Detecting Embezzlement in the Context of Auditing Applications Supported by Information Technology; An Application in the Banking Sector

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 3, 415 - 424, 01.07.2016

İsmail Kaban Mihriban Coşkun Arslan

Öz

Collection of deposits causes a very intense competition in the banking sector. In this competitive environment, banks are trying to stand out by offering higher rates to customers. However, the high rates offered by banks are not enough alone to choose a bank. Customers want to know that the money they invested in the bank at a high assurance with high return. Developments in information technology have increased the quality of banking services. This situation has led to the emergence some fraud methods not mentioned previously. Hence, banks have become inevitable to protect customers’ deposits with the more efficient methods by use of computing technology. This study explains how a possible embezzlement action can be brought to light through accounting transactions by using sophisticated control software ACL (Audit Command Language). First subject has been investigated theoretically. Then it was analyzed by the scenario analysis method how to determine a embezzlement cases. Investigation needs to be done for embezzlement has been explained subsequently. The majority of fraud controls in the banking sector has begun to supply a computer-assisted structure at the present time

Anahtar Kelimeler

Information Technologies Auditing Centralized Auditing, Embezzlement, Fraud

Bilgi Teknolojileri Destekli Denetim Uygulamaları Kapsamında Zimmet Hilelerinin Ortaya Çıkarılması; Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama

Öz

Bankacılık sektöründe mevduat toplama fonksiyonu açısından yoğun bir rekabet yaşanmaktadır. Bu rekabet ortamında, müşterilerin bankaları tercih etme sebebi yalnızca daha fazla getiri sağlamak değil, aynı zamanda mevduatların saklanmasında bankalarca yüksek bir güvencenin temin edilmesidir. Bilgi işlem teknolojilerinde yaşanan gelişmeler bankacılık hizmet süreçlerinin niteliğini artırmakla birlikte, daha önce söz konusu olmayan bazı hile yöntemlerinin de ortaya çıkmasına yol açmıştır. Dolayısıyla günümüzde bankaların bilgi işlem teknolojilerini kullanarak müşterilerin mevduatlarını daha etkin yöntemlerle korumaları kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu çalışmada bankalarca, gelişmiş bir denetim yazılımı olan ACL (Audit Command Language) kullanılarak muhasebe hareketleri üzerinden olası bir zimmet eyleminin nasıl açığa çıkarılabileceğinin anlatılması amaçlanmıştır. Konu teorik olarak incelendikten sonra olası bir zimmet vakasının ACL programı yardımıyla nasıl tespit edilebileceği senaryo analizi yöntemi ile ortaya konulmuştur. Akabinde söz konusu hilenin denetimine ilişkin yapılması gereken incelemeler izah edilmiştir. Günümüz bankacılık sektöründe hile denetimleri çok büyük oranda bilgisayar destekli bir yapı arz etmeye başlamıştır

Anahtar Kelimeler

Bilgi Teknolojileri Denetimi Merkezden Denetim, Zimmet, Hile

Kaynakça

• 4389 sayılı Bankalar Kanunu (1999, 18 Haziran), Resmi Gazete Sayısı: 23734.
• 5411 sayılı Bankacılık Kanunu (2005, 1 Kasım), Resmi Gazete Sayısı: 25983.
• Abdioğlu, Hasan (2007), “Hilelerin Önlemesi ve Ortaya Çıkarılmasına Yönelik Proaktif Yaklaşımlar”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Sayı:22, 119-137.
• Aktolun, Oktay (2008), “Bilgisayar Destekli Denetim Teknikleri (CAATs) ile Faaliyet Denetimi, http://www. denetimnet.net (12.02.2016).
• Albrecht, Steve W., Albrecht, Chad O., Albrecht, Conan C. ve Zimbelman Mark F., (2012), Fraud Examination. USA: South-Western, Cengage Learning.
• Altıntaş, Nergis N. (2010), “Denetimde Hata Ve Hile”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 151- 161.
• American Institute of CPAs (AICPA) (2002), “SAS No.99 Consideration of Fraud in a Financial Statement Audit (AU 316)”, New York.
• Association of Certified Fraud Examiners (ACFE) (2014), “Report To The Nations On Occupational Fraud and Abuse 2014 Global Fraud Study”, USA.
• Bierstaker, J. L., Burnaby, P. ve Thibodeau, J. (2001), “The İmpact of Information Technology on the Audit Process: An Assessment of the State of the Art and Implications for the Future”, Managerial Auditing Journal, 16(3), 159-164.
• Bozkurt, Nejat (2000), “İşletme Çalışanları Tarafından Yapılan Hileleri Doğuran Nedenler”, Yaklaşım Dergisi, Sayı: 92, 63-68.
• Bozkurt, Nejat (2011), “İşletmelerin Kara Deliği Hile: Çalışan Hileleri”, 2.Basım, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Buckhoff, Thomas (2001), “Employee Fraud: Perpetrators and Their Motivations”, The CPA Journal, 28, 72.
• Coderre, D. (2008), “Internal Audit: Efficiency Through Automation”, John Wiley & Sons, New Jersey, USA.
• Çatıkkaş, Ö. ve Yurtsever, G. (2009), “Bankacılık Sektöründe Bilgisayar Destekli Denetim”, Vergi Sorunları Dergisi, 251, 1-18.
• Çatıkkaş, Özgür ve Çalış, Yıldırım Ercan, (2010), “Hile Denetiminde Proaktif Yaklaşımlar”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 45, 146-156.
• Emir, Murat (2008), “Hile Denetimi”, Mali Çözüm Dergisi, 86, 109-121.
• Ergün, Güneş Okuyucu (2007), “Türk Ceza Hukuku’nda Zimmet Suçu”, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara.
• Erişen, Muhammet (2011), “ Bankacılık Zimmeti”, Sayıştay Dergisi, 83, 97-123.
• Erkan, M. ve Demirel Arıcı, N. (2011), “Hata ve Hile Denetimi: Sermaye Piyasası Kurulu’na Kayıtlı Halka Açık Şirketlere İlişkin Düzenlemeler”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Sayı: 33, Ocak 2011, s.29-43.
• Ertaş, F. C. ve Güven, P. (2008), “Bilgi Teknolojilerinin Denetim Sürecine Etkileri”, Muhasebe Ve Finansman Dergisi, (37), 50-59.
• Gülşen, Taner (2011), “Zimmet Suçu”, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Güngör, Devrim (2009), “5411 Sayılı Bankacılık Kanununda Zimmet Suçu”, Ankara Barosu Dergisi, 67 (4), 23-29.
• Gürses, Davut (2009), “Bankacılık Kanunu’na Göre Zimmet Suçu”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Haznedar, Murat (2007), “Bankacılık Zimmeti Suçu”, Legal Hukuk Dergisi, 5 (52), 1169-1188 http://www.komtas.com/teknolojiler/10/aclauditexchange (12.02.2016).
• İnceoğlu, Asuman Aytekin (2006), “Bankacılık Kanunu’nda Yer Alan Suçlar”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), İstanbul.
• İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) (2015), “İç Denetime Genel Bir Bakış”, e-kitap (Sayı:76).
• Kaban, İsmail (2014), “İç Sistemler Çerçevesinde Bankalarda İç Kontrol ve İç Denetim İlişkisi ve Bir Uygulama”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Tokat.
• Kandemir, Canol ve Kandemir, Şenol (2012), “Muhasebe Hilelerinin Önlenmesi ve Ortaya Çıkarılmasında Kullanılan Geleneksel Araç ve Yöntemler”, Mali Çözüm Dergisi, 113, 39-77.
• Karabınar, Selahattin ve Akyel, Nermin (2009), “Hileler ve Muhasebe Denetimindeki Yeri”, I. Uluslararası Balkanlarda Tarih ve Kültür Kongresi, 691-704, Priştine. Karamustafa, Cemal (2013), “Hile Vakalarının Önlenmesi ve Tespit Edilmesi Üzerine Bir İnceleme”, TMSF Çatı Dergisi, 8 (34), 28-32.
• Karausta, Taner (2013), “Mesleki Hile Adli Denetim ve Türkiye’de Adli Denetim Mesleğinin Gerekliliği Üzerine Bir Araştırma”, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), Antalya.
• Kiracı, Murat (2005), ”Hile Riski Değerlemesinin ve Hileleri Bulmanın Denetimin Etkinliğindeki Rolü ve Türkiye’deki Denetim Firmalarına Yönelik Bir Araştırma”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 14, 103-126.
• KPMG (2009), “Yöneticilerin Bakış Açısı ile Türkiye’de Suiistimal: Riskler, Etkiler ve Alınması Gereken Dersler”, İstanbul.
• Memiş, M. Ü. ve Tüm, K. (2011), “Sürekli Denetim Süreci ve İç Denetim İle İlişkisi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37, 145-162.
• Mercan, N., Altınay, A. ve Aksanyar, Y. (2012), “Whistleblowing (Bilgi İfşası, İhbar) ve Yolsuzlukla Mücadelede İç Denetimin Değişen ve Gelişen Rolü”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 167- 176.
• O’Gara, John D. (2004), “Corporate Fraud Case Studies in Detection and Prevention”, New Jersey: John Wiley & Sons Inc., Hoboken.
• Peterson, K. Bonita ve Zikmund Paul. E. (2004), “10 Truths You Need to Know About Fraud”, Strategic Finance, 29-34.
• PricewaterhouseCoopers (PWC). (2012), “5 Dakika’da Zimmet Suçu”, İstanbul.
• Ramos, Michael (2003), “Auditor’s Responsibility For Fraud Detection”, Journal of Accountancy, 195, 28-35.
• Rezaee, Z., Sharbatoghlie, A., Elam, R. ve McMickle, P. L. (2002), “Continuous Auditing: Building Automated Auditing Capability”, Auditing, 21(1), 147-163.
• Skousen, Christopher J. (2004), “An Empirical Investigation of the Relevance and Predictive Ability of the SAS 99 Fraud Risk Factors,” Doctor of Philosophy, Oklahoma State University, UMI Dissertation Services. Tarhan Mengi, B. (2012), “Hile Denetiminde Yetkinliklerin Değerlendirilmesi - Hile Karosu”, Mali Çözüm Dergisi, 114, 113-128.
• TDK (2015), http://www.tdk.gov.tr/index. php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK. GTS.56bee b65bc12e4.71004581 (13.02.2016)
• TDK (2015), http://www.tdk.gov.tr/index. php?option=com_gts&kelime=Z%C4%B0MMET, (15.01.2015).
• Uzun, A. K. (1999), “Organizasyonlarda İç Denetim Fonksiyonu ve Önemi”, Active Bankacılık ve Finans Dergisi, 1(6), 1-4.
• Uzun, A. K. (2002), “Muhaberat Teftişinden e-posta Denetimine ”, TİDE İç Denetim Dergisi, 5, 37-38.
• Wells, Joseph T. (2013), “Corporate Fraud Handbook: Prevention and Detection”, New Jersey: John Wiley & Sons Inc., Hoboken.