Çanakkale Gökçeada Meralarında Farklı Islah Uygulamalarının Bazı Toprak Biyolojik Özellikleri Üzerine Etkisi

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 2, 131 - 140, 01.12.2014

Cafer Türkmen Nurgül Uzunboy Osman Utku Can Akkaya

Öz

Bu çalışma farklı yöntemler uygulanarak ıslah edilen mera alanında, yapılan ıslah uygulamalarının toprakta bazı biyolojik özellikleri üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, Çanakkale ili Gökçeada ilçesindeki bodur çalılı merada 2010 yılı ekim ayında; sökme, yakma ve biçme yöntemleriyle mera ıslah uygulamaları yapılmıştır. Çalışmada kontrol parseli olarak, hiçbir müdahale yapılmayan bir mera alanı ayrılmıştır. Bu alanların her birinden 16 adet toprak örneği olacak şekilde 2010 ve 2013 yıllarında ekim ayında toplam 64 noktadan alınmıştır. Alınan toprak örneklerinde mikrobiyal popülasyon sayımları yapılmış, üreaz ve katalaz enzim aktiviteleri incelenmiş ve bazı tanımlayıcı temel toprak özellikleri belirlenmiştir. Elde edilen verilerin istatistik analizlerine göre mera ıslah uygulamalarının; Organik C değerinde uygulamalar arasındaki (p < 0,01), C/N oranında yıllar arasındaki (p < 0,05), mikroorganizma sayısında hem yıl hem de uygulamalar arasındaki (p < 0,01), katalaz ve üreaz enzimlerinde ise yıl x uygulama interaksiyonundaki (p < 0,01) farklar önemli bulunmuştur. N bakımından bu fark; yapılan hiçbir ıslah uygulamasının yıl veya yıl x uygulama interaksiyonunda önemli bulunmamıştır

Anahtar Kelimeler

Mera, Islah yöntemleri, Üreaz, Katalaz, Karbon/azot, Mikrobiyal popülâsyon

Effect of Different Reclamation Applications on Some Biological Properties of Soil in Pastures in Gokceada Çanakkale

Öz

This study was conducted to investigate the effects of different reclamation methods on soil biological properties. For this purpose, removal, burning and mowing methods have been applied to pastures in Gokceada, Çanakkale on October 2010. Control plots was conducted on the pasture where there was no additional treatment. 16 soil samples from each plot were taken and totally 64 different sampling were collected on October 2010 and also 2013. Microbial population numbers, urease and catalase enzyme activities were determined, in addition to that, some defining soil properties were determined of these soil samples. According to the statistical analysis results, effects of reclamation practices on soil organic C, C/N ratio, microorganism numbers were found to be statistically significant in terms of both year and treatment at p < 0.01, 0.05 and 0.01 respectively. Effects of reclamation practices on soil urease and catalase enzyme activities were statistically significant at p < 0.01, in terms of interactions between year and treatment. On the other hand, effects of treatments, year and interactions of year and treatment on soil N was not statistically significant

Anahtar Kelimeler

Pasture, Reclamation methods, Urease, Catalase, Carbon/nitrogn, Microbial populations

Kaynakça

• Akten, M., 2008. Isparta ovasının optimal alan kullanım planlaması üzerine bir araştırma. Doktora tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Mühendisliği Anabilim Dalı (Basılmamış), Isparta.
• Altın, M., Gökkuş, A., Koç, A., 2005. Çayır Mera Islahı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Çayır Mera Yem Bitkileri ve Havza Geliştirme Daire Başkanlığı, 468s., Ankara.
• Anonim, 1998. T.C. Resmi gazete, 25.02.1998 tarih ve 23272 sayılı kanun.
• Anonim, 2007a. http://www.bcs.gov.tr/documents/UBSEP–2007.pdf, Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Stratejik Eylem Planı, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı (Erişim Tarihi 27.07.2013).
• Anonim, 2007b. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü 1975–2006 dönemi ortalama ve ekstremler klimatoloji bülteni, Ankara.
• Arcak, S., Karaca, A., Haktanır, K., 1996. “Trifluralin’in Üreaz ve Alkali Fosfataz Enzim Aktiviteleri Üzerine Etkisi”. Tarım – Çevre İlişkileri Semp., Mersin. Bildiri Kitabı. 384–393.
• Beck, TH., 1971. Die Messung Katalasen Aktivitaet.
• Blakeley, R.L., Webb, E.C., Zerner, B., 1969. Jack bean urease. A new purification and reliable rate assay, Biochemistry. 8: 1984–1990.
• Burns, R.G., 1978. Soil Enzymes, Academic Press, 149–190.
• Butler, J.H.A., Ladd, J.N., 1969. The effect of methylation of humic acids on their influence on proteolytic enzyme activity. Aust. J. Soil Res. 7: 263–268.
• Cengiz, T., Akbulak, C., Özcan, H., Baytekin, H., 2013. Gökçeada’da Optimal Arazi Kullanımının Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, Ankara. 19: 148–162.
• Çetiner, M., 2009. Yapay bir merada otlatmanın bitki örtüsü ve toprak özelliklerine etkisi. Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Çanakkale.
• Dick, W.A., Tabatabai, M.A., 1987. Kinetics and activities of phosphatase–clay complexes, Soil Sci. 143: 5–15.
• Erkun, V., 1999. Çayır meraların önemi ve tarihi gelişimi. Çayır–Mera Amenajmanı ve Islahı. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müd. 131–136, Ankara.
• Fırıncıoğlu, H.K., Seefeldt, S.S., Sahin, B., 2007. The effects of long–term grazing exclosures on range plants in the Central Anatolian Region of Turkey. Environmental Management. 39 (3): 326–337.
• Frankberger, W.T., Dick, W.A., 1983. Relationships With Enzyme Activities and Microbial Growth and Activity Indices in Soil. Soil Sci. Soc. Of American J. (47): 945–951.
• Gökhan, E.E., 2003. Elazığ İli Çayır Mera Kaynakları.Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları. 42–45.
• Gökkuş, A., Alatürk, F. Özaslan Parlak, A., 2011. Çanakkale’de Otlatma Alanlarının Hayvancılıktaki Önemi, Çanakkale Tarımı Sempozyumu (Dünü, Bugünü ve Geleceği): 10–12 Ocak, Çanakkale. 71–79.
• Gökkuş, A., Baytekin, H., Hakyemez, B.H. Özer, İ., 2001. Çanakkale’nin sürülüp terk edilen çalılı meralarında yeniden bitki gelişimi. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi. Cilt: III, Çayır Mera Yem Bitkileri: 17–21 Eylül, Tekirdağ. 13–18.
• Gökkuş, A., Koç, A., 1996. Sürülen meralarda bitki örtüsü toprak ilişkisi. Mersin Üniv. Mühendislik Fak. Tarım–Çevre İlişkileri Sempozyumu Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı Bildiri Kitabı. 13–15 Mayıs 1996, Mersin. 336–344.
• Gökkuş, A., Özaslan Parlak, A., Baytekin, H., Alatürk, F., 2013. Gökçeada’nın Çalılı Mera Ekosistemlerinde Aptesbozan (Sarcopoterium Spinosum L.) Mücadelesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 1 (1): 67–72.
• Gökkuş, A., Koç, A., 2001. Mera ve çayır yönetimi. Atatürk Üni. Zir. Fak. Yay. No: 228. 329.
• Hoffman, Gg., Teicher, K., 1961. Ein Kolorimetrisches Verfahren Zur Bestimmung Der Urease Aktivitaet in Böden. 2. Pflanzenernahr. Düng. Bodenkunde. 91 (140): 55–63.
• Hofmann, E.D., Hoffmann, G.G., 1966. Die Bestimmug Der Biologischen Tatigheit in Böden Mit Enzymethoden. Reprinted From Advances in Enzymology and Related Subject of Biochemistry. (28): 365–390.
• Holechek, J.L., Pieper, R.D., Herbel, C.H., 2004. Range Management: Principles and Practices, 5th edition. Pearson Education Inc, Upper Saddle River, New Jersey.
• Kirsten, W.J., 1983. Organic Elemental Analysis.Academic Press, New York, USA.
• Kiss, S., Dragan–Bularda, M., Radulescu, D., 1976. Biological Significance of Enzymes Accumulated in Soil, Adv. Agron. 27: 25–87.
• Lavorel, S., Rochette, C., Lebreton, J.D., 1999. Functional groups for response to disturbance in Mediterranean old fields. Oikos. 84: 480–498.
• Montalvo, J., Casado, M.A., Levassor, C., Pineda, F.D., 1993. Species–diversity patterns in mediterranean grasslands. Journal of Vegetation Sci. 4: 213–222.
• Oğuz, İ., 2012. The Effect Of Planting, Protection And Fertilization Applications On Vegetation, Soil Properties, Soil Loss And Soil Water Content in Central Anatolia Degraded Rangeland. Carpathian Journal Of Earth And Environmental Sciences. 7 (3): 167–173.
• Ojima, D.S., Dirks, B.O.M., Glenn, E.P., Owensby, C.E., Scurlock, J.O., 1993. Assessment of C budget for grasslands and drylands of the world. Water Air Soil Pollution. 70: 95–109.
• Özaslan Parlak, A., 2011 .Çanakkale yöresinde çalılı meraların önemi. Çanakkale Tarımı Sempozyumu (Dünü, Bugünü ve Geleceği): 10–12 Ocak, Çanakkale. 489–496.
• Özaslan Parlak, A., Gökkuş, A., Hakyemez, B.H., 2011. Değişik yöntemlerle ıslah edilen meranın bitki örtüsündeki değişim (yayınlanmamış). ÇOMÜ, 2007/89 no’lu proje raporu.
• Öztürk, B., 1989. Gökçeada’nın İklimi”, İ.Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enst. Bülten, Sayı: 6, No: 6, İstanbul.
• Rowell, M.J., Ladd, J.N., Paul, E.A. 1973. Enzymatically Active Complexes of Proteases and Humic and Analogues. Soil Biol. Biochem. (5): 699–703.
• Sebastian, U., Sabine, T., Hofmann, B., Christen, O., 2010. Biological soil properties in a long–term tillage trial in Germany. Journal of Plant Nutrition and Soil Science. 173 (4): 483–489.
• Seligman, N.G., 1996. Management of Mediterranean grasslands. In: J Hodgson and A W Illius (Eds), The Ecology and Management Og Grazing Systems, CAB International, Wallingford, UK. pp. 359–392.
• Sternberg, M., Gutman, M., Perevolotsky, A., Ungar, E.D., Kigel, J., 2000. Vegetation response to grazing management in a Mediterranean herbaceous community: A functional group approach. Journal of Applied Ecology. 37: 224–237.
• Tabatabai, M.A., 1982. Soil Enzymes. In Methods of Analysis, Part 2, 2nd Ed. A. L. Page Et Al (Eds). Agronomy J. (9): 903–947.
• Tarman, Ö., 1972. Yem Bitkileri Çayır ve Mera Kültürü. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No:464. Ders Notu :157, Ankara.
• Tate, R.L., 1987. Soil Enzymes And Organic Matter Transformations. In Soil Organic Matter; Biological And Ecological Effects, P. 69–94. Wiley–Interscience Publications, New York.
• Tiedeman, J., Motsamai, B., 1981. What is range management Circular RM–1. Maseru, Lesothos, Research Division, Ministry of Agriculture.
• Tosun, F., 1996. Türkiye’de kaba yem üretiminde çayır–mera ve yembitkileri yetiştiriciliğinin dünü, bugünü ve yarını. Türkiye III. Çayır– Mera ve Yem Bitkileri Kong., 17–19 Haziran, 1–4, Erzurum.
• Türkmen, C., Müftüoğlu, N.M., Kavdır, Y., 2013. Değişik Yöntemlerle Islah Edilen Meralarda Bazı Toprak Kalite Özelliklerinin Değişimi. A. Ü. Tarım Bilimleri Dergisi. 19: 245–255.
• Ünal, H., 1967. Rize Çay Topraklarının Enzim Aktiviteleri ve Bu Aktivitelerle Önemli Toprak Özellikleri Arasındaki İlgiler. A. Ü. Z. F. Yayınları: 306. Çalışmalar: 191.
• Ünal, H., 2013. Katalaz Enzim Aktivitesinin belirlenmesi. http://www.hasanunal.net/images/dosyalar/Katalaz% 20Aktivitesinin%20Belirlenmesi.pdf. (Erişim Tarihi: 06.03.2013).
• Winogradsky, S.N., 1952. Mikrobiologiya pochvy. Problemy i metody. Pyatdesyat let issledovanii (Soil Microbiology: Problems and Methods. Fifty Years of Investigations), Moscow, Akad. Nauk, SSSR.
• Wollum, A.G., 1982. Cultural Methods for Soil Microorganisms. In: A L Page et al (Eds), Methods of soil analysis, 2nd edition, Part 2, Chemical and Microbiological Properties, SSSA Book Series (9), Madison WI, USA, 781–802.