Effects of Peer Groups to Religious Socialization of American Turkish Youth (12-15 Years)

Yıl 2015, Cilt: 13 Sayı: 30, 213 - 249, 01.12.2015

Özcan Güngör

Öz

Anahtar Kelimeler

Religious socialization, American Turkish youth, Identity, Fellowship, Immigrant life

Akran Gruplarının Amerikalı Türk Gençlerinin Dini Sosyalleşmelerine Etkileri (12-15 Yaş)

Öz

Dinî sosyalleşme doğumla başlayan ve ölüme kadar süren bir sürecin adıdır. Bireylerin dinî sosyalleşmesinde aile, okul, arkadaş grubu, dini kurumlar ve medyanın etkili kurumlar olduğu görülmektedir. Biz bu çalışmada Amerika'nın New Jersey eyaletinden örnekleme dâhil ettiğimiz Türk gençleriyle nitel veri toplama tekniği olan derinlemesine görüşmeler yoluyla gençlerin akran gruplarında dinî sosyalleşmelerine dair veriler elde etmeye çalıştık. Sonuçta gençlerin tercih ettikleri arkadaş gruplarına göre tipleştirilmesi yapılmaya çalışılmıştır. Temel olarak dört dip arkadaş grubu seçimi olduğu görülmekte; a) kendi dini ve etnik kültüründen gençlerin tercih edildiği sosyalleşme, b) iki kültür arasında kalarak çatışmanın yaşandığı arkadaş tercihleri, c) baskın kültür içinde asimile olmaya dönük arkadaş seçimleri, d) her iki kültürü de tanıyarak uygun arkadaşlar seçimi yaparak sosyalleşenler. Örnekleme dahil ettiğimiz çocukların 1.5 ve 2. nesil oldukları dikkate alındığında gelecek nesillerin nasıl bir akran sosyalleşmesi yaşayacağı tahmin edilebilmektedir. Sonuç itibariyle yerli kültür ile ana kültür arası bir formda göçmenliğin kimliğe ilişkin pekiştirmeleri eşliğinde dini sosyalleşmelerini gerçekleştirmede akran gruplarının oldukça etkili olduğu tespit edilmiştir. Ancak Amerika gibi büyük bir ülkede kendi din ve milletinden akranlarının azlığı gençleri zorunlu olarak bazen seçerek ve bazen de kendiliğinden istenilmeyen sosyalleşme öğrenmelerine götürebilmektedir. Bu açıdan topluluk içi dayanışma kurumları ve ailenin dini sosyalleşmede daha önemli roller alması sayesinde akran gruplarının dini sosyalleşmeye etkileri Müslüman kültür lehine sonuçlanabilir görünmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dini sosyalleşme, Amerikalı Türk gençleri, Kimlik, Arkadaş Grubu, Göçmen yaşamı

Kaynakça

• Alba, R .D. (2005). Bright vs. Blurred boundaries: Second generation assimilation and exclusion in France, Germany and the United States. The Ethnic and Racial Studies, 28(1), pp. 20-49.
• Arslan, M. (2006). Dini Sosyalleşmenin Temel Etkenleri: Türk Geç Ergenleri Arasında Uygulamalı Bir Araştırma. Akademik Araştırmalar Dergisi, 31, ss. 61-78.
• Arslantürk, Z. ve Amman, T. (1999). Sosyoloji. İstanbul: İFAV Yayınları.
• Aziz, A. (1982). Toplumsallaşma ve Kitle İletişim. Ankara: AÜSBF Basın-Yayın Yüksek Okulu Basımevi.
• Becker, H. ve Bornes , H. (2006). Religion the sociology of religion. International Encylopedia of Social Sciences, 13, ss. 409-411.
• Census, (2010). http://factfinder2.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=ACS_10_1YR_B04003&prodType=table, 16.12.2011
• Cornwall, M. (1988). The influence of three agents of religious socialization: Family, church, and peers, In The Religion and Family Connection: Social Science Perspectives, ed. Darwin L. Thomas (Provo, UT: Religious Studies Center, Brigham Young University), 207–31.
• Çelik, F. (2006). Lise Öğrencilerinin Dini Sosyalizasyon Sürecine Katılımı. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: M. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çoştu, Y. (2009). Sosyalleşme Sürecinde Dindarlığı Etkileyen Faktörler. Doktora Tezi, Samsun: 19 Mayıs Üniversitesi, SBE.
• Çoştu, Y. (2009a). Toplumsallaşma Kavramı Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 9(3), ss. 117-140.
• Demir, N., Baran A. ve Ulusoy, D. (2005). Türkiye’de Ergenlerin Arkadaş-Akran Grupları İle İlişkileri ve Sapmış Davranışlar: Ankara Örneklemi. Bilig, 32, ss. 83-108.
• Demir, Ö. ve Acar, M. (1999). Sosyal Bilimler Sözlüğü. İstanbul: Vadi Yayınları.
• Ercan, Z. (2009). Making sense of schooling, identity, and culture: Experiences of Turkish students and their parents. Doktora Tezi, College of Education and Human Ecology. Columbus: OH. The Ohio State University.
• Froese, R. (2008). One family, two religions: Child belief or child grief in Christian– Muslim families?. British Journal of Religious Education, 30(1). ss. 37–47.
• Giddens, A., Duneier, M. ve Appelbaum, R. (2005). Introduction to sociology. New York: W.W. Norton Company.
• Göle, N. (1991). Modern Mahrem. İstanbul: Metis Yayınları.
• Günay, Ü. (1981). Türkiye’de Dini Sosyalleşme (192-199). Türkiye I. Din Eğitimi Semineri. Ankara: İlahiyat Vakfı Yayınları.
• Günay, Ü. (1998). Din Sosyolojisi. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Günay, Ü. (1999). Erzurum Kenti ve Çevre Köylerinde Dini Hayat. İstanbul: Erzurum Kitaplığı.
• Güngör, Ö. (2004). Modernizm Sürecinde Cami Cemaatinin Din Anlayışı (Batıkent Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güngör, Ö. (2012b). Amerika’daki Türk Gençleri İçin Cami ve Dini Sosyalleşme (New Jersey Örneği). Diyanet İlmi Dergi. XLVIII, (4). ss. 117-136.
• Güngör, Ö. (2012a). 1.5 ve 2. Nesil Türk Gençlerinin Ailede Dini Sosyalleşmeleri: New Jersey, USA Örneği. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 53(2), ss. 85-119.
• Heller, D. (1988). The Children’s God. Chicago/London: University of Chicago Press.
• Horroks, J. (1965). Adolescent attitudes and goals. Chicago: Aldine Pub. Com.
• Hyde, K. E. (1990). Religion in childhood and adolescence: A comprehensive review of the research. Birmingham AL: REP.
• Johnstone, R. (2001). Religion in society: A sociology of religion. New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
• Karpat, K. (1985). The Ottoman Imigration to America, 1860-1914. International Journal of Middle East Studies, 17(2), ss.175-209.
• Kaya, İ. (2007). Muslim American identities and diversity. Journal of Geography, 106(1), ss. 29-35.
• Kaya, İ. (2005). Identity and space, The case of Turkish Americans. The Geographical Review, 95(3), ss. 425-440.
• Kılavuz, S. (1993). Ergenlerde Özdeşleşme ve Din Eğitimi, İHL ve GL Öğrencileri Arasında Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Bursa: UÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bursa.
• Koştaş, M. (1995). Üniversite Öğrencilerinden Dine Bakış. Ankara: TDV Yayınları.
• Köktaş, M. E. (1993). Türkiye’de Dini Hayat, (İzmir Örneği). İzmir: İşaret Yayınları.
• Long, E. T. ve Hadden, K. J. (1983). Religious conversion and the concept of socialization: Integrating the brainwashing and Drift Models. Journal for the Scientific Study of Religion. 22(1), ss. 1-14.
• Mardin, Ş. (1995). Din ve İdeoloji. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (Çev. O. Akınhay ve D. Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Maxwell, J. A. (1992). Understanding and validity in qualitative research. Harvard Educational Review, 62, ss. 979-1000.
• Min, P. G. (1999). A comparison of post-1965 and turn-of-the-century immigrants in intergenerational mobility and cultural transmission. Journal of American Ethnic History. The Classical and Contemporary Mass Migration Periods: Similarities and Differences, 18(3), ss. 65-94.
• Oskay, Ü. (1997). İletişimin ABC’si. İstanbul: Der Yayınları.
• Ozankaya, Ö. (1996). Toplumbilim. İstanbul: Cem Yayınları.
• Öztürk, F. (1998). Toplumsal Boyutlarıyla Spor. Ankara: Bağırgan Yayınevi.
• Portes, A. ve Rumbaut, R. (2006). Immigrant America : A portrait. California: University of California Press.
• Sözen, E. (2000). Demir Kafesten Plastiğe Kimliklerimiz. İstanbul: Birey Yayıncılık.
• Şenyürekli, A. R. (2007). Caring from a distance: How Turkish transnational families maintain intergenerational relationship. Basılmamış Doktora Tezi. Minnesota: The University of Minnesota.
• Şimşek, E. (2004). Çocukluk Dönemi Dini Gelişim Özellikleri ve Din Eğitimi, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 4(1), ss.207-220.
• Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Türköne, M. (2010). Siyaset. İstanbul: Opus Yayınları.
• Tolan, B. (1993). Sosyoloji. Ankara: Adım Yayınları.
• TDK, (2015). Toplumsallaşma. http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5637d0cd6f1219.60877991, 2.22.2015
• Unat, N. A. (2002). Bitmeyen Göç Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa. İstanbul: Bilgi Üni. Yayınları.
• Vaidyanathan, B. (2011). Religious resources or differential returns? Early religious socialization and declining attendance in emerging adulthood. Journal for the Scientific Study of Religion, 50(2), ss.366–387.
• van Meijl, T. (2012). Multicultural adolescents between tradition and postmodernity: Dialogical self theory and the paradox of localization and globalization. H.J.M. Hermans (Ed.), Applications of Dialogical Self Theory. New Directions for Child and Adolescent Development, ss.39–52.
• Yavuz, K. (1992). Çocuğun Dünyası ve Gelişme. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Zuckerman, P. (2006). Din Sosyolojisine Giriş. (Çev. İ. Çapcıoğlu, H. Aydınalp). Ankara: Birleşik Dağıtım Kitabevi.