Turizmde Rekabet: Seyahat ve Turizm (T&T) Rekabet Edebilirlik Raporunda Türkiye’nin ve Avrupa’nın Değerlendirilmesi

Yıl 2014, Cilt: 18 Sayı: 1, 1 - 15, 01.06.2014

Burhan Aydemir Uğur Saylan Fatih Aydoğmuş

Öz

Günümüzde ‘‘rekabet avantajı’’ terimi, turizm literatürünün önemli bir parçası haline gelmiştir. Turizm potansiyeline sahip birçok ülkenin pazar payını ve ulusal gelirini arttırmak amacıyla uluslararası turizm piyasasında birbirleri ile kıyasıya bir rekabet içinde oldukları görülmektedir. Çalışmanın amacı, Türkiye’nin turizm sektörü açısından Avrupa Ülkeleri içindeki karşılaştırmalı rekabet gücünü belirleyen faktörlerin neler olduğunun belirlenmesidir. Bu amaçla, Dünya Ekonomik Forumu’nun (World Economic ForumWEF) yayınladığı 2013 Seyahat ve Turizmde Rekabet Edebilirlik Raporundaki verilerden faydalanılmıştır. Avrupa ülkelerinin bir kısmı ile Türkiye’nin rekabet düzeylerini belirleyen faktörler ele alınmıştır. Rekabet değişkenleri 3 kategoride toplanmıştır. Bunlar; düzenleyici çerçeve, iş ortamı ve altyapı ile beşeri, kültürel ve doğal kaynaklardır. Ayrıca Dünya Ekonomik Forumu’nun daha önce yayınladığı raporlardaki Türkiye’nin rekabet düzeyi hakkında da bilgiler verilmiştir. Bununla birlikte, Türkiye’nin uluslararası turizm sektöründeki rekabet gücünü olumlu ve olumsuz etkileyen faktörler tespit edilmeye çalışılmıştır. Nitel araştırma yöntemini esas alan, veri toplama aracı olarak doküman inceleme tekniğinin kullanıldığı bu araştırmada, verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre, Türkiye zengin kültürel miras açısından dünya sıralamasında ön sıralarda yer almaktadır. Ayrıca hava ulaşım altyapısında yapılan iyileştirmelerin ve turizm yatırımlarının sektörün büyümesine olumlu katkı sağladığı belirlenmiştir. Çevresel sürdürülebilirlik, güvenlik, sağlık-hijyen ve karayolu ulaşımı açısından ise Türkiye’nin sıralamada kötü durumda olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Dünya Ekonomik Forumu, Rekabet, Rekabet Düzeyi, Avrupa Ülkeleri, Türkiye

Competitiveness in Tourism: Evaluation of Turkey and Europe in the Travel & Tourism (T&T) Competitiveness Report

Öz

Inpresent time, the term “competitive advantage” has become a significant part of the tourism literature. Many countries with the tourism potential are seen to have a cutthroat competition in order to improve the market share and the national income in the international tourism market. The objective of this study is to determine possible factors, which mark out Turkey’s comparative competition power in European Countries from the point of tourism. To serve this objective, datas in The Travel &Tourism Competitiveness Report 2013 published by World Economic Forum (WEF), were used. Some European countries’ and Turkey’s factors determining the competition levels were handled. Competitive factors were gathered in 3 categories. These are; regulatory framework, business environment and infrastructure and human, culturel and natural resources. In addition, Turkey’s competition levels in the reports published by WEF beforehand were informed. Nonetheless, it is tried to determine that positive and negative factors that affects competition power of Turkey in the international tourism sector. In this study which used documentary analysis method as data collection tool based on qualitative research method, descriptive analyses techniques were used to analyze the data. In consequence of these researches, Turkey is at the top in world ranking in terms of rich cultural heritage. It has also been identified that improvements made in air movement infrastructure and tourism investments make positive contributions to the development of the sector. Despite this, it has been identified that Turkey is in a bad state in ranking in terms of environmental sustainability, security, health and hygiene and road transport

Anahtar Kelimeler

World Economic Forum, Competitivenes, Competitiveness Levels, European Countries, Turkey

Kaynakça

• (27) Ülke) Politik Kurallar ve Düzenlemeler Çevresel Sürdürülebilirlik Emniyet ve Güvenlik
• Havayolu Altyapısı 29
• İnsan Kaynakları 68 95
• Karayolu Altyapısı 52 Seyahat ve Turizm İstek Eğilimi Doğal Kaynaklar 79
• Turizm Altyapısı Bilgi ve İletişim Teknolojileri Altyapısı
• Seyahat ve Turizmde (T&T) Fiyat Rekabeti 78
• Sağlık ve Hijyen 64 71
• Kültürel Kaynaklar 19 Seyahat ve Turizme
• Öncelik Tanıma 63 112
• Kaynak: WEF (World Economic Forum). (2013), The Travel & Tourism Competitiveness Report 2013 (Seyahat ve Turizm Rekabet Edebilirlik Raporu 2013).
• Tablo 2 ve 3’ü birlikte değerlendirdiğimizde şu hususlar göze çarpmaktadır. “Düzenleyici Çerçeve” kriterlerinde 2011’de 66. sırada olan Türkiye 2013’de 64. sıraya yükselmiştir. “İş Ortamı ve Altyapıda” üç basamak ilerlemiş ve 55. sıradan 52. sıraya
• yükselmiştir. “Beşeri, Kültürel ve Doğal Kaynaklar” değişkenlerinde bir basamak yükselerek 28. sıradan 27. sıraya gelmiştir.
• Tablo Seyahat ve Turizm (T&T) Rekabet Edebilirlik Raporunda Türkiye-2011 T&T Düzenleyici Çerçeve (66) Ülke) (55) Ülke) ve Doğal Kaynaklar Politik Kurallar ve Düzenlemeler Çevresel Sürdürülebilirlik Emniyet ve Güvenlik
• Havayolu Altyapısı 37
• İnsan Kaynakları 69 85
• Karayolu Altyapısı 60 Seyahat ve Turizm İstek Eğilimi Doğal Kaynaklar 97
• Turizm Altyapısı Bilgi ve İletişim Teknolojileri Altyapısı
• Seyahat ve Turizmde (T&T) Fiyat Rekabeti 81
• Sağlık ve Hijyen 67 59
• Kültürel Kaynaklar 21 Seyahat ve Turizme
• Öncelik Tanıma 61 108
• Kaynak: WEF (World Economic Forum). (2011), The Travel & Tourism Competitiveness Report 2011 (Seyahat ve Turizm Rekabet Edebilirlik Raporu 2011).
• 66 39 5.39 5.38 5.38 5.31 5.24 5.14 5.10 5.10 5.04 5.01 5.01 4.98 4.95 4.93 4.92 4.90 4.84 4.82 4.78 4.75 4.59 4.58 4.51 4.50 4.47 4.44 4.43 4.39 4.38 4.32 4.16 4.10 4.04 3.98 3.98 3.97 3.96 3.78 3.78 3.60 Kaynak: WEF (World Economic Forum). (2013), The Travel & Tourism Competitiveness Report 2013 (Seyahat ve Turizm Rekabet Edebilirlik Raporu 2013).
• Bu çalışma başta Türkiye olmak üzere İsviçre, Almanya, Avusturya, İspanya, İngiltere gibi bazı Avrupa ülkeleri ve bir dizi Balkan ülkesi (Sırbistan, Bosna Hersek ve Moldova) üzerinde durmaktadır. Bu ülkelerin Seyahat & Turizm Rekabet Edebilirlik Raporunda nasıl değerlendirildiği ortaya konmaya çalışılmıştır.
• ANGELKOVA, T., KOTESKI, C., JAKOVLEV, Z. ve MITREVSKA, E. (2012), Sustainability and Competitiveness of Tourism, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 44, 221-227.
• BAHAR, O. (2004), Türkiye’de Turizm Sektörünün Rekabet Gücü Analizi Üzerine Bir Alan Araştırması: Muğla Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Muğla.
• BAHAR, O. ve KOZAK, M. (2005),Türkiye Turizminin Akdeniz Ülkeleri ile Rekabet Gücü Açısından Karşılaştırılması, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(2), 139-152.
• BALAN, D., BALAURE, V. ve VEGHEŞ, C. (2009), Travel and Tourism Competitiveness of the World’s Top Tourism Destinations: An Exploratory Assessment, Annales Universitatis Apulensis: Series Oeconomica, 11 (2): 979-987.
• CLAVER-CORTES, E., MOLINA-AZORIN, J.F. ve PEREIRA-MOLINER, J. (2007), Competitiveness in Mass Tourism, Annals of Tourism Research, 34 (3), 727- 745.
• CROUCH, G. I. (2007), Modelling Destination Competitiveness: A Survey and Analysis of the Impact of Competitiveness Attributes, CRC for Sustainable Tourism Pty Ltd, Australia.
• CROUCH, G. I. ve RITCHIE, J. R. B. (1999), Tourism, Competitiveness, and Societal Prosperity, Journal of Business Research, 44 (3): 137–152.
• D’HAUTESERRE, A.-M. (2000), Lessons in Managed Destination Competitiveness: The Case of Foxwoods Casino Resort, Tourism Management, 21 (1): 23–32.
• DIMOSKA, T. ve TRIMCEV, B. (2012), Competitiveness Strategies for Supporting Economic Development of the Touristic Destination, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 44, 279-288.
• DWYER, L., FORSYTH, P. ve RAO, P. (2000), The Price Competitiveness of Travel and Tourism: A Comparison of 19 Destinations, Tourism Management, 21 (1), 9-22.
• DWYER, L., FORSYTH, P. ve RAO, P. (2001), PPPs and the Price Competitiveness of International Tourism Destinations, Joint World Bank-OECD Seminar on Purchasing Power Parities, Recent Advances in Methods and Applications, Washington D.C.
• DWYER, L. ve KIM, C. (2003), Destination Competitiveness: Determinants and Indicators, Current Issues in Tourism, 6 (5): 369-414.
• ENRIGHT, M.J. ve NEWTON, J. (2004), Tourism Destination Competitiveness: A Quantitati ve Approach, Tourism Management, 25 (6), 777-788.
• HONG, W. C. (2008), Competitiveness in the Tourism Sector: A Comprehensive Approach from Economic and Management Points, Physica-Verlag Heidelberg.
• KOZAK, M. (2007), Türkiye’nin Uluslararası Turizmde Rekabet Düzeyi Konusunda Yürütülen Çalışmaların Genel Bir Analizi, Çeşme Ulusal Turizm Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Çeşme, İzmir, 419-425.
• KOZAK, M. ve RIMMINGTON, M. (1999), Measuring Tourist Destination Competitiveness: Conceptual Considerations and Empirical Findings, Hospitality Management, 18 (3): 273–283.
• MAZANEC, J. A. ve RING, A. (2011), Tourism Destination Competitiveness: Second Thoughts on the World Economic Forum Reports, Tourism Economics, 17 (4): 725-751.
• MIHALIC, T. (2000), Environmental Management of a Tourist Destination: A Factor of Tourism Competitiveness, Tourism Management, 21 (1): 65‐78.
• SMIT, A.J. (2010), The Competitive Advantage of Nations: is Porter’s Diamond Framework a New Theory that Explains the International Competitiveness of Countries?, Southern Business Review, 14 (1), 105-130.
• T.C. KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI 2012 YILI SINIR GİRİŞ-ÇIKIŞ İSTATİSTİKLERİ, http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr, (Erişim Tarihi: 10.10.2013)
• ULENGİN, F., ÖNSEL EKİCİ, Ş. ve KARAATA, S. (2012), Türkiye’nin Küresel Rekabet Düzeyi 2012-2013, Dünya Ekonomik Forumu Küresel Rekabetçilik Raporu 2012-2013’e Göre Bir Değerlendirme, TÜSİAD-Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu (REF) ve Sektörel Dernekler Federasyonu (SEDEFED), İstanbul.
• WEF (World Economic Forum). (2011), The Travel &Tourism Competitiveness Report 2011 (Seyahat
• http://www3.weforum.org/docs/WEF_TravelTourismCompetitiveness_Repor Rekabet
• t_20pdf, (Erişim Tarihi: 10.03.2013) Edebilirlik Raporu
• 2011), WEF (World Economic Forum). (2013), The Travel & Tourism Competitiveness Report 2013 (Seyahat ve Turizm Rekabet Edebilirlik Raporu 2013), http://www3.weforum.org/docs/WEF_TT_Competitiveness_Report_2013.pd
• f, (Erişim Tarihi: 10.03.2013)
• WTO (WORLD TOURISM ORGANIZATION). (2013), Tourism Highlights, 2013 Edition. .