Palliative Care In Patient With End Stage Renal Disease

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 1, 32 - 41, 03.07.2013

Asiye Akyol

Öz

ESRD are living longer than in the past because of the developing in medicine and technology. With the lengthening of life expectancy, acute states that occur during the course of the chronic renal diseases and threaten the life, or co-morbid diseases progressing together with the current disease, physical and psychosocial symptoms are impairing the general well-being and the quality of life and complicating the patient care increased the need for palliative care. Palliative care is defined as “an approach in which administrations related to the prevention and relief of suffering are involved through meeting the requirements of physical, psychosocial and spiritual care by means of early diagnosis and well evaluation of the problems emerging from the life-threatening disease.” An effective palliative care focuses on the patient and family and requires. Symptom assessment and management, care planning, health needs of family and theirs caregivers with ESRD is expected in a comprehensive manner by the nephrology nurses The concepts of palliative care in ESRD focusing on pain and symptom management advance care planning, ethics issues with dialysis and psychosocial and spiritual support concepts. In this article, the definition and concepts of the palliative care and related to interventions are discussed.

Anahtar Kelimeler

End stage renal diseases, dialysis, nursing, palliative care

SON DÖNEM BÖBREK YETMEZLİĞİ (SDBY) OLAN HASTADA PALYATİF BAKIM

Öz

Dünya Sağlık Örgütüne (DSÖ) göre palyatif bakım; hasta ve ailede “yaşamı tehdit eden hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan problemleri, erken tanılama ve iyi bir değerlendirme ile fiziksel, psikososyal ve manevi bakım gereksinimlerinin karşılanması yoluyla acı çekmenin önlenmesi ve hafifletilmesine yönelik uygulamaların yer aldığı ve yaşam kalitesini geliştirmenin amaçlandığı bir yaklaşım’dır” şeklinde tanımlanmaktadır. Yakın zamana dek palyatif bakım yalnızca yaşamın son dönemlerindeki hastalar için uygun görülürken, günümüzde palyatif bakım ilkelerinin, acının hafifletilmesi ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesi hedeflenen hastalarda olabildiğince erken dönemlerde uygulanması gerektiği geniş kabul görmektedir Kronik böbrek hastalıkların seyri sırasında ortaya çıkan ve yaşamı tehdit eden akut durumlar ya da varolan hastalıkla  birlikte seyreden ko-morbid hastalıklar, kronik diyaliz tedavisine bağlı ortaya çıkan fiziksel ve psikososyal semptomlar genel iyilik hali ile yaşam kalitesini bozmakta,yaşam süresini kısaltmakta ve hasta bakımını karmaşık bir hale getirmektedir. SDBY’li bireylerde palyatif bakım, kan basıncı kontrolü, aneminin,kardiovasküler sistem hastalıkları,kemik ve mineral metabolizma bozukluğunun tedavisi ile sınırlı olmayıp ileriye yönelik bakım planlaması,semptom yönetimi ve KBY’ye bağlı ortaya çıkan komplikasyonları da içermektedir. Palyatif bakım, ağrı ve semptom yönetimi, ileri bakım planlaması, psiko-sosyal ve manevi bakım kavramlarına odaklanan interdisipliner bir bakımdır. Bu makalede palyatif bakım tanımı ve bölümleri tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Son dönem böbrek yetmezliği, diyaliz, hemşirelik, palyatif bakım

Kaynakça

• Akyol AD (2005) Kronik Böbrek Yetmezliği [Chronic Renal Failure] . Üriner Sistem Hastalıklarında Bakım. Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireleri Derneği Yayınları No:4,İzmir; Meta Basım, p:112-132.
• Berzoff J, Swantkowski J, Cohen LM (2008) Developing a renal supportive care team from the voices of patients, families, and palliative care staff. Palliative and Supportive Care 6(2):133-139.
• Brown EA, Chambers EJ, Eggeling C (2008) Palliative care in nephrology. Nephrol. Dial Transplant, 23(3):789-791.
• Ceccarelli CM, Castner D, Haras MS (2008) Advance care planning for patients with chronic kidney disease-why aren’t nurses more involved?. Neph. Nurs. J 35(6):553-557.
• Davison SN (2006) Facilitating advance care planning for patients with end-stage renal disease: The patient perspective. Clin J.Am Soc Nephrol, 1(5):1023-1028.
• Davison SN, Jhangri GS, Holley JL et al (2006) Nephrologists’ reported preparedness for end – of-life decision–making. Clin J. Am Soc Nephrol, 1(6):1256-1262.
• Davison SN, Ferro C (2009) Management of pain in chronic kidney disease. Progress in Palliative Care,17 (4):186-196.
• Davison (2009) Advance care planning and pain management in chronic kidney disease. Progress in Palliative Care,17(4):170-178.
• Elçigil A (2012) Palyatif bakım hemşireliği. Gülhane Tıp Dergisi, 54(4):329-334.
• Fasset RG, Robertson IK, Mace R et al (2011) Palliative care in end stage kidney disease. Nephrology,16(1):4-12.
• Germain MJ, Cohen LM, Davison SN (2007) Withholding and withdrawal from dialysis: what we know about how our patients die. Seminars in Dialysis, 20 (3):195-199.
• Greaves C, Bailey E, Storey L et al (2009) Implementing end of life care for patients with renal failure. Nursing Standard, 23 (52):35-41.
• Haras MS (2008) Planning for a good death: A neglected but essential part of ESRD care. Nephrology Nursing Journal,35(5):451-483.
• Hobsen K, Gomm S, Murtagh F et al (2011) National survey of the current provision of specialist palliative care services for patients with end-stage renal disease. Nephrol Dial Transplant,26(4):1275-81.
• Holley JL (2005) Palliative Care in End-Stage Renal Disease: Focus on Advance Care Planning, Hospice, Referral, and Bereavement. Seminars in Dialysis,18(2):154-156.
• Holley JL (2007) Palliative care in end-stage renal disease: illness trajectories, communication, and hospice use. Advances in Chronic Kidney Disease,14(4):402-408.
• Holley JL, Davison SN. Moss AH (2007) Nefrologists’ changing practices in reported end–of-life decision–making. Clin J. Am Soc Nephrol, 2(1):107-111. ----------- Hasta Hakları Yönetmeliği. Resmi Gazete.1998; Sayı: 23420, madde 13-14.
• İnci F, Öz F (2012) Palyatif bakım ve ölüm kaygısı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(2):178-187. Jablonski A (2008) Palliative Care: Misconceptions that Limit Access for Patients with Chronic renal Disease. Seminars in Dialysis,21(3):20620
• Karadeniz G (2011) Son dönem böbrek yetmezliği olan hastanın palyatif bakımı. Nefroloji Hemşireliği Dergisi, 8(1):1-10.
• Koshy AN, Mace R, Youl L et al (2012) Contrasting approaches to end of life and palliative care in end stage kidney disease. Indian J Nephrol,22(4):307-9.
• Kuebler KK (2001) Palliative nursing care for the patient experiencing end-stage renal failure. Urologic Nursing, 21(3):169-177.
• Low J, Smith G, Burns A et al ( 2008) The impact of end–stage kidney disease (ESKD) on close persons: a literature review. NDT Plus,2:67-79. Mazanec P, Daly BJ, Pitorak EF et al (2009) A new model of palliative care for oncology patients with advanced disease. J.of Hospice and Palliative Nursing,11(6):324-31.
• Moss AH, Holley JL, Davison SN et al (2004) Palliative care. Core Curriculum In Nephrology. Am J.Kid. Dis, 43(1):172-185.
• Murtagh FM, Murphy E., Sheerin NS (2008) Illness trajectories: an important concept in the management of kidney failure. Nephrol Dial Transplant, 23(12):3746-3748.
• Murray S, Kensall M, Boyd K et al (2005) Illness trajectories and palliative care. BMJ,30:1007
• Noble H, Kelly D, Anderson K et al (2007) Concept analysis of renal supportive care: the challing world of nephrology. J Adv Nurs, 59(6):64465
• Noble H, Lewis R (2008) Assesing palliative care needs in end–stage kidney disease. Nursing Times,104 (23):26-27.
• Özkan S (2011) Kronik obstriktif akciğer hastalığında (KOAH) palyatif ve yaşam sonu bakımı. Selçuk Tıp Dergisi, 28 (1):69-74.
• Serdengeçti K, Süleymanlar G, Altıparmak M et al (2011) Türkiye’de Nefroloji-Diyaliz ve Transplantasyon. Registry 2011. Türk Nefroloji Derneği Yayınları. Istanbul.
• Süleymanlar G (2007) Kronik böbrek hastalığı ve yetmezliği: tanımı, evreleri ve epidemiyolojisi. Turkiye Klinikleri J Int Med Sci, 3(38):1-7.
• Szromba C (2007) Palliative care in patients with CKD. Nephrology Nursing Journal, 34 (5):551
• Tamura M, Goldstein M, Stable E (2010) Preferences for dialysis withdrawal and engagement in advance care planning within a diverse sample of dialysis patients. Nephrol Dial Transplant, 25(1):237-42.
• Weisborg SD, Camody SS, Bruns FJ et al (2003) Symptom burden, quality of life advance care planning and the potential value of palliative care in severely ill heamodialysis patients.
• Nephrol Dial Transplant,18(7):1345-1352. ----------World Health Organisation (2010).Definition of Palliative Care. http://www.who.int/cancer/palliative/definiti on/en.
• Yard HD (2006) Nephrologists expand the use of palliative care in ESRD. J Palliative Med, 9(4): 977-9
• Yong DS, Kwok AO, Wong DM et al (2009) Symptom burden and quality of life in endstage renal disease: a study of 179 patients on dialysis and palliative care. Palliat Med, 23(2):111-9.
• Young S (2009) Rethinking and integrating nephrology palliative care: A nephrology nursing perpective. CANNT Journal,19(1): 36