Mihály (Michael) Polányi (1891-1976): Polimat

Yıl 2018, Sayı: 14, 163 - 175, 14.12.2018

Yasemin Altaylı

Öz

Günümüzde daha ziyade bilim felsefecisi kimliğiyle tanınan Mih.ly Pol.nyi

esasen bilimin pek .ok sahasında yer almış ve bu alanların se.kin isimleri arasına

girebilmiştir. Tıp eğitiminin ardından Birinci Dünya Savaşı sırasında hekimlik yapmış,

kimya ve fizik, .zellikle de fizikokimya alanında d.nemin .nde gelen bilim insanlarıyla

birlikte .alışmış ve pek .ok .alışmaya .ncülük etmiştir. İkinci Dünya Savaşı’nın hemen

.ncesinde fizikokimya alanındaki .alışmalarını sonlandırarak felsefe, bilhassa bilgi ve

toplum felsefesi üzerine .alışmaya başlamıştır. Bir polimat olması nedeniyle .alıştığı bilim

dalları arasındaki bağı geliştirdiği kavramlarla da g.steren Pol.nyi’nin adıyla bugün

tıptan kimya ve fiziğe, felsefeden sanata, eğitim-.ğretim metotlarından enformasyona,

hatta yapay zek. .alışmalarına kadar pek .ok alanda karşılaşabiliyoruz. .alışmamızda

Pol.nyi’nin yaşamına, farklı bilim sahalarında yaptığı .alışmalara, bilim ve bilgi ile

ilgili g.rüşlerine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Polanyi, Michael, Mihály, bilim, bilgi

Mihály (Michael) Polányi (1891-1976): Polymath

Öz

Mih.ly (Michael) Pol.nyi, who is known nowadays more as a contemporary

philosopher of science, has taken part in many fields of science and has become one of

the most outstanding names of these fields. After his medical education, he worked

as a doctor during the First World War, co-worked with leading scientists of the

period in the fields of chemistry and physics, especially physicochemistry. Right before

of the Second World War; he capped off his studies in the field of physicochemistry

and started to study on philosophy, especially on knowledge and social philosophy.

Since he is a polymath he shows the connection between the fields that he studied

with the concepts developed by himself and today we can see Polanyi’s name on

many fields from the medicine to chemistry and physics, from philosophy to art,

from education methods to information and even to artifical intelligence. This study

includes Pol.nyi’s life, his work in different fields of science, his views on science andknowledge.

Anahtar Kelimeler

Polanyi, Michael, Mihály, science, knowledge

Kaynakça

• Beck, M. (2001). A kémikus Polányi indulása. Polanyiana. 17-21. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/2001/2001-03-kemikus_polanyi_indulasa.pdf
• Bényei, A. (2003). Polányi Mihály kémikus munkássága mai szemmel-Találkozások. Polanyiana. 1-2, 91-98. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/2003/2003-08-polanyi_mihaly_kemikus_munkassaga_mai_szemmel.pdf
• Doğan, H. (2003). Hümanistik Bir Yaklaşımla Örtülü Bilgi Analizi: Örtülü Bilgi Gelişimi ve Paylaşımında Duygusal Zeka ile Beden Dilinin Rolü ve Stratejik Kullanım Yolları. Ege Akademik Bakış Dergisi. 3/1. 58-66.
• Fórum az İdő Tükrében. A Kémiától a Filozófiáig, Avagy Polányi Mihály a Tudós Szabadságáról. (2001). Polanyiana.137-144. (Júlia Sipos’un Márta Fehér ve György Litván ile yaptığı konuşma. Kossuth Rádió. 8 Haziran 2001tarihli yayının yayımlanmış hali). http://polanyi.bme.hu/folyoirat/2001/2001-13-Forum_az_ido_tukreben.pdf
• Frank, T. (2002). Polányi Mihály Berlinben. Polanyiana. 1-2, 117-133. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/2002/2002-08-polanyi_mihaly_berlinben.pdf
• Fülöp, E (2007). Polányi Mihály. Phronesis. 1-2, 23-36. Fülöp, E (2007). Polányi Mihály. 23-36.
• Kmeczkó, Sz.(2002). Ollója: szablya Polányi Mihály a Magyar Panteonban. Polanyiana.1-2, 177-185. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/2002/2002-12-polanyi_mihaly_a_magyar_panteonban-recenzio.pdf
• Kovács, L. (2009). Felismerés és elismerés a kémikus Polányi Mihály életében. Polanyiana. 1-2(18), 85-97. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/2009-01/2009-1-2-06-Kovacs.pdf
• Mózsa, Sz. (2003). Az orvos Polányi. Polanyiana. 1-2, 41-47. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/2003/2003-03-orvos_polanyi.pdf
• Polányi, M. (1991). Tudomány és Erkölcs. Polanyiana. 1/1-10, 53-57. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/1991-01/Polanyiana%201991%20VOL.%201,%20Number%201-10_tudomany_erkolcs.pdf
• Polányi, M. (1991). A Modern Szellem Porblémáiról. Polanyiana. 1/1-12, 63-76. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/1991-01/Polanyiana%201991%20VOL.%201,%20Number%201-12_modern%20szellem.pdf
• Polányi M. (1998). A Tiszta Tudomány Társadalmi Üzenete. Çev. Beck András. Polanyiana 7/1-2. (Orijinal Kaynak: Social Massage of Pure Science In.Polanyi,M: The Logic of Liberty. Chicago,The University of Chicago Press, 1951). http://polanyi.bme.hu/folyoirat/1998/1998-2-tiszta_tudomany_tarsadalmi_uzenete.pdf
• Polányi M. (1998). Tudomány és Ember. Polanyiana 7/1-2. (Royal Society of Medicine, 2 Şubat 1970 tarihli konferans). http://polanyi.bme.hu/folyoirat/1998/1998-9-tudomany_es_ember.pdf
• Polányi, M. (1998). Tudomány és Jólét. Polanyiana. 7/1-2. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/1998/1998-4-tudomany_es_jolet.pdf Polányi, M. (1998).A Tudomány Fejlődése és a Társadalom. Polanyiana. 7/1-2. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/1998/1998-5-tudomany_fejlodese_es_a_tarsadalom.pdf
• Wigner, J. ve R.A Hodgkin (2002).Polányi Mihály élete. In Memoriam Eugene P. Wigner. Polanyiana. 1-2, 19-62. http://polanyi.bme.hu/folyoirat/2002/2002-02-wigner-polanyi_elete.pdf