Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

An Overview of the Differing Attitudes of Eastern Christians During the Process of Adopting Arabic as the Literary Language

Yıl 2019, Sayı: 14, 87 - 110, 27.03.2019

Öz

For  Medieval Christians who fell
under the Islamic rule, the process of adopting Arabic as the literary language
took place in the span of three hundred years from the 8th to the 11th century.
Christians who wrote in Arabic showed different approaches towards using the
language. This article studies whether those Christian authors were aware of
the connection between the Arabic language and Islam during this process and
how this awareness influenced their attitudes. Their writings show that some
authors were conscious of the link between Islam and the Arabic language and
this had an impact on their use of the language. 

Kaynakça

  • `Ammar el-Basrî. Kitâb el-burhân ve’l-kitâb el-mesâ’îl ve’l-ecvibe. (nşr. Michel Hayek). Dâru’l-Meşrikul-Mektebe el-şarkıyye, Beyrut, 1977.
  • ‘Amr ibn Mattâ, Kitâbu’l-Mecdel, Bibliothèque Nationale de France, Manuscrits Arabes, Manuscrits Crétiens, Arabe 190.
  • Almbladh, Karin. “The “Basmala” in Medieval Letters in Arabic Written by Jews and Christians” Orientalia Suecana, Department of Linguistics and Philology, Uppsala University, Uppsala, 2010, sayı 59, ss. 45 – 60.
  • Bertaina, David. “Science, Syntax, and Superiority in Eleventh-Century Christian-Muslim Discussion: Elias of Nisibis on the Arabic and Syriac languages” Islam and Christian-Muslim Relations, 2011, sayı 22:2, s. 197 – 207. Bridger, Scott. Christian Exegesis of the Qur’an. Oregon: Pickwick Publications, 2015.
  • Briquel-Chatonnet, Françoise. “Tout commence à Édesse”, L'histoire, sayı: 337, 2008, ss. 42 – 51.
  • Brock, Sebastian. Studies in Syriac Christianity: History, Literature and Theology. Variorum, Hampshire, 1992
  • Donner, Fred. The Early Islamic Conquests. Princeton University Press, New Jersey, 1981.
  • Ebû Kurrâ, Tevdûrus. Maymar fî vucûd el-hâlik ve’d-dîn el-kavîm. (nşr. Ignace Dick), el-Mektebe’l-Bûlûsîye, Cûniye, 1982.
  • Ebû Râita. Ebû Râita el-Tikritî ve risâlatuhu fî’l-sâlûs el-mukaddes, (nşr. Salim Dakkaş), Dâru’l-Meşrik, Beyrut, 2005.
  • el-Kindî, ‘Abdu’l-Mesîḥ. Risâle ʿAbdullāh bin Ismâʿîl el-Hâşimî ilâ ʿAbdu’l-Mesîḥ bin Isḥâk el-Kindî yadʿûhu bihâ ilâ’l-Islâm ve-risâlât ʿAbdu’l-Mesîḥ ilâ’l-Hâşimî yaruddu bihâ ʿaleyhi ve-yedʿūhu ilâ’l-Nasṛâniyye, (nşr. Anton Tien), Turkish Mission Aid Society, 1885.
  • Endress, Gerhard. ''Maqālat Yaḥyā Ibn ‘Adī ibn Ḥamīd ibn Zakariyyā fī tabyīnal-faṣl bayna ṣinā‘atay al-manṭiq al-falsafī wa-l-naḥw al-‘arabī'.' Journal for the History of Arabic Science, 1978. sayi 2, ss. 181-193.
  • Gallego, Maria Angeles. “The Impact of Arabic Diglossia among the Muslims, Jews and Christians of al-Andalus” Comparative History of Literatures in the Iberian Peninsula, (ed. F. C. Aseguinolaza, A.B. Gonzalez, C. Dominguez), John Benjamins Publishing Company, Amsterdam, 2010, s. 351 – 365.
  • Graf, Georg. Geschichte der Christlichen Arabischen Literatur. Biblioteca Apostolica Vaticana, 1947.
  • Griffith, Sidney. “Faith and reason in Christian kalam. Theodore Abū Qurrah on Discerning the True Religion.” Christian Arabic apologetics during the Abbasid period (750-1258). (ed. Samir Khalil Samir ve Jorgen Nielsen). Brill, Leiden, 1994, ss. 1 – 43.
  • Griffith, Sidney. “From Aramaic to Arabic: The Languages of the Monasteries of Palestine in the Byzantine and Early Islamic Periods”, Dumbarton Oaks Papers, 1997, s. 11 – 31.
  • Griffith, Sidney. “Islam and The Summa Theologiae Arabica: Rabī’ I, 264 AH.” Jerusalem Studies in Arabic and Islam, The Hebrew University, Jerusalem, 1990, sayı, 13, ss. 225 – 264.
  • Griffith, Sidney. “The Monks of Palestine and the Growth of Christian Literature in Arabic.” The Muslim World, 1988, sayı 78, ss. 1 – 28.
  • Griffith, Sidney. The Church in the Shadow of the Mosque. Princeton University Press, Princeton, 2008.
  • Griffith, Sindey. “The ‘Philosophical Life’ in Tenth Century Baghdad: The Contribution of Yahyā Ibn ‘Adī’s Kitāb tahdhīb al-akhlāq.” Christians at the Heart of Islamic Rule: Church Life and Scholarship in ‘Abbasid Iraq. (ed. David Richard Thomas). Brill, Leiden, 2003, ss. 129 – 149.
  • Holmberg, Bo. “A Reconsideration of the Kitab al-Magdal” Parole de l'Orient: Revue Semestrielle des Études Syriaques et Arabes Chrétiennes: Recherches Orientales:Revue D'études et de Recherches sur les Églises de Langue Syriaque, sayı 18, 1993, ss. 255 – 273.
  • Holmberg, Bo. “Language and Thought in Kitab al-majdal, bab 2, fasl 1, al-Dhurwa.” Christians at the Heart of Islamic rule: Church Life and Scholarship in `Abbasid Iraq. (ed. David Thomas), Brill, Leiden, 2003, 159 – 175.
  • Hoyland, Robert. In God’s Path: The Arab Conquests and the Creation of an Islamic Empire. Oxford University Press, Oxford, 2015.
  • Ibnu’l-enbârî, Abdurraḥmân bin Muḥammed. Nuzhetu’l- edibbâ‘ fî Tabaqâtu’l-‘udebâ. (nşr. Attia Amer), Almqwist&Wiksell, Stockholm, 1963.
  • Katsumata, Naoya. “The Style of the Maqāma: Arabic, Persian, Hebrew, Syriac.” Middle Eastern Literatures, 2002, sayı 5, ss. 117 – 137. Keating, Sandra Toenies. Defending the “People of Truth” in the Early Islamic Period: The Christian Apologies of Abū Rāiṭah. Brill, Leiden, 2006.
  • Noble, Samuel. “Sulaymān al-Ghazzī”. Christian-Muslim Relations: A Biblioigraphical History, (ed. David Thomas, Alex Mallet). Leiden: Brill, 2010, ss. 617 – 623.
  • Nusaybinli Iliya. Книга собеседований Илии, митрополита Нисивина, с везиром Абӯ-л-Ḳа̄симом ал-Х̣ усайном ибн ʿАлӣ ал-Маг̣рибӣ и Послание митрополита Илии везиру Абӯ-л-Ḳа̄симу / Kitâbu’l-Mecâlîs li-Mâr Iliyyâ muṭrân Nuṣaybîn ve’r-Risâletuhu ilâ’l-vazîru’l-kâmil ebî’l-Qâsım el-Ḥuseyn ibn ʿAlî el-Maġribî / Liber sessionum sive disputatio inter Eliam metropolitan Nisibenum et vezirum Abū ʾl-Qāsim al-Ḥusayn ibn ʿAlī al- Maġribī et Epistola eiusdem Eliae Nisibeni ad vezirum Abū ʾl-Qāsim (nşr. ve terc. Nikolai Seleznyov), Grifon, Moskova, 2017/8, 210 + ٢٦٨.
  • Pellat, Charles. "Al-Gahiz. Les Nations Civilisées et les Croyances Religieuses,” Journal Asiatique, 1967, sayı 255, ss. 68-87.
  • Samir, Samir Khalil. “Christian Arabic Literature in the ‘Abbasid Period’.” Religion, Learning and Science in the ‘Abbasid Period, (ed. M.J.L. Young, J.D Latham, and R.B. Serjeant), Cambridge University Press, Cambridge, 1990, ss. 446 – 460.
  • Samir, Samir Khalil. “La Préface de l’évangéliaire rimé de ʿAbdishuʿ de Nisibe.” Proche-Orient Chrétien, 1983, sayı. 33, ss. 19 – 33.
  • Samir, Samir Khalil. “Les prologues de l’évangéliaire rimé de ʿAbdishuʿ de Nisibe”, Proche-orient Chrétien, 1981, sy. 31, s. 43-70.
  • Samir, Samir Khalil. “The Earliest Arab Apology for Christianity.” Christian Arabic Apologetics During the Abbasid Period, (ed. Samir Khalil Samir and Jorgen Nielsen). Brill, Leiden, 1994, ss. 57 – 115.
  • Shohat, Ella. “The Invention of Judeo-Arabic Nation, Partition and the Linguistic Imaginary” Intervensions: International Journal of Postcolonial Studies, sayı 19 (2), ss. 153 – 200.
  • Swanson, Mark. “Kitāb al-Majdal.” Christian-Muslim Relations: A Bibliographical History, (ed. David Thomas, Alex Mallet), Brill, Leiden, 2010, ss. 627 – 632.
  • Teule, Herman. “The Syriac Reneissance” The Syriac Renaissance, (ed. Teule H.G.B., Fotescu Tauwinkl C., ter Haar Romeny R.B., van Ginkel J.J.), Peeters Publishers, Leuven, 2010, ss. 1 – 31.
  • Watt, John. “Guarding the Syriac Language in an Arabic Environment: Antony of Tagrit on the Use of Grammar and Rhetoric.” Syriac Polemic: Studies in Honour of Gerrit Jan Reinink, (ed. Bekkum et al.), Leuven: Peeters, 2007, s. 133 – 150.
  • Yahyā ibn ʻAdī. The Reformation of Morals / Yahyā ibn ʻAdī: A Parallel English-Arabic Text Translated and Introduced by Sidney H. Griffith. (nşr. Sidney Griffith). Brigham Young University Press, Utah, 2002.

Doğu Hıristiyanlarının Arapça’yı Yazı Dili Olarak Benimseme Sürecinde Gösterdikleri Farklı Yaklaşımlara Genel Bir Bakış

Yıl 2019, Sayı: 14, 87 - 110, 27.03.2019

Öz

Fetihler neticesinde Ortaçağ’da İslam egemenliği altına giren Hıristiyan
grupların Arapça’yı yazı dili olarak benimsemeleri 8. yüzyıl’dan 11. yüzyıla
kadar süren yaklaşık üç asırlık bir süreyi kapsamaktadır. Bu süreçte Arapça
eserler veren Hıristiyan yazarlar dili kullanma açısından farklı yaklaşımlar
sergilediler. Bu makale Hıristiyan yazarların Arapça’yı yazı dili olarak
benimseme sürecinde bu dilin İslam dini ile olan bağlantısının farkında olup
olmadıklarını ve bu farkındalığın Arapça’yı benimseme noktasında gösterdikleri
yaklaşımlar üzerinde ne denli belirleyici olduğunu değerlendirmeyi
amaçlamaktadır.  Eserler incelendiğinde
bu farkındalığın bazı Hıristiyan yazarların Arapça’ya olan yaklaşımlarını
etkilediği görülmektedir.

Kaynakça

  • `Ammar el-Basrî. Kitâb el-burhân ve’l-kitâb el-mesâ’îl ve’l-ecvibe. (nşr. Michel Hayek). Dâru’l-Meşrikul-Mektebe el-şarkıyye, Beyrut, 1977.
  • ‘Amr ibn Mattâ, Kitâbu’l-Mecdel, Bibliothèque Nationale de France, Manuscrits Arabes, Manuscrits Crétiens, Arabe 190.
  • Almbladh, Karin. “The “Basmala” in Medieval Letters in Arabic Written by Jews and Christians” Orientalia Suecana, Department of Linguistics and Philology, Uppsala University, Uppsala, 2010, sayı 59, ss. 45 – 60.
  • Bertaina, David. “Science, Syntax, and Superiority in Eleventh-Century Christian-Muslim Discussion: Elias of Nisibis on the Arabic and Syriac languages” Islam and Christian-Muslim Relations, 2011, sayı 22:2, s. 197 – 207. Bridger, Scott. Christian Exegesis of the Qur’an. Oregon: Pickwick Publications, 2015.
  • Briquel-Chatonnet, Françoise. “Tout commence à Édesse”, L'histoire, sayı: 337, 2008, ss. 42 – 51.
  • Brock, Sebastian. Studies in Syriac Christianity: History, Literature and Theology. Variorum, Hampshire, 1992
  • Donner, Fred. The Early Islamic Conquests. Princeton University Press, New Jersey, 1981.
  • Ebû Kurrâ, Tevdûrus. Maymar fî vucûd el-hâlik ve’d-dîn el-kavîm. (nşr. Ignace Dick), el-Mektebe’l-Bûlûsîye, Cûniye, 1982.
  • Ebû Râita. Ebû Râita el-Tikritî ve risâlatuhu fî’l-sâlûs el-mukaddes, (nşr. Salim Dakkaş), Dâru’l-Meşrik, Beyrut, 2005.
  • el-Kindî, ‘Abdu’l-Mesîḥ. Risâle ʿAbdullāh bin Ismâʿîl el-Hâşimî ilâ ʿAbdu’l-Mesîḥ bin Isḥâk el-Kindî yadʿûhu bihâ ilâ’l-Islâm ve-risâlât ʿAbdu’l-Mesîḥ ilâ’l-Hâşimî yaruddu bihâ ʿaleyhi ve-yedʿūhu ilâ’l-Nasṛâniyye, (nşr. Anton Tien), Turkish Mission Aid Society, 1885.
  • Endress, Gerhard. ''Maqālat Yaḥyā Ibn ‘Adī ibn Ḥamīd ibn Zakariyyā fī tabyīnal-faṣl bayna ṣinā‘atay al-manṭiq al-falsafī wa-l-naḥw al-‘arabī'.' Journal for the History of Arabic Science, 1978. sayi 2, ss. 181-193.
  • Gallego, Maria Angeles. “The Impact of Arabic Diglossia among the Muslims, Jews and Christians of al-Andalus” Comparative History of Literatures in the Iberian Peninsula, (ed. F. C. Aseguinolaza, A.B. Gonzalez, C. Dominguez), John Benjamins Publishing Company, Amsterdam, 2010, s. 351 – 365.
  • Graf, Georg. Geschichte der Christlichen Arabischen Literatur. Biblioteca Apostolica Vaticana, 1947.
  • Griffith, Sidney. “Faith and reason in Christian kalam. Theodore Abū Qurrah on Discerning the True Religion.” Christian Arabic apologetics during the Abbasid period (750-1258). (ed. Samir Khalil Samir ve Jorgen Nielsen). Brill, Leiden, 1994, ss. 1 – 43.
  • Griffith, Sidney. “From Aramaic to Arabic: The Languages of the Monasteries of Palestine in the Byzantine and Early Islamic Periods”, Dumbarton Oaks Papers, 1997, s. 11 – 31.
  • Griffith, Sidney. “Islam and The Summa Theologiae Arabica: Rabī’ I, 264 AH.” Jerusalem Studies in Arabic and Islam, The Hebrew University, Jerusalem, 1990, sayı, 13, ss. 225 – 264.
  • Griffith, Sidney. “The Monks of Palestine and the Growth of Christian Literature in Arabic.” The Muslim World, 1988, sayı 78, ss. 1 – 28.
  • Griffith, Sidney. The Church in the Shadow of the Mosque. Princeton University Press, Princeton, 2008.
  • Griffith, Sindey. “The ‘Philosophical Life’ in Tenth Century Baghdad: The Contribution of Yahyā Ibn ‘Adī’s Kitāb tahdhīb al-akhlāq.” Christians at the Heart of Islamic Rule: Church Life and Scholarship in ‘Abbasid Iraq. (ed. David Richard Thomas). Brill, Leiden, 2003, ss. 129 – 149.
  • Holmberg, Bo. “A Reconsideration of the Kitab al-Magdal” Parole de l'Orient: Revue Semestrielle des Études Syriaques et Arabes Chrétiennes: Recherches Orientales:Revue D'études et de Recherches sur les Églises de Langue Syriaque, sayı 18, 1993, ss. 255 – 273.
  • Holmberg, Bo. “Language and Thought in Kitab al-majdal, bab 2, fasl 1, al-Dhurwa.” Christians at the Heart of Islamic rule: Church Life and Scholarship in `Abbasid Iraq. (ed. David Thomas), Brill, Leiden, 2003, 159 – 175.
  • Hoyland, Robert. In God’s Path: The Arab Conquests and the Creation of an Islamic Empire. Oxford University Press, Oxford, 2015.
  • Ibnu’l-enbârî, Abdurraḥmân bin Muḥammed. Nuzhetu’l- edibbâ‘ fî Tabaqâtu’l-‘udebâ. (nşr. Attia Amer), Almqwist&Wiksell, Stockholm, 1963.
  • Katsumata, Naoya. “The Style of the Maqāma: Arabic, Persian, Hebrew, Syriac.” Middle Eastern Literatures, 2002, sayı 5, ss. 117 – 137. Keating, Sandra Toenies. Defending the “People of Truth” in the Early Islamic Period: The Christian Apologies of Abū Rāiṭah. Brill, Leiden, 2006.
  • Noble, Samuel. “Sulaymān al-Ghazzī”. Christian-Muslim Relations: A Biblioigraphical History, (ed. David Thomas, Alex Mallet). Leiden: Brill, 2010, ss. 617 – 623.
  • Nusaybinli Iliya. Книга собеседований Илии, митрополита Нисивина, с везиром Абӯ-л-Ḳа̄симом ал-Х̣ усайном ибн ʿАлӣ ал-Маг̣рибӣ и Послание митрополита Илии везиру Абӯ-л-Ḳа̄симу / Kitâbu’l-Mecâlîs li-Mâr Iliyyâ muṭrân Nuṣaybîn ve’r-Risâletuhu ilâ’l-vazîru’l-kâmil ebî’l-Qâsım el-Ḥuseyn ibn ʿAlî el-Maġribî / Liber sessionum sive disputatio inter Eliam metropolitan Nisibenum et vezirum Abū ʾl-Qāsim al-Ḥusayn ibn ʿAlī al- Maġribī et Epistola eiusdem Eliae Nisibeni ad vezirum Abū ʾl-Qāsim (nşr. ve terc. Nikolai Seleznyov), Grifon, Moskova, 2017/8, 210 + ٢٦٨.
  • Pellat, Charles. "Al-Gahiz. Les Nations Civilisées et les Croyances Religieuses,” Journal Asiatique, 1967, sayı 255, ss. 68-87.
  • Samir, Samir Khalil. “Christian Arabic Literature in the ‘Abbasid Period’.” Religion, Learning and Science in the ‘Abbasid Period, (ed. M.J.L. Young, J.D Latham, and R.B. Serjeant), Cambridge University Press, Cambridge, 1990, ss. 446 – 460.
  • Samir, Samir Khalil. “La Préface de l’évangéliaire rimé de ʿAbdishuʿ de Nisibe.” Proche-Orient Chrétien, 1983, sayı. 33, ss. 19 – 33.
  • Samir, Samir Khalil. “Les prologues de l’évangéliaire rimé de ʿAbdishuʿ de Nisibe”, Proche-orient Chrétien, 1981, sy. 31, s. 43-70.
  • Samir, Samir Khalil. “The Earliest Arab Apology for Christianity.” Christian Arabic Apologetics During the Abbasid Period, (ed. Samir Khalil Samir and Jorgen Nielsen). Brill, Leiden, 1994, ss. 57 – 115.
  • Shohat, Ella. “The Invention of Judeo-Arabic Nation, Partition and the Linguistic Imaginary” Intervensions: International Journal of Postcolonial Studies, sayı 19 (2), ss. 153 – 200.
  • Swanson, Mark. “Kitāb al-Majdal.” Christian-Muslim Relations: A Bibliographical History, (ed. David Thomas, Alex Mallet), Brill, Leiden, 2010, ss. 627 – 632.
  • Teule, Herman. “The Syriac Reneissance” The Syriac Renaissance, (ed. Teule H.G.B., Fotescu Tauwinkl C., ter Haar Romeny R.B., van Ginkel J.J.), Peeters Publishers, Leuven, 2010, ss. 1 – 31.
  • Watt, John. “Guarding the Syriac Language in an Arabic Environment: Antony of Tagrit on the Use of Grammar and Rhetoric.” Syriac Polemic: Studies in Honour of Gerrit Jan Reinink, (ed. Bekkum et al.), Leuven: Peeters, 2007, s. 133 – 150.
  • Yahyā ibn ʻAdī. The Reformation of Morals / Yahyā ibn ʻAdī: A Parallel English-Arabic Text Translated and Introduced by Sidney H. Griffith. (nşr. Sidney Griffith). Brigham Young University Press, Utah, 2002.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ayşe İçöz Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 27 Mart 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Sayı: 14

Kaynak Göster

APA İçöz, A. (2019). Doğu Hıristiyanlarının Arapça’yı Yazı Dili Olarak Benimseme Sürecinde Gösterdikleri Farklı Yaklaşımlara Genel Bir Bakış. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi(14), 87-110.
AMA İçöz A. Doğu Hıristiyanlarının Arapça’yı Yazı Dili Olarak Benimseme Sürecinde Gösterdikleri Farklı Yaklaşımlara Genel Bir Bakış. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Mart 2019;(14):87-110.
Chicago İçöz, Ayşe. “Doğu Hıristiyanlarının Arapça’yı Yazı Dili Olarak Benimseme Sürecinde Gösterdikleri Farklı Yaklaşımlara Genel Bir Bakış”. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 14 (Mart 2019): 87-110.
EndNote İçöz A (01 Mart 2019) Doğu Hıristiyanlarının Arapça’yı Yazı Dili Olarak Benimseme Sürecinde Gösterdikleri Farklı Yaklaşımlara Genel Bir Bakış. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14 87–110.
IEEE A. İçöz, “Doğu Hıristiyanlarının Arapça’yı Yazı Dili Olarak Benimseme Sürecinde Gösterdikleri Farklı Yaklaşımlara Genel Bir Bakış”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 14, ss. 87–110, Mart 2019.
ISNAD İçöz, Ayşe. “Doğu Hıristiyanlarının Arapça’yı Yazı Dili Olarak Benimseme Sürecinde Gösterdikleri Farklı Yaklaşımlara Genel Bir Bakış”. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14 (Mart 2019), 87-110.
JAMA İçöz A. Doğu Hıristiyanlarının Arapça’yı Yazı Dili Olarak Benimseme Sürecinde Gösterdikleri Farklı Yaklaşımlara Genel Bir Bakış. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2019;:87–110.
MLA İçöz, Ayşe. “Doğu Hıristiyanlarının Arapça’yı Yazı Dili Olarak Benimseme Sürecinde Gösterdikleri Farklı Yaklaşımlara Genel Bir Bakış”. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 14, 2019, ss. 87-110.
Vancouver İçöz A. Doğu Hıristiyanlarının Arapça’yı Yazı Dili Olarak Benimseme Sürecinde Gösterdikleri Farklı Yaklaşımlara Genel Bir Bakış. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2019(14):87-110.