The Effect of Activities Developed Appropriately to the Values Education Methods Upon Democratic Perception and Behaviors

Yıl 2015, Cilt: 13 Sayı: 30, 309 - 345, 01.12.2015

Mustafa Tahiroğlu Vedat Aktepe

Öz

Anahtar Kelimeler

Democracy, Values, Democratic values, Democracy education, Values education, Democracy perception, Respect, Tolerance, Equality, Justice

Değerler Eğitimi Yaklaşımlarına Göre Geliştirilen Etkinliklerin Demokratik Algı ve Davranışlar Üzerine Etkisi

Öz

Bu araştırmada, değerler eğitimi yaklaşımlarına göre geliştirilen demokrasi eğitimi etkinliklerinin, 6. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde öğrencilerin demokratik değerlerinin geliştirilmesine ve demokrasi algılarına etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, hoşgörü, saygı, eşitlik, temel hak ve özgürlükler gibi demokratik değerlere yönelik etkinlikler geliştirilerek uygulanmaya çalışılmıştır. Çalışmada nitel ve nicel araştırma desenlerinin bir arada kullanılması sonucu oluşan 'paralel karma yöntem' kullanılmıştır. Deney gurubu 27, kontrol gurubu ise 29 öğrenciden oluşmuştur. Araştırma verileri; Demokrasi Algısı Ölçeği ve görüşme kayıtlarından elde edilmiştir. Nicel verilerin analizinde ilişkisiz örneklemler t-testinden, nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz yönteminden yararlanılmıştır. Analiz sonucunda deney ve kontrol grubunun ölçüm sonuçları incelendiğinde deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür [t(54)=8.568, p

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, Değerler, Demokratik değerler, Demokrasi eğitimi, Değerler eğitimi, Demokrasi algısı, Saygı, Hoşgörü, Eşitlik, Adalet

Kaynakça

• Aladağ, S. (2009). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretiminde Değer Eğitimi Yaklaşımlarının Öğrencilerin Sorumluluk Değerini Kazanma Düzeyine Etkisi. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aron, R. (2011). Demokrasi ve Totalitarizm (V. Hatay Çev.). Ankara: Kadim Yayınları.
• Bacanlı, H. (2006). Duyuşsal Davranış Eğitimi. (3. basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Balake, S., Barady, T. ve Sanchez, S. (2003). Enculturation of democratic principles in the young: A vision of equity education in public schools. Educational Research Quarterly, 28(1), 48-59.
• Balcı, E. Ç. (2009). İlköğretim 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Adil Olma Değerinin Öğretiminde, Çoklu Zekâ Kuramının Uygulanması. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Baysal, N. Z. (2009). Demokrasi Eğitimi İçin Karar Verme Modelinin Kullanılması: İlköğretim Üçüncü Sınıf Hayat Bilgisi Dersi Örneklemesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(1), 53-84.
• Bolay, S. H. (2007). Değerlerimiz ve Günlük Hayat. Değerler Eğitimi Merkezi Dergisi, 1(1), 12-19.
• Bülbül, S. (1989). Demokrasi Eğitiminde Öneriler. Demokrasi İçin Eğitim (Panel). Ankara: TED Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (11. basım). Ankara: Pegam A Akademi.
• Cheung, C. K. ve Lee, T. Y. (2010). Improving social competence through character education. Evaluation and program planning, 33, 255–263.
• Çalık, D. (2002). İlköğretim Okullarında Demokrasi Eğitimi Üzerine Bir Araştırma. Yüksek lisans tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Davis, H. D. (2006). Character education in America’s public schools. Journal of Church and State. Retrieved December 19, 2009 from http://www.redorbit.com/news/education /456519/character_education_ inamericaspublic_schools/.
• Demirhan İşcan, C. (2007). İlköğretim Düzeyinde Değerler Eğitimi Programının Etkililiği. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Demirtaş, S. (2009). Çocuk Yuvasında Kalan Korunmaya Muhtaç Çocukların Değer Eğitiminde Yaratıcı Dramanın Etkililiği. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Diker, Z. (2012). Demokrasi Eğitimi ve Lise Öğrencilerinin Demokratik Davranışları Üzerine Bir Araştırma. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 229-238.
• Doğanay, A. (2007). Değerler Eğitimi. C. Öztürk (Ed.). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Yapılandırmacı Bir Yaklaşım. (3.basım). Ankara: Pegem-A Yayıncılık, 255-286.
• Ekşi, H. (2003). Temel İnsani Değerlerin Kazandırılmasında Bir Yaklaşım: Karakter Eğitimi Programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 79-96.
• Genç, S. Z. (2006). Demokratik Kazanımların Gerçekleştirilmesinde İlköğretim Öğretmenlerinin Etkinliğinin Değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, 35(171), 43-54.
• Gömleksiz, M. N., Kan, Ü. A. ve Cüro, E. (2010). İlköğretimde Demokrasi Eğitimine Bir Örnek: Okul Öğrenci Meclisleri (Elazığ İli Örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 123-146.
• Göregenli, M., ve Gürşimşek, L. (2004). Öğretmen adayları ve öğretmenlerde demokratik tutumlar, değerler ve demokrasiye ilişkin inançlar. Uluslar Arası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu. Çanakkale Üniversitesi, 20- 21 Mayıs.
• Hossain, A, ve Marinova, D. (2004). Values education: A foundation for sustainability. In Seeking Educational Excellence. Proceedings of the 13th Annual Teaching Learning Forum, 9-10 February, Perth: Murdoch University. Retrieved August 08, 2009 from http://lsn.curtin.edu.au/ tlf/tlf2004/hossain.html.
• Hökelekli, H. ve Gündüz, G. (2007). Üstün yetenekli çocukların değer yönelimleri ve eğitimleri. R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Ş. Arslan ve M. Zengin (Ed.). Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu. İstanbul: DEM Yayınları, 371-396.
• Huitt, W. (2004). Values Educational Psychology Interactive. Valdosta State University. Web: http://chiron.valdosta.edu/whuitt/col/affsys/values.html. adresinden 13 Eylül 2011’de alınmıştır.
• Kenez, N. (1993). İnsan Haklarından Yararlanmada Yükseköğrenimin Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kıncal, R. Y. ve Işik, H. (2003). Demokratik Eğitim ve Demokratik Değerler. Eğitim Araştırmaları, 3(11), 54-58.
• Kim Suh, B. ve Traiger, J. (1999). Teaching values through elementary socıal studies and literature curricula. Education. 119 (4), Retrieved July 21, 2009 from http://www.questia.com. (The Online Library of Books and Journals)
• Kirschenbaum, H. (2000). From values clarification to character education: A personal journey. Journal of Humanistic Counseling, Education and Development, 39 (1, September), 4-20 (ERIC Document Reproduction Service No: EJ617563).
• Kuş, Z. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Demokrasi Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Lovat, T. (2006). Values education and ‘doing well’ in school. Address to the Australian Council of State School Organizations (ACCSO), Melbourne, 26 October. Retrieved July 19, 2008 from www.valuesineducation. org.aupdflovat061026.pdf.
• Özensel, E. (2003). Sosyolojik Bir Olgu Olarak Değer. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 217-239.
• Samur, A. Ö. (2011). Değerler Eğitimi Programının 6 Yaş Çocuklarının Sosyal ve Duygusal Gelişimlerine Etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Sims, M. (2003). Value-based education for pre-service students in children and family studies. Journal of Educational Enquiry, 4 (1). 68-79. Retrieved July 04, 2008 from http://www.literacy.unisa.edu.au/jee/Papers/JEEVol4No1/Paper%205.pdf.
• Tanırlı, H. (2007). Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimi İle İlgili Konuların İlköğretim Kurumlarında Okutulmakta Olan Ders Kitapları İçerisindeki Yerinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Kahraman Maraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Tanrıverdi, B. (2009). Sürdürülebilir Çevre Eğitimi Açısından İlköğretim Programlarının Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(151), 89-103.
• Tahiroğlu, M. (2013). Performance task application concerning the promotion of the value of helpfulness in social studies course for primary schools. Educational Sciences: Theory & Practice, 13(3), 1843-1862
• Taylor, H. J. (2007). A comparison of charecter trait scores for afjrotc students versus non- afjrotc students. Unpublished doctoral dissertation, Wilmington College, Ohio.
• UNESCO. (2005). Learning to do: Values for learning and working together in a globalized world (Eds., L. R. Quisumbing & J. Leo). Bonn, Germany: UNESCO-UNEVOC. Retrieved January 06, 2009 from http://www.unevoc.unesco.org/fileadmin/ userupload/pubs/Learning ToDo.pdf.
• Uslu, M. (2003). İlköğretim 2. Kademede Demokrasi Eğitimi Öğretmen ve Öğrencilerin Demokratik Davranışlar Sergileme Düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Viadero, D. (2003). Nice work, education week, 22(33), 38-42. Retrieved March 13,2014 from https://email. responsiveclassroom.org/sites/default/files/pdf_files/nicework.
• Walker, H. ve Golly, A. M. (1999). Developing behavioral alternative for antisocialchildren at the point of school entry. The Clearing House, 73(2), 104-106.
• Yağcı, E. (1997). Sınıf İçi Demokratik Öğretimin Öğrenci Erişisi ve Akademik BenlikEtkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi: Ankara.
• Yeşil, R. (2004). İnsan Hakları Eğitiminde Yöntem. G.Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 35-41.
• Yeşil, R. (2002). Okul ve Ailede İnsan Hakları ve Demokrasi Eğitimi. Ankara: Nobel Yayınevi.