Edremit Kelebek Güvercinlerinin Morfolojik Karakterizasyonu

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 2, 93 - 100, 25.12.2018

Hakan Erdem Coşkun Konyalı Türker Savaş

Öz

Güvercinler,
yüzyıllardır insanoğlunun en çok ilgi duyduğu hayvan türlerinden biridir. Bir
ırk zengini olan güvercin türünün ülke, bölge hatta bir yöreye ait lokal
ırkları bulunmaktadır. Bölgenin sahip olduğu ve kültürel mirasın bir parçası
olan hayvan tür veya ırklarının devamlılığı muhafaza stratejilerinin
geliştirilmesi ile mümkün olmaktadır. Bu çalışmada, Edremit ve civarında
yetiştirildiği bilinen Edremit Kelebek güvercin ırkının bazı özelliklerinin
tanımlanması amaçlanmıştır. Çalışmanın materyalini Edremit’te yetiştirilen 83
Edremit Kelebek güvercini oluşturmuştur. Güvercinlerde kantitatif ve kalitatif gözlemler
gerçekleştirilmiştir. Renklerine göre Siyah Tel-Kuyruk, Mavi Tel-Kuyruk, Siyah
Boyun, Sarı Boyun, Kırmızı Boyun, Mavi Boyun, Şeş ve Siyah olmak üzere çeşitli
varyeteleri bulunan Edremit Kelebek güvercini uçuş stili, dönüş hareketi ve
renk özellikleri nedeniyle yetiştirilmektedir.

Edremit
Kelebek güvercinlerinde boynun arka kısmı siyah, mavi veya kırmızı renkte
olabileceği gibi düz renkte de olabilir. Orta uzunlukta bir kuyruğa sahip olan
Edremit Kelebek güvercininin 13 ile 17 arasında değişen kuyruk teleğine sahiptir.
Edremit Kelebekleri solo uçucu olarak bilinirler fakat çoklu uçuşlarda
arı oğluna benzer şekilde karmakarışık uçarlar. Kanat vuruşları
bir kelebeğin kanat vuruşlarını andırır. Uçuşları esnasında dönüş, kuşların
gaga-kuyruk ekseninde kendi etraflarında dönmeleri ile gerçekleşir.

Tanınması,
muhafazası, devamlılığı bakımından Edremit Kelebek güvercinlerinin tescilli bir
ırk haline gelmesi ülkemiz ve uluslar arası alanda lokal ırklarımızın yer
edinmesi açısından önemli olacaktır.

Anahtar Kelimeler

: Irk, Uçuş, Hobi, Yerel, Güvercin

Kaynakça

• Anonim a, Tescil Edilen Irklar (b.t.). http://www.genbis.org/tescil-edilen-irklar (Erişim tarihi: 10 Mart 2018)
• Anonim b, Muğla Güvercin Kitapçığı (b.t.), https://www.mugla.bel.tr/uploads/sayfatr/guvercin_kitapcigi.pdf (Erişim tarihi: 10 Mart 2018)
• Darwin C., 1984. Türlerin Kökeni. Dördüncü Baskı, Çeviren Ö. Ünal. Şahin Matbaası, s. 392, İstanbul.
• Haag-Wackernagel, D., 1998. Die Taube. vom heiligen Vogel der Liebesgöttin zur Strassentaube. Schwabe & Co. AG, Verlag, Basel, s. 245.
• Helms, J. A., Brugmann, S. A., 2007. The Origins of Species Specific Facial Morphology: the Prof is in the Pigeon. Integrative and Comparative Biology, Volume 47, Number 3, pp. 338–342.
• Karasuluoğlu, K., Kılıç, N.O., 2002. Edremit’te Güvercincilik. Edremit Belediyesi Kültür Yayını 5, İstanbul
• Kılıç, N.O, tarihsiz. Edremit Güvercini. Yayınlanmamış notlar.
• Murton, R. K., Thearle, R. J. P., Thompson, J., 1972. Ecological Studies of the Feral Pigeon, Columba livia var. 1. Population, Breeding Biology and Methods of Control. J. Appl. Ecol. 9: 835-874.
• Özbaşer F. T., Atasoy F., Erdem E., Güngör İ., 2016. Filo Güvercinlerinde (Columba livia domestica) Bazı Morfolojik Özellikler. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 63, 171-177, 2016.
• SAS Institute Inc., 1996. User’s Guide. Version 6.07, Cary, NC, USA.
• Savaş T., Konyalı C., Tölü C., Konyalı A., Pala A., Yurtman İ.Y., "Kısa Gagalı bir Güvercin Irkında Yavru Büyütme, Baş-Gaga Morfolojisi ve Yem Tüketme Davranışı Arasındaki İlişkiler", V. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, VAN, TÜRKIYE, 5-8 Eylül 2007, ss.33-35
• Üçtepe A., 2011. Güvercinlerde Takla Davranışı ile Beyin Morfolojisi ve Histolojisi Arası İlişkiler. ÇOMÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. 46 s.
• Vogel, C., Vogel, M., Detering, W., Löffler, M., 1998. Tauben. Behtermünz Verlag, Berlin, s. 539.