QATAR CRISIS AND AL JAZEERA: THE FUTURE OF LIBERAL MEDIA IN THE MIDDLE EAST

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 1, 305 - 325, 10.04.2018

Ömer Faruk Özcan Yusuf Devran

https://doi.org/10.19145/e-gifder.340128

Öz

Being an alternative news source
with its Arabic and English stations, Al Jazeera has become a part of a
regional crisis due to its news policy. The ongoing crisis between Gulf states,
Egypt and Qatar since June 2017 hasn’t yet resolved.  Gulf states imposed on Qatar to close Al
Jazeera and all of its associations in return for the cancellation of the
sanctions. Although refused by Qatar, this unprecedented demand of censorship
in the history of media demonstrates that public broadcasting will possibly be
a part of international conflicts in the future. In this paper Al Jazeera’s
role as being a part of a diplomatic crisis is examined as a case study in the
context of Qatar conflict. The research questions constructed with respect to
the literature on Al Jazeera and public broadcasting, and also to the news
covering the crisis are subjected to inquisition in the study. Amongst the
findings it is evaluated that cricitism for Al Jazeera’s editorial policy can’t
be a legitimite cause to the request of the channel’s shut down and such
request would initially harm the free media ecology at the global level. Thus,
it is expected to start a debate on the future of
current public broadcasting models and objective news reporting in the Middle
Eastern states which are ruled by authoritarian regimes following to the Qatar
Crisis.

Anahtar Kelimeler

Qatar crisis, Al Jazeera, public broadcasting service, Middle East

KATAR KRİZİ VE EL CEZİRE: ORTADOĞU’DA ÖZGÜR YAYINCILIĞIN GELECEĞİ

Öz

Arapça ve İngilizce yayınlarıyla
Ortadoğu’da ve küresel düzeyde alternatif bir haber kaynağı haline gelen El
Cezire yayıncılık politikaları sebebiyle bölgesel bir krizin parçası haline
gelmiştir. 2017 Haziran ayında Körfez ülkeleri ve Mısır ile Katar arasında
başlayan kriz halen çözüme kavuşturulmuş değildir. Katar’a uygulanan yaptırımların
kaldırılması karşılığında sunulan taleplerin arasında El Cezire ve ona bağlı
tüm kuruluşların kapatılmasının istenmesi medya tarihinde eşine az rastlanır
bir sansür örneği olarak karşımıza çıkmıştır. Katar Devleti’nin yerine
getirmeyi reddettiği bu talep bundan sonraki süreçte kamu yayıncılığının
uluslararası sorunların bir parçası olabileceği ihtimalini göstermektedir. Bu
çalışmada Katar krizi bağlamında El Cezire’nin diplomatik bir krizin parçası
olduğu süreç örnek olay olarak incelenmiştir. El Cezire ve kamu yayıncılığı
üzerine oluşan literatürden ve sürece ilişkin haberlerden yola çıkarak
oluşturulan araştırma sorularına cevap aranmıştır. El Cezire’nin yayın
politikalarına getirilen eleştirilerin kanalın kapatılması talebine gerekçe
olamayacağı ve böyle bir talebin küresel düzeyde özgür medya ekolojisine zarar
vereceği sonucuna varılmıştır. Çalışmanın otoriter rejimlerle idare edilen
Ortadoğu ve Arap ülkelerinde Katar Krizi’nin ardından objektif yayıncılığın
geleceği ve mevcut kamu yayıncılığı modelleri üzerine bir tartışma alanı
açılacağı umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

El Cezire, Ortadoğu, : Katar krizi, kamu hizmeti yayıncılığı, Ortadoğu

Kaynakça

• Al Jazeera. (26 Haziran 2017a). An Open Letter from Al Jazeera. Al Jazeera İngilizce Web sayfası: http://www.aljazeera.com/news/2017/06/open-letter-al-jazeera-170626125049180.html Erişim tarihi: 31.07.2017.
• Al Jazeera. (12 Temmuz 2017b). Arab states issue 13 demands to end Qatar-Gulf crisis. Al Jazeera İngilizce Web sayfası: http://www.aljazeera.com/news/2017/06/arab-states-issue-list-demands-qatar-crisis-170623022133024.html Erişim tarihi: 11.09.2017.
• Al Jazeera. (17 Temmuz 2017c). UAE arranged hacking of Qatari media: Washington Post. Al Jazeera İngilizce web Sayfası: http://www.aljazeera.com/news/2017/07/uae-arranged-hacking-qatari-media-washington-post-170717004353563.html Erişim tarihi: 26.08 2017.
• Anadolu Ajansı. (9 Haziran 2017). Katar yönetiminden vatandaşlarına çağrı. Anadolu Ajansı Web sayfası: http://aa.com.tr/tr/dunya/katar-yonetiminden-vatandaslarina-cagri/837734 adresinden alındı Erişim tarihi: 21.08.2017.
• Ayish, M. I. (2010). Political Communication on Arab World Television: Evolving Patterns. Political Communication, 19(2), 137-154.
• Aziz, A. (1976). Radyo ve Televizyona Giriş. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Bayraktar, B. (5 Haziran 2017). Katar'a Abluka. Hürriyet Gazetesi Web sayfası: http://www.hurriyet.com.tr/katar-krizi-ne-anlama-geliyor-bora-bayraktar-yorumladi-40480223 Erişim tarihi: 22.07.2017.
• BBC. (6 Haziran 2017). 6 soruda Katar krizi. BBC Türkçe Web sayfası: http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-40159120 Erişim tarihi: 20.08.2017.
• Cihangir, A. (2016). 15 Temmuz Darbe Girişiminde Türk Basını ve Yabancı Basın. Basın Hayatı(38), 22-35.
• Devran, Y. (2011). Siyasal İktidar - TRT İlişkisinin Dünü. İstanbul: Başlık Yayınları.
• Devran, Y. (2015). Yeni Türkiye’nin Küresel Sesi TRT World: Fırsatlar ve Güçlükler. E-Journal of Intermedia, 2015/2(2) 281 – 294
• Franklin, B. (2001). British Television Policy: A Reader. Londra: Routledge.
• Galloway, G. (15 Temmuz 2017). The threat to al-Jazeera. Guardian İnternet Sitesi: https://www.theguardian.com/commentisfree/2007/jun/15/comment.television Erişim tarihi: 26.08.2017.
• Habertürk. (10 Haziran 2017). Katar'a ablukanın medya ayağı: El Cezire. Habertürk Web sayfası: http://www.haberturk.com/dunya/haber/1526022-katar-a-ablukanin-medya-ayagi-el-cezire Erişim tarihi: 26.08. 2017
• Miladi, N. (13 Haziran 2017). Smear campaigns against Qatar and ethical decadence. The Peninsula Qatar Web sayfası: https://thepeninsulaqatar.com/opinion/13/06/2017/Smear-campaigns-against-Qatar-and-ethical-decadence Erişim tarihi: 21.08.2017.
• Milli Gazete. (29 Haziran 2017). BM: El Cezire kapatılmamalı. Milli Gazete Web sayfası: http://www.milligazete.com.tr/bm_el_cezire_kapatilmamali/470437 Erişim tarihi:01.08.2017.
• Mutlu, E. (1999). Televizyon ve Toplum. Ankara: TRT Eğitim Dairesi Başkanlığı.
• Ponniah, K. (8 Haziran 2017). Qatar crisis: Can Al Jazeera survive? BBC News Web sayfası: http://www.bbc.com/news/world-middle-east-40187414 Erişim tarihi 20.08.2017.
• Rushing, J. (2007). Mission Al Jazeera: Build Bridge Seek the Truth Change the World. New York: Palgrave Macmillan.
• Salihi, E. & Göksun, Y. (2017). Arap Medyasında 15 Temmuz. İ. Çağlar, M. A. Memmi, & F. Altun içinde, 15 Temmuz'da Medya Darbe ve Direnişin Mecrası (s. 283-296). İstanbul: SETA.
• Solomon, E. (12 Temmuz 2017). Al Jazeera targeted in Saudi-led campaign against Qatar. Financial Times Web sayfası: https://www.ft.com/content/48340e06-4cee-11e7-a3f4-c742b9791d43 Erişim tarihi: 19.08.2017.
• Sputnik. (26 Ağustos 2017). Katar'a siber saldırıyla bağlantılı 5 şüpheli Türkiye'de yakalandı Sputnik Türkçe Web sayfası: https://tr.sputniknews.com/ortadogu/201708261029886479-katar-siber-saldiri-supheli-turkiyede-yakalandi/ Erişim tarihi: 29.08.2017.