TGA (Tahmin-Gözlem-Açıklama) Yöntemiyle Bitkilerde Oksin Işık İlişkisinin Öğretimi Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2017, Cilt: 38 Sayı: 2, 194 - 203, 24.04.2017

Sema Nur Güngör Muhlis Özkan

https://doi.org/10.17776/cumuscij.308479

Öz

Bu çalışmada, fen bilgisi öğretmen adaylarına beyaz yulafta (Avena sativa L.) bitkisel büyüme
hormonlarından oksinin (indol-3-asetik asit=IAA) ışıkla ilişkisinin, TGA
yöntemiyle öğretimi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden, durum
çalışması deseninin uygulandığı çalışmaya; 2014-2015 eğitim-öğretim yılının
bahar döneminde Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin Fen Bilgisi
Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören ve “Genel Biyoloji Laboratuvarı”
dersini alan 32 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı
olarak “Mika ve Bir Yönlü Işık” başlıklı TGA yöntemine göre düzenlenmiş bir
çalışma yaprağı kullanılmıştır. Verilerin analizinde, frekans (f) ve yüzde (%)
dağılımlarından yararlanılmıştır. Sonuç olarak öğretmen adaylarının tamamının
tahminde bulunarak sürece etkin biçimde katıldığı, %96,9’unun gözlem yaparak
gözlemlerine gerekçe yazdıkları ve %84,4’ünün de açıklama aşamasına katıldığı
tespit edilmiştir. Bu sonuçlardan hareketle, öğretmen adaylarının bu tür bir
öğretim yaklaşımının öne çıkarılması halinde, tüm aşamalara etkin biçimde
katılma eğiliminde oldukları ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen bilgisi öğretmen adayları, Oksin (IAA), TGA yöntemi

A Study on Teaching the Auxin-Light Relationship in Plants Through Predict-Observe-Explain (POE) Method

Öz

The purpose of this
study is to teach pre-service science teachers the relationship between auxin
(indole-3-acetic acid=IAA), which is a plant growth hormone, and light in Avena sativa L. through
Predict-Observe-Explain (POE) method. Case study design, which is a qualitative
research method, was employed. The study participants were 32 pre-service
teachers studying at the Department of Science Teaching of Faculty of Education
at Uludağ University in the spring semester of the 2014-2015 academic year and
taking the “General Biology Laboratory” course. A worksheet titled “Mica and
One-Way Light” arranged based on the POE method was used for data collection.
Data were analyzed through frequency (f) and percentage (%) distribution. It
was found out that all the pre-service teachers actively participated in the
process by making predictions; 96.9% engaged in observation and wrote down
justifications for their observations; and 84.4% participated in the explain
stage. The results of this study show that pre-service teachers tend to
actively participate in all stages if this kind of a teaching approach is
adopted.

Anahtar Kelimeler

Pre-service science teachers, Auxin (IAA), POE method

Kaynakça

• [1]. Akman, Y., Düzenli, S. Bitki fizyolojisi. ISBN. 975-97436-0-4. Ankara, 2010.
• [2]. Campbell, N., A., Reece, J., B. Biyoloji. E. Gündüz, A. Demirsoy, İ. Türkan, (Çev.). Ankara: Palme, 2006.
• [3]. Sadava, D., Hillis, D., M., Heller, H., C., Berenbaum, M., R. Life: the science of biology. E. Gündüz, İ. Türkan (Çev.). Ankara: Palme, 2014.
• [4]. Akgün, A., Tokur, F., Özkara, D. TGA stratejisinin basınç konusunun öğretimine olan etkisinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2013; 2, 2: 348-369.
• [5]. Bilen, K., & Köse, S. Kavram öğretiminde etkili bir strateji TGA (tahmin et-gözle-açıkla) “Bitkilerde madde taşınımı”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012a; 12, 24: 21-42.
• [6]. Gunstone, R.F., Mitchell, I.J., the Monash Children’s Group. Two teaching strategies for considering children’s science. The Yearbook of the International Council of Associations of Science Education 1988; 1: 12.
• [7]. Tekin, S. Kimya laboratuarının etkililiğinin aksiyon araştırması yaklaşımıyla geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Fakültesi 2008; 16, 2: 567-576.
• [8]. Akçay, S. Aydoğdu, M., Yıldırım, H. İ., Şensoy, Ö. Fen eğitiminde ilköğretim 6. sınıflarda çiçekli bitkiler konusunun öğretiminde bilgisayar destekli öğretimin öğrenci başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi 2005; 13, 1: 103-116.
• [9]. Barman, C. Stein, M., McNair, S., Barman, N. Students’ ideas about plants and plant growth. American Biology Teacher 2006; 68, 2: 73-79.
• [10]. Christdiou, V., Hatzinikita, V. Preschool children’s explanations of plant growth and rainformation: A comparative analysis. Research in Science Education 2005; 35: 471-495.
• [11]. Koçak, E. İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinde “sindirim ve görevli yapılar”, “boşaltım ve görevli yapılar” ve “çiçekli bir bitkiyi tanıyalım” konularının modelle öğretiminin öğrenci başarısına etkisi. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum, 2006.
• [12]. Lin, S. Development and application of a two-tier diagnostic test for high school students’ understanding of flowering plant growth and development. International Journal of Science and Mathematics Education 2004; 2: 175–199.
• [13]. Mutlu M., Özel M. Sınıf öğretmen adaylarının çiçekli bitkilerin büyüme ve gelişme konuları ile ilgili anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları. Kastamonu Eğitim Dergisi 2008; 16, 1: 107–124.
• [14]. Tokur, F. TGA stratejisinin fen bilgisi öğretmen adaylarının bitkilerde büyüme gelişme konusunu anlamalarına etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Adıyaman Üniversitesi, Adıyaman, 2011.
• [15]. Türkmen, L., Dikmenli, M., Çardak, O. İlköğretim öğrencilerinin bitkiler hakkındaki alternatif kavramları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2003; 5, 2: 53-70.
• [16]. Uşak, M. Fen bilgisi öğretmen adaylarının çiçekli bitkiler konusundaki pedagojik alan bilgileri. (Yayımlanmış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara, 2005.
• [17]. Yakışan, M., Selvi, M., Yürük, N. Biyoloji öğretmen adaylarının tohumlu bitkiler hakkındaki alternatif kavramları. Türk Fen Eğitimi Dergisi 2007; 1: 60-79.
• [18]. Bilen, K., Köse, S. Yapılandırmacı öğrenme teorisine dayalı etkili bir strateji: Tahmin-gözlem-açıklama (TGA) “Bitkilerde büyüme ve gelişme”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012b; 31, 1: 123-136.
• [19]. Tokur, F., Duruk, Ü., Akgün, A. TGA etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının çiçekli bitkilerin büyüme ve gelişmesi ile ilgili sahip olduğu kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi. Route Educational & Social Science Journal 2014; 1, 1: 68-80.
• [20]. Bilen, K., Aydoğdu, M. Fen Bilgisi öğretmen adaylarına bitkilerde fotosentez ve solunum kavramlarını öğretmede TGA (Tahmin Et-Gözle-Açıkla) stratejisinin kullanımı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2010; 7, 14: 179-194.
• [21]. Bilen, K., Aydoğdu, M. TGA (tahmin et-gözle-açıkla) stratejisine dayalı laboratuar uygulamalarının öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve bilimin doğası hakkındaki düşünceleri üzerine etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2012; 11, 1: 49-69.
• [22]. Bilen, K., Köse, S., Uşak, M. Tahmin et-gözle-açıkla (TGA) stratejisine dayalı laboratuvar uygulamalarının fen bilgisi öğretmen adaylarının osmoz ve difüzyon konusunu anlamalarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2011; 9: 115-127.
• [23]. Yıldırım, A., Şimşek, H. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin, 2008.
• [24]. MEB. İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6,7 ve 8. sınıflar) fen bilimleri öğretim programı. Ankara, 2013.
• [25]. Miles, M. B., M. Huberman. Qualitative data analysis: A sourcebook of new methods. 2d Edition. Beverly Hills, CA: Sage Publications, 1994.
• [26]. Bilen, K. Tahmin Et-Gözle-Açıkla” yöntemine dayalı laboratuvar uygulamalarının öğretmen adaylarının kavramsal başarılarına, bilimsel süreç becerilerine, tutumlarına ve bilimin doğası hakkındaki görüşlerine etkisi. (Yayınlanmış Doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2009.
• [27]. Karaer, H. Yapılandırıcı öğrenme teorisine dayalı bir laboratuvar aktivitesi (kromotografi yöntemi ile mürekkebin bileşenlerine ayrılması). Amasya Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi 2007; 15, 2: 591-602.
• [28]. Yıldırım, N., Maşeroğlu, P. Kimyayı günlük hayatla ilişkilendirmede tahmin-gözlem-açıklamaya dayalı etkinlikler ve öğrenci görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry 2016; 7, 1: 117-145.
• [29]. Kırılmazkaya, G., Kırbağ Zengin, F. Tahmin et-gözle-açıkla yönteminin ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarına ve fene karşı tutumlarına etkisinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2015; 8, 4: 975-981.
• [30]. Köse, S., Coştu, B., Keser, Ö. F. Fen konularındaki kavram yanılgılarının belirlenmesi: TGA yöntemi ve örnek etkinlikler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2003; 13, 1: 43–53.
• [31]. White, R., Gunstone, R. Probing understanding. First edition. London and New York: The Falmer Pres, 1992.