Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizinin Depresyon, Anksiyete Ve Stres Ölçeğine Uygulanması

Yıl 2015, Cilt: 13 Sayı: 26, 241 - 259, 01.12.2015

Zeynep Filiz Sıdıka Kolukısaoğlu

Öz

Doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizi, kümeler arasındaki ilişkilerin incelenmesinde kullanılan bir tekniktir. Doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizi kategorik verilerin analizinde kullanılmaktadır. Depresyon, anksiyete ve stres günümüzde oldukça yaygın olarak görülen hastalıklardandır. Özellikle üniversite öğrencilerinde depresyon, anksiyete ve stres yaygın olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amacı doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizini kullanılarak üniversite öğrencilerinin demografik özellikleri ile depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmada depresyon, anksiyete ve stres ölçeği kullanılmıştır. Yapılan doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizi sonucunda uyum değeri 1,43 olarak bulunmuştur. Analizde önemli olduğu görülen değişkenler “depresyon”, “anksiyete”, “stres” ve “mutluluk düzeyi” değişkenleridir. Analiz sonucunda mutluluk düzeyi “çok iyi” olan öğrencilerin depresyon düzeylerinin “normal” olduğu görülmüştür. Fen Edebiyat Fakültesi öğrencilerinin depresyon ve stres düzeylerinin hafif düzeyde olduğu görülmüştür. Mutluluk düzeyi orta olan öğrencilerin aile yapısının parçalanmış olduğu ve kasabada büyüdükleri sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizi, Depresyon, anksiyete ve stres ölçeği

Nonlinear Canonical Correlation Analysis’ Application on Depression Anxiety and Stress Scale

Öz

Nonlinear canonical correlation analysis is a technique which is used in the investigation of the relationships between clusters. Nonlinear canonical correlation analysis is used to analyze categorical data. Depression, anxiety and stres is the most common diseases of our age. Depression, anxiety and stres is widely seen over especially in university students. The aim of this study, using nonlinear canonical correlation analysis, examine the relationships between demographic charazteristics of university students and levels of depression, anxiety and stres. In this study, depression, anxiety and stres scale is used. As a result of the nonlinear canonical correlation analysis the fit value is found to be 1,43. “Depression”, “anxiety”, “stres” and “happiness levels” variables are important variables in the analysis. The result of analysis the students which are “very good” level of happiness, are “normal” levels of depression. Students of the Faculty of Art and Sciences are found to be mild levels of depression and stres. The students which are have a middle level of happiness level, grow a town and have a broken family structure

Anahtar Kelimeler

Nonlinear canonical correlation analysis, Depression, anxiety and stres scale

Kaynakça

• Akın, Ahmet and Çetin, Bayram, “Depression, Anxiety And Stres Scale (DASS): The Study Of Validity And Reliability”, Educational Science: Theory and Practice, Vol. 7, No. 1, 2007, s. 241-268
• Bahar, Aynur; Bahar, Güven; Savaş, Haluk A. ve Parlar, Serap, “Engelli Çocukların Anne- lerinin Depresyon ve Anksiyete Düzeyleri ile Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Belirlen- mesi”, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, Vol. 4, No. 11, 2009, s. 97-112.
• Bayram, Nuran ve Ertaş, Sacit, “Tüketim Harcamaları Davranış Biçimi: PRINCALS ve OVERALS Yaklaşımı”, http://idari.cu.edu.tr/sempozyum/bil62.htm,2001, (Erişim Tarihi: 9.10.2011).
• Bayram, Nuran and Bilgel, Nazan, “The Prevalence And Socio-Demographic Correlations of Depression, Anxiety And Stres Among A Group of University Students”, Soc. Psy- chiatry, Vol. 43, 2008, s. 667-672.
• Bilgel, Nazan; Kabataş, Bengü; Atalar Gözde ve Gündüz, Yeşim, “Uludağ Üniversitesi İkti- sadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinin Duygu Durum Araştırması”, 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi, İnönü Üniversitesi, 2007, s. 7
• Bülbül, Şahamet ve Giray, Selay, “Sosyodemografik Özellikler İle Mutluluk Algısı Ara- sındaki İlişki Yapısının Analizi”, Ege Akademik Bakış, Özel Sayı, 11, 2011, s. 113-123.
• Deniz, M. Engin ve Sümer, A. Serkan, “Farklı Özanlayış Düzeylerine Sahip Üniversite Öğrencilerinde Depresyon, Anskiyete ve Stresin Değerlendirilmesi”, Eğitim ve Bilim Dergisi, Vol. 35, No. 158, 2010, s. 13
• Deniz, M. Engin ve Akdoğan, Alparslan, “Farklı Depresyon Anksiyete Stres Düzeylerine Sahip Üniversite Öğrencilerinin Akademik Erteleme Davranışlarının İncelenmesi”, Psikolojik Danışmanlık ve Eğitim Dergisi, Vol. 1, No. 1, 2014, s. 28-44
• Erşan, Etem Erdal; Kelleci, Meral ve Baysal, Berna, “Kalp Hastalarında Psikososyal Uyum, Depresyon, Anksiyete ve Stres Düzeylerine Bir Bakış”, Klinik Psikiyatri Dergisi, Vol. 16, 2013, s. 214-224.
• Engin, Berat, “Depresyon: Nedenleri, Belirtileri, Tanısı ve Tedavisi.” http://www.xn--salk- 1wa3i.net/depresyon.html, 2014, (Erişim Tarihi: 25.03.2015).
• Filiz, Zeynep ve Kolukısaoğlu, Sıdıka, “Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi Ve Bir Uygulama”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Vol. 8, No. 16, 2012a, s. 59-74.
• Filiz, Zeynep ve Kolukısaoğlu, Sıdıka, “Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi Ve Lokanta Müşterilerinin Memnuniyeti Üzerine Bir Uygulama”, EKEV Akademi Dergi- si, Vol. 16, No. 51, 2012b, s. 357-368.
• Gifi, Albert, “Algorithm Descriptions For ANACOR, HOMALS, PRINCALS and OVE- RALS”, Department of Data Theory, University of Leiden, Research Report, RR 89-01, 1989, 26p.
• Giray, Selay, “Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi Ve Yaşam Memnuniyeti Üzerine Bir Uygulama”, (Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti- tüsü, 2011), s. 180.
• Girginer, Nuray, Kaygısız, Zeliha ve Yalama, Abdullah, “Doğrusal Olmayan Kanonik Ko- relasyon Analizi ile İstatistiğe Yönelik Tutumlarda Üniversite Öğrencileri Arasındaki Bireysel Farklılıkların İncelenmesi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Vol. 6, 2007, s 29-40.
• Golob, Thomas, F., “A Non-Linear Canonical Correlation Analysis of Weekly Trip Chai- ning Behavior”, Institute of Transportation Studies, University of California, UCI-ITS- AS-WP-85-4, 1985, p 35.
• Hentschel, Uwe, Van Prag, Thomas and Kießling, Manfred, “Defense Mechanisms And Respiratory Parameters”, Psychology, Vol. 2, No. 4, 2011, s. 331-334.
• Kaya, Mine, Genç, Metin, Kaya, Burhanettin ve Pehlivan Erkan, “Tıp Fakültesi ve Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Depresif Belirti Yaygınlığı, Stresle Başa Çıkma Tarzları ve Etkileyen Faktörler”, Türk Psikiyatri Dergisi 18(2), 2007; s.137-146.
• Meulman, Jacqueline J. and Heiser, Willem, J. “SPSS Categories 14.0”, SPSS Inc. 2005.
• Öztürk, M. Orhan, “Ruh Sağlığı ve Bozuklukları”, 8. basım. Ankara, 2001.
• Saraçlı, Zeliha ve Saraçlı, Sinan, “Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Öğrencilerinin De- mografik Özellikleri İle Üniversite Sorunları Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiz İle İncelenmesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Vol. 1, No. 1, 2006, s 26-38.
• Sertbarut, Pervin, “Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon ve Bankacılık Sektöründe Uygulanması”, (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010), s 96.
• Setkaya, Durdu ve Kadılar, Cem, “Quantitative Methods to Analyse The Factors on Thou- ghts of Employees in Tourism Sector About Their Salary”, Uludağ Üniveristesi İktisa- di ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Vol. 21, No. 2, 2002, s 279-294.
• Süt, Necdet, “Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi Ve Bir Uygulama”, (Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2001), s. 81
• Theodosiou, Theodosios, Angelis, Lefteris and Vakali Ahtena, “Non-Linear Correlation of Content and Metadata Information Extracted From Biomedical Article Datasets”, Jour- nal of Biomedical Informatics, Vol. 41, 2008, p 202-216.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü (2015), www.tdk.gov.tr, (2 Erişim Tarihi: 05.03.2015)
• Uğuz, Şükrü; Toros, Fevziye; İnanç, Banu Yazgan ve Çolakkadıoğlu, Oğuzhan, “Zihinsel ve/veya Bedensel Engelli Çocukların Annelerinin Anksiyete, Depresyon ve Stres Dü- zeylerinin Belirlenmesi”, Klinik Psikiyatri Dergisi, Vol. 7, 2004, s. 42-47.
• Van Der Burg, Eeke, De Leeuw, Jan and Verdegaal, Renee, “Non-linear canonical correla- tion with m sets of variables” University of Leiden, Resarch Report, RR-84-12, 1984, http://www.datatheory.nl/pdfs/84/84_12.pdf, (Erişim Tarihi: 11.10.2011).
• Van Der Burg, Eeke, De Leuuw, Jan and Dijksterhuis, Garmt, “OVERALS Nonlinear Cano- nical Correlation With K Sets Of Variables”, Computational Statistics & Data Analysis, Vol. 18, 1994, s. 141-163.
• Van Der Burg, Eeke and De Leuuw, Jan, “Non-linear Canonical Correlation”, British Jour- nal of Mathematical and Statistical Psyhology, Vol. 36, 1983, s. 54-80.
• Van Der Burg, Eeke and De Leeuw, Jan, “Nonlinear Canonical Correlation Analysis With K Sets Of Variables”, Department Of Education, University Of Twente, Research Report, RR 87-8, 1987.
• Vikipedi, (2015). http://tr.wikipedia.org/wiki/Stres, (Erişim Tarihi: 25.03.2015).
• Yazıcı, Ayşe Canan vd., “An Application Of Nonlinear Canonical Correlation Analysis On Medical Data, TÜBİTAK, Turk J. Med. Sci., Vol. 40, No. 3, 2010, s. 503-510