YOĞUN BAKIM VE AMELİYATHANE HEMŞİRELERİNİN ETİK İKİLEMLERE KARŞI DUYARLILIKLARI: ÜNİVERSİTE HASTANESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 1, 26 - 33, 30.06.2017

Handan Alan Hanife Tiryaki Şen Sevinç Şıpkın

Öz

Amaç: Bu çalışma, yoğun bakım ve ameliyathane hemşirelerinin etik karar verme sürecinde gösterdikleri etik duyarlılıkları incelenmek amacıyla yapıldı.

Yöntem: Tanımlayıcı olarak planlanan çalışmanın örneklemini, Temmuz-Ağustos 2013 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin yoğun bakım ve ameliyathane ünitelerinde çalışan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 49 hemşire oluşturdu. Veriler sosyodemografik ve çalışma özelliklerini içeren 7 soruluk bilgi formu ve 30 maddelik Ahlaki Duyarlılık Anketi kullanılarak toplandı. Verilerin analizinde sıklık, yüzdelik, ortalama değerler, standart sapma, ANOVA ve t testleri kullanıldı.

Bulgular: Çalışmaya katılan yoğun bakım ve ameliyathane hemşirelerinin ahlaki duyarlılık anketinden aldıkları toplam puan ortalaması (87,24±30,6), etik duyarlılığın düşük düzeyde olduğunu göstermiştir. Çalışmaya katılan hemşirelerin etik sorunlar karşısında eyleme karar verme ve uygulama boyutlarının daha düşük olduğu saptandı. Ameliyathane hemşirelerinin duyarlılıklarının tüm alt boyutlarda düşük olduğu belirlendi. Ayrıca bekar hemşirelerin duyarlılığının daha yüksek olduğu otonomi, yarar sağlama, bütüncül yaklaşım oryantasyon alt boyutlarında istatistiksel olarak fark olduğu görüldü.

Sonuç: Ameliyathane hemşirelerinin etik duyarlılıkları yoğun bakım hemşirelerine göre düşük düzeyde olduğu saptandı. Bu nedenle, ameliyathane hemşirelerinin etik duyarlılığının artırılması ve etik sorunları tanıma ve çözümünün sağlanabilmesi için, hizmetiçi eğitim programlarının düzenlenmesi, kurumda etik duyarlılık çalışmalarının yapılması ve bu alanda yapılan çalışmaların artırılarak sonuçlarının görev yapan hemşirelerle paylaşılması önemlidir. 

Anahtar Kelimeler

Etik, etik duyarlılık, yoğun bakım hemşireliği, ameliyathane hemşireliği

Sensitivities of Nurses Working in Intensive Care Units and Operating Room Against Ethical Dilemmas: A Sample of University Hospital

Öz

Aim: This study aims to examine the moral sensibility of intensive care and operating room nurses in the course of moral decision-taking process.
Methods: The sample of this study which has been planned as a definitive study is composed of 49 nurses from a university hospital, working at intensive care unit and operating room between March and May 2013 and accepting to involve in the study. Data were collected by quetionnaire consist of nurses’ social-demographic and job characteristics and Moral Sensibility Surveys. Frequency, percentage, average values, standart deviation, ANOVA and t test were used to analyse the data collected.
Results: The results showed that moral sensitivity scores (MSS) were higher in intensive care nurses than in operating room nurses. The mean of the total score of ethical sensitivity and subdimentions as follows; 87.24±30.60 (MSS); 23.39±8.5 (autonomy), 13.47±4.1 (benefit), 13.86±7.8 (totalitarian approach) 11.10±4.6 (conflict), 14.31±5.1 (practice), 11.12±6.8 (orientation) respectively. Our findings showed that moral sensibility scores and all related parameters were lower than expected value among intensive care and operating room nurses groups. Sensibilities of operating room nurses were determined lower levels at MSS then intensive care nurses (p:0.002). Sensibilities of single nurses were observed at higher level and it was observed significant statically difference at MSS (p:0.006) as well as subordinate dimensions such as autonomy, benefit, totalitarian approach, orientation (p:0.028; 0.006; 0.004 0.023 respectively).
Conclusion: It was determined that ethical sensitivity of operating room nurses was at lower level compared to nurses worked at intensive care. Thus, organizing of in-service training programs, working out of ethical sensitivity studies in the institution, increasing of studies which are carried out in this scope as well as sharing of results of these studies with nurses working at the institution are important to improve ethicalnsensitivity of nurse working at surgery and to identify ethical problems to maintain solutions of these problems.

Anahtar Kelimeler

Ethics, moral sensibility, intensive care nursing, surgery nursing