GÖÇÜN KENTLEŞME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KÜTAHYA İL ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Sayı: 57, 144 - 162, 18.08.2018

Yavuz Bozkurt Resul Ayfer

Öz

Kentleşme sorunlarının temelinde göç ve insan ilişkisi yer almaktadır.
Göç bir yer değişim hareketi olmasına rağmen insanları her yönden etkileyen
harekettir. Geçmişten günümüze bakıldığında göç hareketlerinin kentleşme
üzerinde etkili olduğu gözlemlenmektedir. Kişilerin veya toplulukların
ekonomik, eğitim, siyasi ve zorunlu nedenlerden dolayı yaşadıkları mekânları
terk ederek kısa veya uzun mesafeli olarak başka mekânlara taşınma faaliyeti
şeklinde ifade edilen göçe yönelik hareketlilik Türkiye’de, 1950’li yıllarda
başlayan göçün neden olduğu kentleşme sorunları, 1980’li yıllardan sonra ayrı
bir ivme kazanmışken günümüzde ise Türkiye’deki ön önemli sorunlar arasında yer
almaktadır. 

Göçler kentleşme hızını
doğrudan etkilemekte ve kentleşme üzerinde olumsuz etki bırakmaktadır. Kırsal
alandan kentlere doğru göç hareketleri, kentlerde yeteri kadar konut ve iş
imkânlarının olmaması durumunda kentleri olumsuz yönde etkilemektedir. Yoğun
göç hareketleri kentlerde; çarpık kentleşme, suç oranlarının artması, altyapı
ve ulaşım sorunu ile işsizlik gibi sorunlara neden olmaktadır. Göçün kentleşme
üzerindeki etkisinin araştırıldığı bu çalışmada genel olarak göç ve kent ele
alındıktan sonra özelde ise göçün Kütahya’da kentleşme üzerinde nasıl bir
etkiye sahip olduğu araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kent, Kentleşme, Göç

Impact on Migration Urbanization: The Case of Kutahya Province

Öz

Migration and human relations are at the core of urbanization problems.
Although migration is a displacement movement, it is the movement that affects
people from every direction. Looking at the past from day to day, it is
observed that migration movements have an effect on urbanization. Movement
towards the mound, which is expressed as a movement of people or communities to
short or long distances by abandoning the places they live in due to economic,
educational, political and mandatory reasons. Urbanization problems in Turkey,
caused by the migration that started in the 1950s, have gained a distinct
impetus after 1980s, but nowadays they are among the most important problems in
Turkey.

Migrations directly affect the speed of urbanization and have an
adverse impact on urbanization. Migration movements from rural areas to urban
areas affect cities in the negative direction if there are not enough
residential and business opportunities in the cities. Intensive migration
movements in cities; Uneven urbanization, increased crime rates, infrastructure
and transportation problems and unemployment. This study investigated the
effect of immigration on urbanization and investigated how immigration and
urbanization, especially after immigration and urbanization, had an impact on
urbanization in Kütahya.

Anahtar Kelimeler

City, Urbanization, Migration, Migration Movements

Kaynakça

• Akan, Y., Arslan, İ. (2008). Göç ekonomisi. Bursa: Ekin Yayınları.Aydıner, G. (1995). “Metropol olgusu ve yönetimi üzerine düşünceler”. Yeni Türkiye Dergisi, Cilt:1, Sayı: 4, Ankara, ss.497-512.Bahar, H. İ. (2009). Sosyoloji, 3. Baskı, Ankara: Uşak Yayınları.Bahar, O. ve Bingöl, K. (2010). “Türkiye’de iç göç hareketlerinin istihdam ve işgücü piyasalara etkileri”. Süleyman Demirel Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:2, Cilt:15, Isparta, ss.43-61.Benevolo, L. (1995). Avrupa tarihinde kentler. İstanbul: Afa Yayıncılık. Bookchın, M. (1999). Kentsiz kentleşme. 1. Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.Bozkurt, Y. (2011). “Türkiye’de nüfus hareketliliği ve Kütahya örneği”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, Sayı:30, Kütahya, ss.292-298.Cengiz, S. ve Baydur, M. (2010). “Kırdan kente göç ve tarımsal verimlilik: Türkiye örneği”. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:19, Sayı:2, Adana, ss.85-98.Çelik, F. (2007). “Türkiye’de iç göçler: 1980-2000”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:22, Kayseri, ss.87-109. Çelik, N. ve Güven, M. (2014). “Türkiye’de iç göç sorununa yeni bir yaklaşım ilişkilerine etkileri”. Akademik Hassasiyetler Dergisi, Cilt:3, Sayı:5, Ankara, ss.45-61.Çerçi, A. (2015). “Türkçe öğretmenlerinin öğrencilerinin konuşma becerisini ölçme ve değerlendirmeye ilişkin görüşleri”. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimler Dergisi, Cilt:2, Sayı:4, ss.186-204. Doğan, M. (2011). “Türkiye’de uygulanan nüfus politikalarına genel bakış”. Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı:23, İstanbul, ss.292-307.Duru, B. ve Alkan, A. (2002). 20. Yüzyıl Kenti. Ankara: İmge Kitapevi.Ergun, C. (2009). “Türkiye’de kentsel dönüşüm uygulamaları ve Gülsuyu Mahallesi örneği”. VI. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Ekim 2009, “Toplumsal Dönüşümler ve Sosyolojik Yaklaşımlar”, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.Erkan, R. (2002). Kentleşme ve sosyal değişme. 1. Baskı, Ankara: Bilimadamı Yayınları.Eryurt, A. M. vd., (2013). “Türkiye’de nüfus ve nüfus politikaları: Öngörüler ve öneriler”. Amme İdaresi Dergisi, Cilt:46, Sayı:4, Ankara, ss.129-157.Geçikli, M. R. (2016). “Bulgaristan Türklerin göçü (1950-1951) ve ABD yardım programına yansıması”. Iğdır İktisat İdari Birimler Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, Iğdır, ss.1-38.Gelekçi, C. (2014). “Avusturya’da yaşayan Türklerin Türkiye ile bağları ve evlilik göçü”. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:71, Ankara, ss.179-204.Gelekçi, C. (2014). “Türkiye’den yurt dışına gerçekleşen işçi göçlerine bağlı olarak dilimize yerleşen bir kavram: Almancılar”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı:21, Ankara, ss.103-108.Güçlü, S. (2002). Kentleşme ve göç sürecinde Antalya’da kent kültürü ve kentlilik bilinci. 1. Baskı, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.Güler, B. vd., (2015). “İç göç ve kent ile bütünleşme: Kocaeli ili alan araştırması”. Sosyal Güvenlik Dergisi, Cilt:5, Sayı:2, Ankara, ss.37-69.Güreşçi, E. (2011). “Kırsaldan kente göç edenler üzerine bir araştırma: Kemalpaşa-İspir örneği”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:4, Sayı:7, Adıyaman, ss.107-122.Holton J. R. (1999). Kentler kapitalizm ve uygarlık. Ruşen K. (Çev), 1. Baskı, Ankara: İmge Yayınevi.Işık, Ş. (2005). “Türkiye’de kentleşme ve kentleşme modelleri”. Ege Coğrafya Dergisi, Sayı:14, İzmir, ss.63-68.İsbir, E. G. (1991). Şehirleşme ve Meseleleri. 2. Baskı, Ankara: Gazi Büro Yayınları.Karabey, H. (1980). Kentsel olgu. 1. Baskı, Ankara: Kent Matbaası. Karasu, M. (2008). “Türkiye’de kentleşme dinamiklerinin suça etkisi”. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:57, Sayı:4, Ankara, ss.255-281.Karataş, Z. (2015). “Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri”. Manevi Temelli Sosyal Araştırma Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, Rize, ss.1-19.Kaya, E. (2003). Kentleşme ve kentlileşme. 1.Baskı, İstanbul: İlke Yayıncılık.Kayan, A. (2013). “GAP bölgesinde kentleşmeden doğan sorunlar ve çözüm önerileri”. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:3, Cilt:2, Diyarbakır, ss.24-42.Keleş, R. (2013). Kentleşme politikası. 12. Baskı, Ankara: İmge Kitapevi. Mucan, B. vd., (2016). “Yöneticilerde sürdürebilirlik algısı ve firma uygulamalarına yönelik değerlendirme”. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:12, Sayı:2, Bolu, ss.57-71. Oktay, E. Y. (2014), “Türkiye’de Cumhuriyet’in ilanından günümüze uygulanan nüfus politikaları”. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:7, Yalova, ss.31-54. Özdemir, H. (2012). “Türkiye’de iç göçler üzerine genel bir değerlendirme”. Akademik Bakış Dergisi, Sayı:30, İstanbul, ss.4-11.Özer, İ. (2004). Kentleşme ve kentlileşme ve kentsel değişme. Ankara: Ekin Kitapevi.Öztürk, M. ve Altuntepe, N. (2008). “Türkiye’de kentsel alanlara göç edenlerin kent ve çalışma hayatına uyum durumları: bir alan araştırması”. Journal Of Yaşar Unuversıty, No:11, Vol:3, İzmir, ss.1593-1605.Peker, M., Engin, Ö. ve Balkız, B. (1997). Göç, kentleşme sorunları ve yerel siyaset, yeni eğilimler, yeni yaklaşımlar. İzmir: Saray Yayınları.Pirenne, H. (1994). Ortaçağ kentleri ve kökenleri ve ticaretin canlanması. 4. Baskı, Ankara: İletişim Yayınları.Sağlam, S. (2006). “Türkiye’de iç göç olgusu ve kentleşme”. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Sayı:5, Ankara, ss.34-44.Saltık, A. (2000). “Türkiye’de göçler, stratejik iç göç yönetimi”. İstanbul Üniversitesi Yönetim Dergisi, Sayı:76, İstanbul, ss.41-57.Sarınay, Y. (2011). “Cumhuriyet döneminde Balkan ülkelerinden Ankara’ya yapılan göçler (1923-1990)”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt:27, Sayı:80, Ankara, ss.351-387.Şen, M. (2014). “Türkiye’de iç göçlerin neden ve sonuç kapsamında incelenmesi”. Çalışma ve Toplum Dergisi, Sayı:1, İstanbul, ss.231-256.Tekeli, İ. ve Güloksöz, Y. (1983). “Kentleşme, kentlileşme ve Türkiye deneyimi”. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt:5, s.1224. İstanbul, Tezcan, M. (2000). Dış göç ve eğitim. Ankara: Anı Yayıncılık.Toprak, Z. (1988). Türkiye tarımı ve yapısal gelişmeler (1900-1950). Ankara: Yurt Yayınları.Üner, S. (1972). Nüfusbilim sözlüğü. Ankara: Mars Ticaret A.Ş Yayınları. Yalçın, C. (2004). Göç sosyolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.Yıldırım, A. (2004). Kentleşme ve kentleşme sürecinde göçün suç olgusu üzerine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 9. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık. Araştırma yöntemleri, www.oguzcetin.gen.tr/nitel-bir-arastırma-teknigı-gorusme.html, (Erişim Tarihi: 20.05.2017).Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Kentsel Teknik ve Altyapı Ulaşım Komisyon Raporu ,http://www.csb.gov.tr/db/kentges/editordosya/kitap2.pdf, (Erişim Tarihi: 11.06.2017).Cumhuriyet döneminde yurt dışında yaşayan türk vatandaşı verileri http://www.balgoc.org.tr/gocmenyerlesim.html, (Erişim Tarihi: 01.02.2017).İç İşleri Bakanlığı Yurt Dışında Yaşayan Türkler, http://www.mfa.gov.tr/yurtdisinda-yasayan-turkler_.tr.mfa, (Erişim Tarihi: 26.01.2017).Kütahya’nın İlçelerin Nüfusu, http://www.nufusu.com/ilceleri/kutahya-ilceleri-nufusu, (Erişim Tarihi: 10.03.2017). Kütahya’nın Kaplıcaları, http://termalrehber.com/kutahya-ili-sifali-sulari-ve-kaplicalari/, (Erişim Tarihi: 01.04.2017).Kütahya’nın kuruluşu, http://kutahya_net.tripod.com/Tarihce.htm, (Erişim Tarihi: 07.05.2017). Kütahya’nın Nüfus Sorunu, http://kutahya.yerelnet.org.tr/, (Erişim Tarihi: 10.03.2017).Kütahya’nın Tarihçesi ,http://www.kutahya.gov.tr/tarihce, (Erişim Tarihi: 20.03.2017).Kütahya’nın Tarihçesi Turizm Kaynakları, http://www.kutahya.bel.tr/kenttarihi.asp, (Erişim Tarihi: 20.03.2017).Türkiye İstatistik Kurumu, Türkiye’de Bölgelerin Almış Vermiş Olduğu Göçler, http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=162, (Erişim Tarihi: 20.02.2017).Türkiye İstatistik Kurumu, Yıllara Göre Türkiye Nüfus Artış Verileri, http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=39, (Erişim Tarihi: 12.11.2016).Türkiye’ye Göç Eden Suriyeli Sayıları, http://www.posta.com.tr/iste-turkiyedeki-son-kayitli-suriyeli-sayisi-ocak-2016-haberi-321871, (Erişim Tarihi: 10.06.2017).Türkiye’ye Göçmen Olarak Gelenlerin Yerleşimi, http://www.balgoc.org.tr/gocmenyerlesim.html, (Erişim Tarihi: 03.02.2017).Türkiye’de göç akım yönleri, gen.tobb.org.tr/, (Erişim Tarihi: 04.07.2017).