ATTÂR’IN FÜTÜVVETNÂMESİ İSTANBUL’DA MI…?

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 296 - 331, 31.12.2016

Çevirmen: Ömür Ceylan

Öz

Doğu edebiyatlarının ünlü ve etkili şairlerinden biri olan Feridüddin Attâr, yalnız ardında bıraktığı değerli eserleri ile değil, kendisine aidiyeti şüpheli çok sayıda eserle de araştırmacıları hala meşgul etmektedir. Attâr Fütüvvetnâmesi, ona ait olduğu üzerine hakkında bir asra yakın zamandır tartışmalar yürütülen işte bu eserlerden biridir. Türkiye, İran ve Romanya’da bulunan nüshaların; Harcirdli Hâtifî ve İzzî-i Mervî gibi şairlerin; Said Nefîsî, Franz Taeschner ve Abdülbaki Gölpınarlı gibi önemli bilim insanlarının dahil olduğu, Almanya’dan Pakistan’a uzanan, geniş soluklu bu tartışmalar, henüz kesin bir sonuca varmış değildir. Bu makalede, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Farsça Yazmalar Bölümü F1288 numarada kayıtlı olan ve anılan araştırmacılar tarafından görülmemiş/değerlendirilmemiş bulunan bir nüshadan hareketle tartışmalara yeni bir boyut kazandırılmaya çalışılmakta ve söz konusu metin, özgün alfabesiyle ilk kez yayınlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Klâsik Edebiyat, Fütüvvet, Fütüvvetnâme, Attâr, Ahilik, Yazma Nüsha, Edisyon Kritik

Kaynakça

• Afshari, Mehran (2003), Fotovvatnâmehâ va Rasâ’el-e Khâksâriyeh (30 Treatises), Introduction, Compilation & Explanation by Mehran Afshari, Institute for Humanities and Cultural Studies, Tehrân.
• Arslanoğlu, İbrahim (1997), Yazarı Belli Olmayan Bir Fütüvvetnâme, Kültür Bakanlığı Yayını, Ankara.
• Bedîüzzaman Fürüzanfer (1381 hş.), Divan-ı Attâr-ı Nişâbûrî, Müesseset-i İntişârât-ı Negâh, Çâp-ı Çehârüm, Tehran.
• Bilgin, Orhan (1992), Şeyh Eşref bin Ahmed Fütüvvetnâme, İstanbul.
• Fütüvvetnâme ez-Güftâr-ı Seyyid İzzî-i Mervî, Tahran Üniversitesi Merkez Kütüphanesi 3528.
• Fütüvvetnâme-i Şeyh Attâr, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, Farsça Yazmalar Bölümü, F 1288.
• Fütüvvetnâme-i Şeyh Attâr,Romanya Şarkiyat Akademisi Kütüphanesi M 178, Tahran Üniversitesi Kütüphanesi Mikrofilm No: 6225.
• Gölpınarlı, Abdülbaki (1949-1950), “İslam ve Türk İllerinde Fütüvvet Teşkilatı ve Kaynakları”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, C. 11, S. 1-4, İstanbul.
• Gölpınarlı, Abdülbaki (1953-1954), “Burgazi ve Fütüvvetnâmesi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, C. XV, S. 1-4, İstanbul.
• Gölpınarlı, Abdülbaki (1955-1956), “Fütüvvet-Nâme-i Sultânî ve Fütüvvet Hakkında Bâzı Notlar”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, C. 17, S. 1-4, İstanbul.
• Gölpınarlı, Abdülbaki (1956-1957), “Şeyh Seyyid Gaybî Oğlu Seyyid Hüseynin Fütüvvetnâmesi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, C. XVII, S. 1-4, İstanbul.
• Huart, Cl. (1997), “Hâtifî” mad., İA, C. 5/1, Milli Eğitim Bakanlığı Yayını, Eskişehir.
• Köksal, Haz. M. Fatih (2005), I. Ahi Evran-ı Velî ve Ahilik Araştırmaları Sempozyumu (Bildiriler I-II), G.Ü. Ahilik Kültürünü Araştırma Merkezi Yayını, Kırşehir.
• M. Dervish, Divan-ı Attâr, Tehran.
• Nefîsî, Said (1339 hş.), Dîvân-ı Attâr-ı Musahhah, Tehran.
• Nefîsî, Said (1344 hş.), Târîh-i Nazm u Nesr der-İran ve der-Zebân-ı Fârisî, Kitabfürûş-ı Füruği, Cild-i Evvel, Tehran.
• Ocak, Ahmet Yaşar (1996), “Fütüvvetnâme” mad., DİA, C. 13, İstanbul.
• Öztürk, Mürsel (1997), “Hâtifî” mad., DİA, C.16, İstanbul.
• Ritter, Helmuth (1997), “Attâr” mad., İA, C. 2, Milli Eğitim Bakanlığı Yayını, Eskişehir.
• Riyaz Han, Muhammed (1348 hş.), “Fütüvettnâme-i Attâr Yâ Hâtifî?”, Mecelle-i Maârif-i İslâmi, Şomare-i 8, Ferverdîn, Tehran.
• Şahinoğlu, M. Nazif (1991), “Attâr Ferîdüddin” mad., DİA, C.4, İstanbul.
• Taeschner, Franz (1932), “Das Futuwwatnâme Des Persischen Dichters Hâtifi”, Festschrift Georg Jacob, Leipzig.
• Torun, Ali (1996), “Muhtevaları ve Kaynakları İtibariyle Fütüvvetnâmeler”, I. Uluslararası Ahilik Kültürü Sempozyumu Bildirileri, Kültür Bakanlığı Yayını, Ankara.
• Torun, Ali (1998), Türk Edebiyatında Türkçe Fütüvvetnâmeler, Kültür Bakanlığı Yayını, Ankara.