Diabetes Mellitus ve Obezite Hastalarında Üriner Sistem Enfeksiyonu: Geriye Dönük Değerlendirme

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 2, 41 - 45, 31.10.2018

Özge Kılınçel Cihadiye Elif Öztürk Handan Ankaralı Semih Bolu Elif Önder Özlem Admış

https://doi.org/10.18678/dtfd.451702

Öz

Amaç: Bu çalışmada, hastanemiz erişkin ve çocuk endokrin polikliniklerinde diabetes mellitus (DM) ve obezite tanısı almış hastalarda, üriner sistem enfeksiyon etkeni olarak izole edilen patojenlerin dağılımı, bu patojenlerin antimikrobiyallere direnç oranları, glukozüri ve piyüri varlığının araştırılması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntemler: Ocak 2012-Şubat 2014 tarihleri arasında Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Erişkin ve Çocuk Endokrin polikliniklerinde DM ve obezite tanısı almış 107 hastaya ait kayıtlar geriye dönük olarak incelenmiştir. Bu hastalardan alınan idrar örneklerinin biyokimyasal/mikrobiyolojik laboratuvar sonuçları değerlendirilmiştir. Verilerin istatistiksel değerlendirmesinde SPSS 22.0 programı ile Fisher Exact ve Pearson Chi-Square testleri kullanılmıştır.

Bulgular: Hastaların 75 (%70)’i çocuk, 32 (%30)’si erişkin; 84 (%78,5)’ü kadın, 23 (%21,5)’ü erkek, yaş ortalaması 25,1±23 idi. Diabetes mellitus ve obezite tanısı olan hasta sayısı sırasıyla 76 (%71,0) ve 31 (%29,0) idi. İdrar kültürlerinin 28 (%26)’inde (DM tanılı hastaların %30,2’si ve obezite tanılı hastaların %16,1’inde) bakteri üremesi olmuştur. Etken olarak en sık E. coli saptanmıştır. Piyüri ve glikozüri olan hastalarda daha fazla bakteri üremesi saptanmış olup, piyüri-bakteri üremesi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuşken, glikozüri ile anlamlı ilişki tespit edilmemiştir.

Sonuç: Glukozürinin, her ne kadar enfeksiyon riskini artırsa da tek başına belirleyici bir parametre olamayacağı ancak hastaların mevcut risk göz önünde tutularak değerlendirilmeleri gerektiği; ayrıca piyüri varlığı ile idrar yolu enfeksiyonu arasında kuvvetli bir ilişki olduğu görülmüştür. Ancak tam idrar tetkiki sonucuna göre ampirik tedaviye başlamak yerine idrar kültüründe izole edilen etkene ve duyarlılık profiline göre antibiyotik tedavisinin başlanmasının uygun olacağı düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Diabetes mellitus, üriner sistem enfeksiyonu, glukozuri, obezite, piyüri

Urinary System Infection at Diabetes Mellitus and Obesity Patients: A Retrospective Evaluation

Öz

Aim: In this study, it was aimed to investigate the distribution of isolated pathogens, the resistance rates of these pathogens to antimicrobials, presence of glycosuria and pyuria in patients with diabetes mellitus (DM) and obesity in adult and pediatric endocrine outpatient clinics with urinary system infections.

Material and Methods: Between January 2012 and February 2014, records of 107 patients with DM and obesity in Duzce University Medical Faculty Hospital Adult and Pediatric Endocrine outpatient clinics were retrospectively reviewed. Biochemical/microbiological laboratory results of urine specimens taken from these patients were evaluated. Fisher Exact and Pearson Chi-Square tests were used with statistical evaluation of SPSS 22.0 program.

Results: Thirty-two (70%) of the patients were children, 75 (30%) are adults; 84 (78.5%) were female, 23 (21.5%) were male, mean of ages 25.1±23. Number of patients with diabetes and obesity were 76 (71.0%) and 31 (29.0%), respectively. Bacterial growth occurred 28 (26%) of urine cultures (23 (30.2%) of patients with DM, 5 (16.1%) of patients with obesity). E. coli was detected most frequently as causative agent. In patients with pyuria and glycosuria, more bacterial growth were detected and statistically significant correlation was found between pyuria and bacterial growth, but no significant relationship was found with glycosuria.

Conclusion: Although glycosuria may increase the risk of infection, it may not be a determining parameter alone, but patients should be assessed considering the current risk; it has also been found that there is a strong relationship between the presence of the pyuria and urinary tract infection. However, it is considered appropriate to start antibiotic treatment according to the causative agent and sensitivity profile isolated in urine culture rather than to start empirical treatment according to the complete urine analysis result.

Anahtar Kelimeler

Diabetes mellitus, urinary system infection, glycosuria, obesity, pyuria

Kaynakça

• 1. Cattel WR. Urinary infections in adults. Postgraduate Med J. 1985;61(720):907-13.
• 2. Bonadio M. Urinary trac tinfection in diabetic patients. Urologia Internationalis. 1999;63(4):215-9.
• 3. Sağlam H. Diyabet ve enfeksiyonlar. Güncel Pediatri 2004;2:44-52.
• 4. Geerlings SE. Urinary tract infections in patients with diabetes mellitus: epidemiology, pathogenesis and treatment. Int J Antimicrob Agents. 2008;31(Ek 1):54-7. doi: 10.1016/j.ijantimicag.2007.07.042.
• 5. Doğan M, Aydemir Ö, Feyzioğlu B, Baykan M. Çocukların idrar örneklerinden izole edilen bakteriler ve antibiyotik duyarlılıkları. ANKEM Derg 2013;27(4):206-12. doi: 10.5222/ankem.2013.206.
• 6. Baysallar M. Tıbbi mikrobiyoloji uzmanları için klinik örnekten sonuç raporuna uygulama rehberi üriner sistem örnekleri. 1. Baskı. Ankara:Çağhan Ofset Matbaacılık; 2015.
• 7. Simkhada R. Urinary tract infection and antibiotic sensitivity pattern among diabetics. Nepal Med Coll J. 2013;15(1):1-4.
• 8. Alimohammadi H, Fouladi N. Study of urinary tract infection in diabetic and non-diabetic patients and antibiotic sensitivity pattern of isolated organisms. Int J AntimicrobAgents. 2007;29(supp 2):648. doi: 10.1016/S0924-8579(07)72078-2.
• 9. Feleke Y, Mengistu Y, Enquselassie F. Diabetic infections: clinical and bacteriological study at Tikur Anbessa Specialized University Hospital, Addis Ababa, Ethiopia. Ethiop Med J. 2007;45(2):171-9.
• 10. Yeshitela B, Gebre-Selassie S, Feleke Y. Asymptomatic bacteriuria and symptomatic urinary tract infections (UTI) in patients with diabetes mellitus in Tikur Anbessa Specialized University Hospital, Addis Ababa, Ethiopia. Ethiop Med J. 2012;50(3):239-49.
• 11. Yismaw G, Asrat D, Woldeamanuel Y, Unakal CG. Urinary tract infection: Bacterial etiologies, drug resistance profile and associated risk factors in diabetic patients attending Gondar University Hospital, Gondar, Ethiopia. Euro JExp Bio. 2012;2(4):889-98.
• 12. Samuel OO, Mathew AO, Mopelola DAA, Tosin OJA, Grace AB, Anthony BO. Asymptomatic urinary tract infection in diabetic patients in Ago Iwoye, Ogun State, Nigeria. J Am Sci. 2014;10(4):72-8.
• 13. Temiz H, Akkoç H, Gül K. Laboratuarımızda idrar kültürlerinden izole edilen gram negatif bakterilerde antibiyotiklere direnç. Dicle Tıp Derg. 2008;35(4):234-9.
• 14. Çoban B, Ülkü N, Kaplan H, Topal B, Erdoğan H, Baskın E. Five-year assessment of causative agents and antibiotic resistances in urinary tract infections. Türk Ped Arş. 2014;49: 124-9. doi: 10.5152/tpa.2014.1505.
• 15. Çalışkan E, Şahin İ, Öztürk CE, Yavuz MT, Ankaralı H, Türkmen-Albayrak H. Üriner sistem infeksiyonlarının tanısında kullanılan mikrobiyolojik yöntemlerin karşılaştırılması. Klimik Dergisi 2013; 26(1): 9-12. doi: 10.5152/kd.2013.03.
• 16. Bonadio M, Costarelli S, Morelli G, Tartaglia T. The influence of diabetes mellitus on the spectrum of uropathogens and the antimicrobial resistance in elderly adult patients with urinary tract infection. BMC Infect Dis. 2006;6:54. doi: 10.1186/1471-2334-6-54.
• 17. Pargavi B, Mekala T, Selvi AT, Moorthy K. Prevalence of urinary tract infection (UTI) among diabetics patients in Vandavasi, Tamil Nadu, India. Int J Biotech. 2011;2:42-5.
• 18. Dündar D, Willke A, Sönmez TG. İdrar yolu infeksiyonu etkenleri ve antibiyotik duyarlılıkları. Klimik Derg. 2008;21(1):7-11.
• 19. Gazi H, Sürücüoğlu S, Kurutepe S. İdrar kültürlerin-den izole edilen Gram negatif bakterilerde antibiyotiklere direnç. ANKEM Derg. 2007;21(1):19-22.
• 20. Yurtsever SG, Baran N, Şener AG, et al. İdrar Örneklerinden izole edilen mikroorganizmalar ve antibiyotiklere duyarlılıkları. Klimik Derg. 2006;19(2):60-2.
• 21. Gülcan A, Aslantürk A, Gülcan E. İdrar kültürlerinden izole edilen mikroorganizmalar ve in vitro antibiyotik duyarlılık durumları. Abant Med J 2012;1(3):129-35. doi: 10.5505/abantmedj.2012.36035 .
• 22. Kahlmeter G. An international survey of the antimicrobial susceptibility of pathogens from uncomplicated urinary tract infections: the ECO.SENS Project. J Antimicr Chemother. 2003;51(1):69-76.
• 23. Şahin İ, Şencan İ, Kaya D, Gülcan A, Öksüz Ş. Hastane infeksiyonu etkeni üropatojen Escherichia coli izolatlarının çesitli antibiyotiklere direnç durumu. ANKEM Derg. 2004;18(4):193-5.
• 24. Aral M, Kireçci E, Doğan SŞ. İdrar örneklerinden izole edilen gram negatif bakteriler ve antibiyotiklere direnç oranlarının retrospektif olarak değerlendirilmesi. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2011;41(4):139-42. doi: 10.5222/TMCD.2011.139.
• 25. Ay S, Abut İşeri L, Duman B. İdrar örneklerinden izole edilen gram olumsuz mikroorganizmaların antibiyotiklere duyarlılıkları. İnönü Üniversitesi Tıp Fak Derg. 2003;10:59-62.
• 26. Pullukçu H, Taşbakan MI, Aydemir S, Sipahi OR, Turhan A, Öznel MA, et al. İdrar kültürlerinden soyutlanan bakteriler ve çesitli antibiyotiklere in-vitro duyarlılıklarının değerlendirilmesi. ANKEM Derg 2006;20(1):26-30.
• 27. Akay H, Duranay M, Akay A. Üriner sistem enfeksiyonlarından izole edilen mikroorganizmaların dağılımı ve Escherichia coli suşlarında antibiyotik duyarlılığı. İst Tıp Fak Derg. 2006;69(1):1-4.
• 28. Kibar F, Yaman A, Dündar İH. İdrar örneklerinden izole edilen bakteriler ve antibiyotiklere duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cem Derg. 2004;34(3):162-70.
• 29. Warren JW, Abrutyn E, Hebel JR, Johnson JR, Schaeffer AJ, Stamm WE. Guidelines for antimicrobial treatment of uncomplicated acute bacterial cystitis and acute pyelonephritis in women. Clin Infect Dis. 1999;29(4):745-58. doi: 10.1086/520427.
• 30. Kart Yaşar K, Pehlivanoğlu F, Şengöz G. Alternatif tedavi seçeneği olarak fosfomisinin komplike üriner sistem infeksiyonlarından izole edilen GSBL pozitif Escherıchıa coli suşlarına etkinliği. ANKEM Derg 2011;25(1):12-6. doi: 10.5222/ankem.2011.12.
• 31. Köken G, Aşık G, Çiftci İH, Çetinkaya Z, Aktepe OC, Yılmazer M. Toplum kökenli üriner sistem infeksiyonu etkeni Escherichia coli suşlarında fosfomisin trometamol etkinliği. ANKEM Derg. 2008;22(1):23-7.
• 32. Arslan H, Azap OK, Ergönül O, Timurkaynak F, Urinary Tract Infection Study Group. Risk factors for ciprofloxacin resistance among Escherichia coli strains isolated from community-acquired urinary tract infections in Turkey. J Antimicrob Chemother. 2005; 56(5): 914-8. doi: 10.1093/jac/dki344.
• 33. Beğer T, Erdinçler TS, Çurgunlu A. Yaşlıda diabetes mellitus. http://www.akadgeriatri.org/managete/fu_folder/2009-01/html/2009-1-1-020-030.htm#.
• 34. Peleg AY, Weerarathna T, McCarthy JS, Davis TM. Common infections in diabetes: pathogenesis, management and relationship to glycaemic control. Diabetes Metab Res Rev. 2007;23(1):3-13. doi: 10.1002/dmrr.682.
• 35. Carroll KC, Tıbbi mikrobiyolojide tanı ve klinik bağlantı. In: Brooks GF, Carroll KC, Butel JS, Morse SA, editors. Jawetz, Melnick ve Adelberg tıbbi mikrobiyoloji. 24th ed. New York: The McGraw-Hill Companies; 2010. p.712-8.
• 36. Kodner CM, Thomas Gupton EK. Recurrent urinary tract infections in women: diagnosis and management. Am Fam Physician. 2010;82(6):638-43.