerine Göre Ölçülmesi, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10 (23), 267-279.
• Heponiemi T, Kuusio H, Sinervo T, Elovainio M. (2011). Job Attitudes and Well-Being Among Public vs. Private Physicians: Organizational Justice And Job Control As Mediators, European Journal of Public Health, 21(4), 520-525. doi: 10.1093/eurpub/ckq107.
• Jessen J.T., (2010). Job Satisfaction and Social Rewards in The Social Services, Journal of Comparative Social Work, 1 (18), Norway.
• Judge, T. A., ve Klinger, R. L. (2008). Job satisfaction: Subjective Well-Being at Work. In M. Eid, & R. Larsen (Eds.), The Science of Subjective Well-Being, Chapter. 19, 393-413. New York: Guilford Publications.
• Shin J.ve Sohn Y. W., (2015), Effects of Employees’ Social Comparison Behaviors on Distributive Justice Perception and Job Satisfaction, Social Behavior and Personality, 2015, 43(7), 1071-1084.
• Kalliath P. ve Kalliath T. (2014). Work–Family Conflict: Coping Strategies Adopted By Social Workers, Journal of Social Work Practice, 28 (1), 111–126,doi.org/10.1080/02650533.2013.828278.
• Kalliath P. ve Kalliath T. (2015). Work–Family Conflict and Its Impact on Job Satisfaction of Social Workers British Journal of Social Work, 4(1),1–19, first published online August 19, 2013 doi:10.1093/bjsw/bct125.
• Kılıç S. Z. ve Gümüşeli A.İ. (2010). İstanbul İli Vakıf Üniversitelerine Bağlı Meslek Yüksekokullarında Görevli Öğretim Elemanlarının İş Doyum Düzeyleri, İstanbul Üniversitesi _İsletme Fakültesi Dergisi, 39(2), 290-309.
• Kılıç R. ve Keklik B. (2012). Sağlık Çalışanlarında İş Yaşam Kalitesi Ve Motivasyona Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, XIV, II, 147.
• Laubach W. ve Fischbeck S. (2007). Job Satisfaction and The Work Situation of Physicians: a Survey at a German University Hospital, International Journal of Public Health, 52(1), 54-59.
• Lizano E.L. ve Barak M. M. (2015). Job Burnout and Affective Wellbeing: A longitudinal Study of Burnout and Job Satisfaction Among Public Child Welfare Workers, Children and Youth Services Review, 55, 18-28.
• Li L, Zhang Z., Sun Z., Zhou H., Liu X., Li H., Fan L. veCoyte P. C. (2014). Relationships Between Actual and Desired Workplace Characteristics and Job Satisfaction For Community Health Workers in China: a Cross-Sectional Study, BMC Family Practice, 15(1), 180, doi.10.1186/s12875-014-0180-y.
• Mercanlıoğlu A. Ç., (2012). Demografik Değişkenler Bazında İş Tatmini Boyutlarında Oluşan Farklılıklar: Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Personeline Yönelik Bir Araştırma, Öneri, 10(3)7,121-138.
• R.G., (2013). Resmi Gazete,Sayı: 285549, 9 Şubat 2013 Cumartesi, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Sosyal Hizmet Merkezleri Yönetmeliği, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/02/20130209-3.htm.
• RibeiroR., Brito N., AssunçãoAda Á.de A. T. M. (2014). Factors Associated With Job Satisfaction Among Public-Sector Physicians in Belo Horizonte, Brazil, International Journal of Health Services, 44(4), 787-804. doi:10.2190/HS.
• Salami, S.O., (2009). Job-Related Stress, Personality, Social Support and Burnout among College of Education Lecturers, African Higher Education Review (AHER), 2, 39-69, ISSN: 2141-1905.
• Simons K. ve An S. (2015). Job Satisfaction Among Gerontological Social Workers in Ontario, Canada, Journal of Gerontological Social Work, 58:6,547-571,DOI: 10.1080/01634372.2015.1042129.
• Shier M. L.,Graham J.R., Fukuda E., Brownlee K., Kline T.J.B., Walji S. AndNovik N. (2012). Social Workers and Satisfaction With Child Welfarework: Aspects of Work, Profession, and Personal Life That Contributeto Turnover, Child Welfare, 91 (5), 117-38.
• Shier, M. ve Graham, J. R.(2013). Organizations and Social Worker Well-Being: The Intra-Organizational Context of Practice and Its Impact on A Practitioner's SubjectiveWell-Being, Journal of Health& Human Services Administration, 36 (1), 61-105.
• Süloğlu A., (2009). Diyaliz Merkezlerinde Çalışan Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik Sendromu, Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi, Bakırköy Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, .70.
• TEPAV Türkiye Ekonomik Araştırmalar Vakfı,(2010).Sosyal Hizmetlerin Sunumunda Kademelenme, araştırma Raporu, Eylül 2010, 32.http://www.tepav.org.tr/tr/haberler/s/1713
• Thomas J., (2003). Satisfaction in Applied Psychology: Job Satisfaction Comprehensive Handbook of Philological Assessment, Industrial and Organizational Assessment, (Editor) Micheal Hensen, 4, John Wiley Sons, Hoboken, New Jersey, 549.
• Uğur A. ve Erol Z.(2015). Sosyal Çalışmacıların Çalışma Hayatında Karşılaştıkları Stres Faktörlerine Yönelik Kavramsal Bir Değerlendirme ve Stres Yönetimi Müdahale Programları, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(39), ISSN: 1307-9581, www.sosyalarastirmalar.com
• Wada K., Arimatsu M., Higashi T., Yoshikawa T., Oda S., Taniguchi H., Kawashima M., Aizawa Y., (2009). Physician Job Satisfaction and Working Conditions in Japan, Journal of Occupational Health, 51(3), 261-266, https://www.jstage.jst.go.jp
• Wallin A. O., Edberg A.K., Beck I. ve Jakobsson U., (2013). Psychometric Properties Concerning Four Instruments Measuring Job Satisfaction, Strain, and Stress of Conscience in a Residential Care Context, Archives of Gerontology and Geriatrics, 57, 162-171.
• Wikipedia: Maslow’sHierarchy of Needs , https://en.wikipedia.org/wiki/Maslow%27s
• Wilberforce, M.,Jacobs, S., Challis, D., Manthorpe, J., Stevens, M., Jasper, R., Fernandez, J-L., Glendinning, C., Jones, K., Knapp, M., Moran, N. and Netten, A.(2014). Revisiting the causes of stress in social work: sources of job demands, control and support in personalisedadultsocialcare, BritishJournal of SocialWork,44(4),812-830.
• Van den B. A., Vansteenkiste, M., De Witte, H., Soenens, B. ve Lens, W., (2010). Capturing Autonomy, Competence, and Relatedness at Work: Construction and Initial Validation of the Work-Related Basic Need Satisfaction Scale, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 83, 981-1002.
• Yelboğa A., (2009). Validity and Reliability of the Turkish Version of the Job Satisfaction, World Applied Sciences Journal, 6(8), 1066-1072.